ادامه‌دادن شغل پدر از سوی پسر در بسیاری از حرفه‌ها از گذشته مرسوم بوده است، سینمای ایران هم از این قضیه مستثنی نیست و در طول سال‌ها فرزندان بسیاری از سینماگران به واسطه خانواده‌شان و البته جذابیت‌های این حرفه پا در عرصه سینما گذاشته‌اند.
شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز- ادامه‌دادن شغل پدر از سوی پسر در بسیاری از حرفه‌ها از گذشته مرسوم بوده است، سینمای ایران هم از این قضیه مستثنی نیست و در طول سال‌ها فرزندان بسیاری از سینماگران به واسطه خانواده‌شان و البته جذابیت‌های این حرفه پا در عرصه سینما گذاشته‌اند. حال گاه آن‌ها مهارت‌های لازم را داشته‌اند و توانسته‌اند خودی نشان دهند و گاه تنها به واسطه نام فامیلی‌شان در سینما فعالیت کرده‌اند. اگر بخواهیم به طور خاص به پدران و پسران کارگردان سینمای ایران نگاه کنیم، می‌بینیم تا این لحظه هیچ‌کدام از فرزندان هنوز نتوانسته‌اند موفقیت‌های پدرانشان را تکرار کنند.
همین موضوع نیز همواره انتقاد‌هایی را به همراه داشته که این فرزندان بدون داشتن دانش کافی و تنها با حمایت‌های خانوادگی فیلمشان را کارگردانی کرده‌اند. آن هم در زمانی که بسیاری از دانش‌آموختگان سینما به دلیل نداشتن روابط نمی‌توانند اثری که می‌خواهند را بسازند. به‌تازگی نیز یوسف حاتمی‌کیا فرزند ابراهیم حاتمی‌کیا و ادوین خاچیکیان پسر ساموئل خاچیکیان تصمیم گرفته‌اند راه پدرانشان را ادامه دهند. یوسف حاتمی‌کیا چندی پیش توانست مجوز کارگردانی خود را دریافت کند و قرار است در ماه‌های آینده ساخت فیلمش را آغاز کند.
ادوین خاچیکیان نیز به‌تازگی اولین اثرش با نام «بابا سیبیلو» را جلوی دوربین برده است. این اتفاقات و مطرح شدن برخی انتقاد‌ها بهانه‌ای شد تا نگاهی داشته باشیم به آثار پسرانی که دنباله‌رو پدرانشان در زمینه کارگردانی بوده‌اند. در ادامه قیاسی خواهیم داشت بین کارگردانان شناخته شده و موفق سینما با پسرانشان که پا جای پدر گذاشتند، اما تا کنو ن اثر ماندگاری برای سینماخلق نکرده‌اند.
«معکوس» پسر کیمیایی
مسعود و پولاد کیمیایی از شناخته‌شده‌ترین پدران و پسران سینمای ایران هستند. پدر که تا به امروز شخصیت‌های معروف و فیلم‌های ماندگاری را خلق کرده، الگوی بسیاری از سینماگران نسل جوان است. پسر نیز از حضور و نقش‌آفرینی در فیلم‌های پدر شناخته می‌شود. او با همین نقش‌آفرینی‌ها توانست راه همکاری با دیگر کارگردانان را باز کند تا اینکه سرانجام سال ۹۷ تصمیم گرفت به طور ویژه رشته تخصصی پدرش یعنی کارگردانی را تجربه کند.
پولاد فیلم «معکوس» را با تهیه‌کنندگی مسعود کیمیایی جلوی دوربین برد. این فیلم که در بخش نگاه نو سی‌و‌هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر رونمایی شد نتوانست انتظارات منتقدان را برآورده کند به طوری که برخی منتقدان از این اثر به عنوان «فاجعه» یاد کردند. «معکوس» آذر ۹۸ هم در سینما‌ها اکران عمومی شد، اما مورد استقبال عموم قرار نگرفت و تنها ۱۵۳ میلیون تومان فروخت.
