محمدرضا اکبری، کاریکاتوریست و تصویرساز مشهدی درگذشت

محمدرضا اکبری، کارتونیست، کاریکاتوریست و تصویرساز سال‌های اخیر روزنامه همشهری در پی ابتلا به مننژیت درگذشت. این خبر را صفحه توییتر روزنامه همشهری روز جمعه دوم آبان اعلام کرد. در پی درگذشت اکبری، با سیدمسعود شجاعی طباطبایی و داود کاظمی گفتگو کردیم.

شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز - محمدرضا اکبری متولد مشهد بود و از سال ۱۳۸۰ با نشریه گل‌آقا، گروه مجلات رشد، هفته‌نامه پنجره و نشریات دیگر از جمله ستون آزاد و مشرقیه همکاری داشت. تبحر اصلی او طراحی کاریکاتور بود.

برگزاری پنج نمایشگاه انفرادی تصویرسازی و کاریکاتور در خانه کاریکاتور ایران، فرهنگ‌سرای فردوس و فرهنگ‌سرای خانواده و شرکت در جشنواره‌های مختلف و کسب جوایزی، چون جایزه سوم بخش کاریکاتور چهره از اولین مسابقه کاریکاتور گل‌آقا در سال ۱۳۸۲، جایزه اول رشته کاریکاتور در نخستین جشنواره هنر‌های تجسمی مشهد و جایزه دوم سال کاریکاتور در چهارمین دوره جشنواره هنر جوان در سال ۱۳۸۷، رتبه سوم جشنواره شمسه بخش کاریکاتور ۱۳۹۱ و... افتخارات این هنرمند مشهدی هستند. در پی درگذشت اکبری، با سیدمسعود شجاعی طباطبایی مدیر مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری کشور و داود کاظمی دبیر سرویس طرح و کاریکاتور روزنامه همشهری گفتگو کردیم.

طراح توانمند و با‌اخلاق

سیدمسعود شجاعی طباطبایی با اشاره به اینکه با محمدرضا اکبری به واسطه برگزاری رویدادهایی، چون ورک‌شاپ‌ها و مسابقات آشنا شده، می‌گوید: محمدرضا یکی از چهره‌های مطرح کارتون و تصویرسازی کشور بود که درک بسیار بالایی از مفاهیم داشت و رفتنش صدمات جبران‌ناپذیری به این عرصه می‌زند. به گفته مدیر مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری کشور، مدت‌ها زمان می‌برد تا برای پدیده‌هایی مانند اکبری که توانایی‌هایشان بی‌بدیل است جایگزینی پیدا شود.

او همچنین یادآور می‌شود: محمدرضا توانمندی بسیاری در طراحی داشت و طراح خیلی خوب بود. درحالی که همیشه یکی از مشکلات ما در عرصه کاریکاتور و تصویرسازی و کارتون این بوده که بخش عمده‌ای از بچه‌ها، طراحی را جدی نمی‌گیرند. از این‌رو با وجود توانمندی‌شان در قدرت تخیل و ایده نمی‌توانند اثر مطلوبی برای مخاطب عام و خاص خلق کنند. اما محمدرضا اکبری طراح بسیار توانمندی بود.

مدیر مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری با تأکید براینکه نگاه این هنرمند به مسائل روز بسیار دقیق بوده است، خاطرنشان می‌کند: در روزنامه همشهری آن‌قدر کارش قوی بود که خیلی وقت‌ها آثارش روی جلد می‌رفت و با ابعاد بزرگ چاپ می‌شد. تصور من این است که همشهری به خودش برای داشتن این هنرمند توانمند می‌بالید. به گفته او اجرای سریع و دقیق و پرکار از دیگر ویژگی‌های آثار اکبری بوده است.

