مهسا دواچی اثری حجمی را در قالب اینستالیشن آرت (Installation art)، یا همان هنر «چیدمان عناصر در فضا» تولید و برای نخستین‌بار در مشهد ارائه کرده است. این اثر عصر روز یکشنبه در نگارخانه حامی واقع در بولوار لادن مشهد با حضور علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی نمایش داده شد و دواچی هم درباره اثرش توضیح داد.
غلامرضا زوزنی | شهرآرانیوز - صدای دلنواز لغزیدن قلم نی بر روی کاغذ، مهسا دواچی، هنرمند جوان خوش‌نویس مشهدی را شیفته خطاطی می‌کند. او از نه سالگی با آموزه‌های پدرش دست‌به‌قلم می‌برد و مشق می‌کند. تا اینکه سه سال پیش موفق می‌شود درجه فوق‌ممتاز را از انجمن خوش‌نویسان ایران دریافت کند. خط تخصصی‌اش نستعلیق است و در دو رشته کتیبه‌نویسی و سیاه‌مشق فعالیت دارد. او می‌گوید آن چیزی که در میان همه رشته‌های هنری او را راضی می‌کرد خوشنویسی بوده است.
دواچی تا مقطع کارشناسی در رشته مهندسی کامپیوتر تحصیل کرده، اما در نهایت عشق به هنر او را به رشته گرافیک کشانده و توانسته است مدرک کارشناسی ارشد این رشته را اخذ کند.
او به رنگ و بافت در تصویرسازی علاقه‌مند است و همین باعث شده چندسالی به رشته نقاشی‌خط گرایش پیدا کند. با اینکه به نظرش بعضی از اصول خوشنویسی سنتی هستند، اما او در نقاشی‌خط‌هایی که نو‌آوری کرده اصول خوشنویسی را به بهانه ساختارشکنی زیر پا نگذاشته و با وفاداری به آن‌ها به تولید اثر پرداخته است. او همواره تلاش می‌کند اصول خوشنویسی و آنچه که آموخته را حفظ کند، اما قالب‌ها را تغییر دهد.
دواچی اثری حجمی را در قالب اینستالیشن آرت (Installation art)، یا همان هنر «چیدمان عناصر در فضا» تولید و برای نخستین‌بار در مشهد ارائه کرده است. این اثر عصر روز یکشنبه در نگارخانه حامی واقع در بولوار لادن مشهد با حضور علاقه‌مندان به هنرهای تجسمی نمایش داده شد و دواچی هم درباره اثرش توضیح داد.
عنوان این اثر «فراتر از حروف» است و این بانوی خوش‌نویس سعی کرده است دغدغه خود را درباره خوشنویسی و هنر خطاطی در آن با مخاطبانش بیان کند. به باور هنرمندانی که در روز نمایش گذاشتن این سازه هنری حضور داشتند، کار دواچی، اقدامی جسورانه است. این بانوی هنرمند در «فراتر از حروف» سعی کرده به قداست خط اشاره کند و با بیانی هنرمندانه به مخاطبانش بفهماند خط به خودی خود تقدسی ندارد و هر آنچه که به آن قداست می‌بخشد، معنا و مفهومی است که از آن استخراج می‌شود.
دواچی می‌گوید: در باور‌های ما خوشنویسی هنری مقدس است، اما این ما هستیم که با جملات و عباراتی که می‌نویسیم به خط قداست می‌بخشیم. خوشنویسی از گذشته برای نگارش قرآن و احادیث و مضامینی از این دست استفاده می‌شده و همین مسئله باعث شده قداستی که ما برای آن‌ها قائلیم را برای خط نیز قائل باشیم. به نظرم حروف و کلمات به تنهایی مقدس نیستند و ما باید به کاربرد و کارکرد آن‌ها جدای از معنا و مفهومی که دارند بیندیشیم.
او می‌گوید: کلمات و حروفی که بدون نقطه هستند را در فضایی که سیاه و خاکستری است با رنگی طلایی از آن‌ها جدا کردم. به این ترتیب مفهوم کلمات و حروف را از آن‌ها گرفته و به مخاطب این حس را القا کردم این ما هستیم که با ذهنیت خودمان کلمات و حروف را مقدس می‌شماریم: خواستم پا را فراتر بگذاریم و ببینیم بعد از اینکه قداست حروف از آن‌ها گرفته شد چه معنا و مفهومی را به ما منتقل می‌کند. خواستم قدری این قالب‌های مرسوم را بشکنم و از زاویه‌ای دیگر به کلمات بنگرم.
به نظر این هنرمند، کاری که او انجام داده در قالب آثار پست مدرن دسته‌بندی می‌شود؛ با این حال، اما از ظرافت‌هایی که در خوشنویسی به سبک نستعلیق است غافل نشده است. او خوشنویسی و خط نستعلیق را از قالب دو بعدی خود خارج کرده و به صورت حجمی و چندبعدی به نمایش گذاشته است. او نه‌تن‌ها به مخاطب این امکان را داده که خط را «فراتر از حروف» ببیند؛ بلکه این فضا را هم به وجود آورده که بتواند ظرافت‌های نستعلیق را از زاویه‌ای متفاوت تماشا کند. دواچی در این باره می‌گوید: جدای از اینکه به انجام کار‌های حجمی علاقه دارم، خواستم نمایی متفاوت را از نظر بصری در خوشنویسی ارائه کنم. درواقع با انجام این کار حجمی علاوه بر دنبال کردن هدف اولیه‌ام که همان قداست‌زدایی از خط بود، خواستم به کاربرد‌های دیگر خط و هنر خوشنویسی در زندگی اشاره کنم. مفهوم کار حجمی بسیار متفاوت‌تر از کاری است که روی کاغذ یا بوم نوشته می‌شود. قطعا مخاطب آثار حجمی به بینش بیشتری از متنی که خوشنویسی و حجمی ارائه شده دست پیدا می‌کند.
او می‌گوید در آثار پست‌مدرن دامنه برداشت از اثر باز است: هر بیننده و مخاطبی در زمان رویارویی با اثر یک مفهوم و برداشتی از آن خواهد داشت که ممکن است با معنا و مفهوم هنرمندی که آن را تولید کرده متفاوت باشد. این اتفاق اصلا ایراد نیست و از خواص هنر به سبک پست‌مدرن است که به همه اجازه می‌دهد برداشت خودشان را از اثر هنری داشته باشند. ما در هنر پست‌مدرن نه به دنبال مفهوم هستیم و نه در پی زیبایی می‌گردیم. این هنر زمانی زیبا خواهد شد که هر بیننده‌ای با اندیشه خودش به اثر بنگرد و از آن معنایی را برداشت کند.