صباغ‌زاده از «ایتالیا ایتالیا»
کاوه صباغ‌زاده فرزند مهدی صباغ‌زاده سینماگر مشهدی نیز جزو فرزندانی است که راه پدرش را در سینما در پیش گرفته است. کاوه سال‌ها در کنار پدرش که آثار ماندگاری، چون «آفتاب‌نشین‌ها»، «خانه خلوت»، «راه بهشت» و «خاک و آتش» را ساخته به عنوان دستیار اول کارگردان کار کرد و ۴ فیلم کوتاه ساخت تا سرانجام سال ۱۳۹۵ اولین اثر بلند سینمایی‌اش به نام «ایتالیا ایتالیا» را جلوی دوربین برد.
به باور بسیاری همین تجربه‌های پله پله کاوه صباغ‌زاده باعث شد تا «ایتالیا ایتالیا» از استاندارد‌های اولیه برخوردار باشد و واکنش‌های نسبتا خوبی بگیرد. این فیلم که از حضور بازیگرانی، چون سارا بهرام و حامد کمیلی بهره گرفته بود برای صباغ‌زاده پسر نامزدی جایزه بهترین کارگردان اول از جشن منتقدین سینمای ایران را به همراه داشت. از این رو او را می‌توان موفق‌ترین پسر کارگردان ایران دانست. او این روز‌ها نیز در پی ساخت فیلم دومش به نام «رمانتیسم عماد و طوبی» است.
«سونامی» صدرعاملی
رسول صدرعاملی کارگردان مطرح سینما را می‌توانیم با آثاری، چون «من ترانه ۱۵ سال دارم»، «دختری با کفش‌های کتانی» و «گل‌های داودی» بیاد بیاوریم. پسر او نیز جزو کسانی است که قدم در راه پدرش گذشته است. میلاد صدرعاملی فعالیت هنری خود را با دستیار کارگردانی فیلم «دختری با کفش‌های کتانی» آغاز نمود و با بازی در فیلم «من ترانه ۱۵ سال دارم» بازیگری را نیز تجربه کرد. در ادامه نیز در چند فیلم دیگر به عنوان دستیار کارگردان و برنامه‌ریز حضور داشت.
او همچنین ساخت مستندی درباره پدرش به نام «مساحت زندگی» را در کارنامه خود دارد. میلاد صدرعاملی سرانجام سال ۹۷ اولین فیلم بلند داستانی‌اش را جلوی دوربین برد. فیلمی که «سونامی» نام دارد و در ژانر ورزشی ساخته شده است. ژانری که کمتر در سینمای ایران به آن پرداخته شده است. این فیلم هرچند نتوانست انتظارات منتقدان و مردم را برآورده کند، ولی جسارت صدرعاملی پسر را در ساخت اثری متفاوت با سینمای معمول ایران نشان داد.
مستقل از عباس کیارستمی
بهمن و عباس کیارستمی نیز جزو پدران و پسران شاخته شده سینمای ایران هستند. شهرت پدر که جهانی است به طوری که از او می‌توان به عنوان شناخته‌ترین کارگردان سینمای ایران در عرصه‌های بین‌المللی یاد کرد. این کارگردان فقید با خلق آثاری، چون «شیرین»، «خانه دوست کجاست» و «باد ما را خواهد برد» گونه‌ای متفاوت از سینمای ایران را معرفی کرد و الگوی بسیاری از سینماگران نسل جوان شد. پسرش بهمن شاید تنها فرزندی باشد که تا حدودی توانسته خودش را از زیر سایه پدر خارج کند و به عنوان یک سینماگر مستقل شناخته شود.