شجاعی طباطبایی با بیان اینکه اکبری صاحب سبک شخصی بود توضیح می‌دهد: یک هنرمند باید بسیار توانمند باشد و تلاش کند تا سبک شخصی داشته باشد. محمدرضا مدت‌ها پیش به این مرحله رسیده بود و اگر کارش امضا نمی‌داشت بازهم می‌شد اثرش را در میان دیگر آثار شناسایی کرد. او درباره ویژگی‌های اخلاقی اکبری نیز بیان می‌کند: محمدرضا از لحاظ اخلاق و نوع برخورد با مسائل بسیار متواضع و خوشرو بود و در واقع همه ویژگی‌هایی خوبی که برای یک هنرمند می‌شود مثال زد را او داشت.

مدیر مرکز هنر‌های تجسمی حوزه هنری درباره مراسم خاک‌سپاری این هنرمند نیز یادآور می‌شود: محمدرضا اکبری سوم آبان در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد و من این فقدان را به خانواده او و جامعه هنری به ویژه هنرمندان کارتونیست و تصویرسازی تسلیت می‌گویم.

واکنش به مسائل روز

داود کاظمی نیز با اشاره به اینکه اکبری از حدود ۶ سال پیش به عنوان تصویرگر در همشهری مشغول به کار شده درباره چگونگی شروع همکاری خود با این هنرمند توضیح می‌دهد: حدود دو سال پیش بود که حوزه‌های تصویرگری و کاریکاتور روزنامه با هم ادغام شدند و محمدرضا در زیرمجموعه قسمتی که من مدیریتش را برعهده داشتم قرار گرفت. به این ترتیب بود که افتخار همکاری با او را پیدا کردم.

به گفته دبیر سرویس طرح و کاریکاتور روزنامه همشهری، محمدرضا اکبری، طراح بسیار قوی و هنرمند فوق‌العاده خلاقی بود همچنین از نظر شخصیتی او فردی فوق‌العاده مؤدب، بی‌حاشیه و با‌اخلاق بود.
او درباره ویژگی بارز اکبری نیز می‌گوید: توانایی بارز محمدرضا، خلق کاریکاتور چهره بود و به نظر من نامش در میان ۱۰ کاریکاتوریست برتر چهره در ایران قرار می‌گیرد.

کاظمی خاطرنشان می‌کند: غیر از کاریکاتور چهره، اثر رئال در زمینه چهره هم داشت و ما وقتی می‌خواستیم در صفحه یک همشهری چهره فردی را به صورت تصویرسازی کار کنیم حتما از او کمک می‌گرفتیم. به طور مثال تصاویری که بعد از فوت استاد انتظامی و شجریان کار کردیم، هر دو از آثار محمدرضا بود. البته اثر استاد شجریان را او سال پیش و هم‌زمان با بستری شدن استاد در بیمارستان به تصویر کشید که آن زمان در روزنامه چاپ نشد.

کاظمی با بیان اینکه اکبری به اتفاقات روز واکنش نشان می‌داد و درباره آن اثری خلق می‌کرد می‌گوید: او خودش را موظف کرده بود که برای هر مسئله مهمی در جامعه طرحی بکشد که اگر قابل چاپ بود در روزنامه چاپ می‌شد و در غیر این صورت در آرشیو کارهایش نگه می‌داشت و یا در صفحه شخصی خود در فضای مجازی به اشتراک می‌گذاشت.

این هنرمند درباره بیماری و فوت محمدرضا اکبری نیز توضیح می‌دهد: بیماری او با سردرد شروع شد. در ابتدا دکتر‌ها بیماری‌اش را تشخیص نمی‌دادند تا بعد از آزمایش‌های فراوان سرانجام یک متخصص مغز و اعصاب تشخیص داد که محمدرضا به بیماری مننژیت دچار شده‌است و گفت که اگر زودتر تشخیص می‌دادند درمان سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شد. محمدرضا بیش از دوماه در بیمارستان بستری بود و مورد عمل جراحی نیز قرار گرفت، اما هیچ‌کدام از اقدامات مؤثر واقع نشدند. او این اواخر که در بیمارستان بستری بود به کرونا هم مبتلا شد.

کاظمی همچنین تأکید می‌کند: اگر قدرت و توانایی محمدرضا را کنار بگذاریم از نظر شخصیتی یکی از بهترین همکاران من در دوران سی ساله فعالیتم در مطبوعات بود.