محرم که فرامی‌رسد، حال‌وهوای شهر عوض می‌شود. خیمه‌ها و پرچم‌های مشکی در شهر و بر درودیوار خانه‌ها به اهتزار درمی‌آیند و لباس‌های مشکی بر تن عزاداران حسینی می‌نشیند. حضرت سیدالشهدا (ع) انسانی منحصربه فرد و نمونه بودند که فضایل و مناقب، معجزات و کرامات، مکارم اخلاق و محامد اوصاف، محبوبیت و نفوذ اجتماعی و اعتراف دشمنان به شخصیت بی نظیر آن حضرت نشانی از «والوتر الموتور» است. آن شخصیتی که در کنار «آیه مودت» در میان اهل بیت (ع) همراه با آیه تطهیر و در جای دیگر در آیه مباهله قرار دارد و همه اینها نشان مقام و مرتبت سیدالشهداست.
پس حسین (ع) نیز در فضایلی که آیات شریفه قرآن درباره حضرت پیامبر (ص) و پدرومادر بزرگوارشان ذکر کرده‌اند، شریک هستند. به‌راستی هیچ ماهی به‌اندازه محرم پرشور نیست و هیچ عشقی نمی‌تواند جایگزین عشق سیدالشهدا (ع) باشد. اما در میان این شور حسینی، داشتن شعور حسینی هم واجب است. در کنار اشک‌ریختن برای سیدالشهدا (ع)، دانستن دلیل قیام ایشان لازم است. در کنار سینه‌زدن باید بدانیم امامی که جان‌ومال خود و خانواده‌شان را فدا کردند، از مسلمانان چه می‌خواستند و چه می‌خواهند.
عزاداری بدون درک مفاهیم قیام حسینی کم‌اثر است و نوحه‌خوانی بدون شناختن راه حسین (ع) سودی ندارد؛ شور حسینی باید با شعور حسینی همراه باشد. عزاداری برای امام‌حسین (ع) سنت حسنه‌ای است که توسط ائمه بزرگوار نیز سفارش شده است، اما باید یک نکته را مدنظر قرار داد که دلیل این‌همه تأکید چه بوده است؟ آیا گریه بر حسین (ع) می‌تواند جایگزین همه اشتباهاتی باشد که خواسته یا ناخواسته در طول سال مرتکب می‌شویم؟
به‌راستی منظور این فرمایش امام‌حسین (ع) که در مسیر کربلا فرمودند «بیشتر مردم بندگان دنیا هستند و دین و دیانت بر سر زبان و لقلقه لسان آنهاست» چه بوده است؟ بی‌گمان مقصود ائمه معصوم (ع) از عزاداری اباعبدا... (ع) فراتر از تصورات سطحی است. شاید می‌خواستند به این وسیله اهمیت قیام امام و واقعه کربلا را یادآور شوند تا هر سال که عزاداری آغاز می‌شود، کمی با خود فکر کنیم حسین (ع) واقعا که بود و چه کرد.
در این صورت معنای این جمله متجلی می‌شود؛ «این محرم و صفراست که اسلام را زنده نگه داشته است.» اباعبدا... (ع) در سخنی هدف قیامشان را آشکار ساختند و فرمودند که این قیام برای احیای سنت رسول خدا (ص) است. پس حسین (ع) فقط یک شهید نبود، احیاگر سنت بود، زنده‌کننده امربه‌معروفی بود که در آن زمان خاندان شوم بنی‌امیه به فراموشی‌اش سپرده شده بود.
حال سؤال مهم اینجاست که سنت رسول خدا (ص) چیست که باعث شد امام شیعیان از خون خود و خانواده‌شان به‌خاطر احیا و حفظ آن بگذرند؟ متأسفانه در کنار بسیاری از آنهایی که راه امام را درک کرده‌اند، عده‌ای هم هنوز فقط نام حسین (ع) را بر زبان دارند. عزاداری‌ها که سپری شد، دیگر همه‌چیز تمام می‌شود و دوباره اشتباهاتمان تکرار می‌شود؛ به‌سادگی دروغ می‌گوییم، غیبت می‌کنیم، تهمت می‌زنیم، بعضی‌هایمان که کاسب هستیم هم دوباره کالا‌ها را دوبرابر حساب می‌کنیم با همان‌هایی که دیروز در کنارشان سینه می‌زدیم و گریه می‌کردیم.
قیام عاشورا یک فرهنگ متعالی است که باید هرسال در عزاداری‌ها آموزه‌های آن به مسلمانان گوشزد شود. عزادار شریف حسینی! سنت پیغمبر (ص) که حسین (ع) برای آن جان داد، چیست؟ پیامبر (ص) مبعوث شدند تا برادری و جوانمردی، تقوا و نیکوکاری را در بشر گسترش دهند و امام‌حسین (ع) هم جانشان را برای همین سنت فدا کردند.
فقط خواندن نوحه‌هایی با الحان و آهنگ‌های غم‌انگیز نمی‌تواند اثر واقعی خود را در روح عزاداران بگذارد، بلکه آن نوحه‌ای ارزشمند است که در کنار برانگیختن احساسات، وجدان‌ها را هم برانگیزد، بصیرت‌ها را افزایش و رفتار‌ها را تغییر دهد. نکند حسین (ع) برای عده‌ای نام شود و برای عده‌ای دیگر نان! نکند یادمان برود که وظیفه‌ای حسین (ع) در آن زمان بر دوش ما گذاشت، چقدر سنگین است! مبادا شرمنده خون امام شویم و در محشر کبری نتوانیم سر بلند کنیم!
یادمان باشد اگر حسین (ع) را واقعا درک کردیم، هرروز و هرلحظه عزادار و در مسیر حسینی هستیم. قیام امام‌حسین (ع) از کربلا آغاز شد و این مبارزه با کفر و پلیدی همچنان ادامه دارد تا فرزند بزرگوارشان، مهدی موعود (عج)، پرچم عدالت و آزادگی را در سراسر جهان به اهتزاز دربیاورند. بر ماست که خون حسین (ع) و یاران باوفایشان را با اعمال خود به‌گونه‌ای ارج نهیم که زمینه‌ساز ظهور منتقم او باشد.
اصلا حسین جنس غمش فرق می‌کند
این راه عشق، پیچ‌وخمش فرق می‌کند
ایـنـجـا گـدا هـمـیـشـه طلـبـکـار مـی‌شـود
ایـنـجـا کـه آمـدی کـــرمـش فـرق مـی‌کـنـد