بهمن کیارستمی که در حوزه سینمای مستند فعالیت می‌کند تا به امروز آثاری، چون مستند جواد (درباره جواد یساری خواننده ایرانی)، شبیه‌خوانی (هنر تعزیه در ایران) و مرتضی ممیز (درباره زندگی و آثار مرتضی ممیز) را ساخته است. به‌تازگی نیز فیلم مستند بلند «اِکسُدوس» ساخته این کارگردان به جشنواره حقوق بشر تایوان راه پیدا کرده است. موضوع «اِکسُدوس» درباره مرکز بازگشت مهاجران افغانستانی است. این فیلم تاکنون برنده «جایزه بزرگ» بخش مسابقه بین‌الملل دوازدهمین جشنواره «سینماحقیقت» و چند جایزه خارجی شده است.
قویدل و «چاقی»
امیر قویدل سینماگر فقید مشهدی که آثاری، چون «میرزا کوچک خان»، «ترن» و «رخساره» را از خود به جای گذاشته نیز فرزندی دارد که چندی است در حوزه سینما فعالیت می‌کند.
راما قویدل فعالیت سینمایی خودش را با کار دوبله از سال ۱۳۶۷ آغاز کرد و سپس دستیاری کارگردان و دستیاری تدوین و تدوین را تجربه کرد. او در طول سال‌های فعالیتش چندین سریال مانند «عملیات ۱۲۵»، «خانواده دکتر ماهان» و «دولت مخفی» را به صورت مشترک کارگردانی کرده و فیلم تلویزیونی «بیم موج» را ساخته است. اولین اثر سینمایی‌اش نیز «چاقی» نام دارد که در سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر رونمایی شد. فیلمی که بعد از ۵ سال به سینما‌ها رسید و شهریور ۹۸ روی پرده رفت.
در زمان اکران عده‌ای از منتقدان این فیلم را اثری قابل قبول به عنوان فیلم اول یک فیلم‌ساز در سینما دانستند با این حال مردم چندان استقبالی از «چاقی» نکردند و این فیلم تنها ۲۹۵ میلیون تومان فروخت. راما قویدل که بیشتر به عنوان کارگردان تلویزیونی شناخته می‌شود این روز‌ها به رسانه خود بازگشته و درحال ساخت سریالی به نام «ایل‌دا» است. سریالی با موضوع دفاع مقدس که جزو مجموعه‌های پربازیگر تولیدات سیمافیلم محسوب می‌شود.
سریال توقیفی پسر ملاقلی‌پور
رسول و علی ملاقلی‌پور دیگر پدر و پسر سینمای ایران هستند. رسول ملاقلی‌پور کارگردان فقید سینمای ایران با آثاری، چون «پرواز درشب»، «میم مثل مادر»، «سفر به چزابه» و «قارچ سمی» در خاطر سینما‌دوستان جای گرفته است.
پسرش نیز بیشتر با تنها ساخته سینمایی‌اش به نام «قندون جهیزیه» شناخته می‌شود. فیلمی در ژانر کمدی که کاملا متفاوت از حال و هوای ساخته‌های پدرش ساخته شده است. علی ملاقلی‌پور که در این اثر از حضور بازیگرانی، چون صابر ابر و نگار جواهریان بهره گرفته بود توانست مخاطبان را با خود همراه کند. به طوری که فیلمش بیش از یک میلیارد تومان در سال ۹۴ فروخت.
او دومین فیلم‌نامه‌اش را سال ۹۶ با موضوعاتی درباره عدالت اجتماعی، فشار‌های اقتصادی، بیکاری مردم حاشیه‌نشین و ضعیف جامعه و رفاه‌طلبی برخی مدیران در ژانر کمدی نوشت که به گفته خودش مجوز ساخت نگرفت. بعد از آن نیز مستند «راه طی شده» درباره مهندس بازرگان را در سال ۹۷ و سریال «کتونی زرنگی» را در سال ۹۸ ساخت.
این سریال قرار بود سال گذشته روی آنتن صدا و سیما برود که چند روز پیش از پخش توقیف شد. مرتضی میرباقری معاون سینما پیش‌تر در گفت‌وگویی اعلام کرده بود «کتونی زرنگی» از لحاظ کیفی صلاحیت پخش ندارند.