امروز، ۲۲ روز از بازگشایی دوباره سینماها می‌گذرد و این درحالی است که سینماداران خصوصی این بازگشایی را خاصِ سالن‌های حوزه هنری می‌دانند و بر این باورند با اندک فیلم‌های قدیمی راه به جایی نخواهند برد. در گزارش پیش‌رو با مدیران پردیس‌های سینمایی مشهد گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌آید.
سمیرا شاهیان | شهرآرانیوز - چهار ماه بعد از نخستین تعطیلی سالن‌های سینما در کشور به علت همه‌گیری بیماری کرونا؛ به دستور رئیس جمهور بازگشایی سینماها با رعایت احتیاط و پنجاه درصد ظرفیت رقم خورد. در آن دوره -تیر ماه- دو فیلم سینمایی به نامهای «شنای پروانه» و «خوب، بد، جلف ۲» در ژانر‌های اجتماعی و کمدی، محصولات نمایشی‌ای بودند که در دکه‌ها، بلیت فروشی داشتند. پس از آن دوباره سینماها در خواب تعطیلی فرو رفتند. آبان که از راه رسید همه سالن‌های سینمایی به صورت اجباری، فعال شدند و پس از مدت کوتاهی، تهدید ویروس کرونا، جبر نداشتن فعالیت را به سینماها تحمیل کرد.
امروز، ۲۲ روز از بازگشایی دوباره سینماها می‌گذرد و این درحالی است که سینماداران خصوصی این بازگشایی را خاصِ سالن‌های حوزه هنری می‌دانند و بر این باورند با اندک فیلم‌های قدیمی راه به جایی نخواهند برد. شاید اگر فیلم بحث‌برانگیزِ رضا زهتابچیان که آن هم دو سال توقیف، اشتیاق مردم برای تماشایش را دوچندان کرده نبود، پرده‌های سینما در مشهد روشن نمی‌شدند. اما وجود بارقه‌هایی از امید برای برگزاری هجدهمین جشنواره فجر در مشهد، که آن هم دقیق و قطعی نیست، سینماداران خصوصی را در مرحله آماده‌باش برای بازگشایی سالن‌هایشان قرار داده است. در گزارش پیش‌رو با مدیران پردیس‌های سینمایی مشهد گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌آید.
کم‌شدن ۳ سیانس آخر سینماها
برای آگاهی از وضعیت دو سینمای هویزه و آفریقا به سراغ مدیر این پردیس‌های سینمایی می‌رویم حسن پهلوانی معتقد است شهرداری و صداوسیمای خراسان رضوی برای جذب مشتری با سینماها همراه نبوده‌اند و می‌گوید: برای تبلیغ بیشتر «دیدن این فیلم جرم است» به اداره‌های مختلفی مراجعه می‌کنیم که با سینما همکاری داشته باشند. مثلا به سازمان صداوسیمای خراسان رضوی مراجعه کردیم و آن‌ها ما را به بخش پیام‌های بازرگانی ارجاع دادند. در صورتی که باید همکاری‌ها تنگاتنگ باشد. توقع داریم تعدادی بیلبورد اختصاصی در شهر داشته باشیم تا تبلیغات این فیلم، تنها اثر جدی در بازگشایی فعلی سینماها را در سطح شهر داشته باشیم. یا شهرداری حدود ۳۰ سازه تبلیغاتی (استرابورد) در اختیار ما قرار بدهد. اگر دنبال رونق سینما هستیم؛ این‌ها کمک‌هایی است که می‌توانند انجام دهند.
آیا اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی وظیفه حمایت از سینماداران را ندارد؟ حسن پهلوانی، مدیر پردیس سینمایی هویزه، این پرسش را چنین پاسخ می‌دهد: ما شخصا اقدام می‌کنیم تا مردم آگاهی پیدا کنند سینماها بازگشایی شده است. در دوره جدید بازگشایی، از سیزدهم دی، سالروز شهادت سردار سلیمانی، بیش از ۲۰ روز از فعالیت سینماها می‌گذرد، اما امروز مراجعه‌کننده‌ای داشتیم که اطلاعی از این موضوع نداشت.
فروش فقط
«دیدن این فیلم جرم است» در ۱۷ روز (از ۱۳ تا سی‌ام دی) در پردیس
سینمایی هویزه و سینما آفریقا به ترتیب ۵۰ و ۸ میلیون تومان بوده است. این مقدار فروش برای این دو فیلم در حالی از سوی پهلوانی اعلام می‌شود که تعداد سیانس‌ها با توجه به محدودیت رفت‌وآمد در شهر کاهش داشته است. او این ارقام فروش را امیدوارکننده می‌داند و می‌گوید: کل فروش در ۱۷ روز در پردیس هویزه و آفریقا به ترتیب ۸۲ و ۱۸ میلیون تومان بوده است. بالأخره این شروع پس از همه‌گیری کرونا و تعطیلی سینماها مطلوب است، هرچند بستگی به فیلم دارد و وقتی تهیه‌کننده‌ای حاضر نیست فیلمش روی پرده برود باید فروش را در همین حداقل‌ها ببینیم. در حالی که پردیس هویزه در سال ۹۸ یک روزش ۸۰ میلیون تومان فروش داشته است؛ بنابراین در مقایسه با گذشته اصلا رضایت‌بخش نیست، اما محدودیت رفت‌وآمد در سطح شهر داریم. در صورتی که اگر محدودیت نبود، فروش ما سه برابر اکنون بود. در شرایط فعلی سه سیانس از سینماها کم شده است و به همین دلیل آخرین سیانس را برای ساعت ۱۸:۳۰ تنظیم می‌کنیم که مردم بتوانند تا قبل از ساعت ۹ به منازلشان برسند.
اما آیا اکران تعداد محدود فیلم‌های سینمایی که دو فیلم آن نیز در آبان به نمایش درمی‌آمدند، انتخاب مناسبی برای این بازه زمانی هستند؟ پهلوانی پاسخ می‌دهد: با توجه به ذائقه مخاطبان، فروش این فیلم‌ها هم قابل قبول است. به علاوه در پردیس هویزه، فروش فیلم‌های انیمیشن و خارجی هم خوب است، اما آگاهی برخی مخاطبان درباره اینکه سینما هویزه فیلم خارجی خوب یا انیمیشن به‌روز پخش می‌کند کم است. در سینمای هنر و تجربه نیز هر روز ۴ فیلم در سالن ۶ اکران می‌شود.
اعلام آمادگی برای برگزاری جشنواره فجر
او از تنظیم نامهای خطاب به مدیر کل اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر اعلام آمادگی پردیس هویزه و سینما آفریقا برای برگزاری فیلم فجر در مشهد خبر می‌دهد و می‌گوید: از آنجایی که پردیس هویزه، بزرگ‌ترین پرده نمایش کشور را دارد و در سالن یک با اعمال محدودیت‌های کرونایی، قابلیت جذب ۲۴۰ نفر را دارد و سینما آفریقا بزرگ‌ترین سینمای تک‌سالنه کشور با ظرفیت ۸۴۰ نفر است، می‌توانیم با این ظرفیت، هجدهمین دوره جشنواره فجر را به بهترین شکل برگزار کنیم. جشنواره می‌تواند از لحاظ فروش و آشتی مردم با سینماها باعث کاهش رکود شود، چون فیلم‌های به‌روز دارد، اما پشت‌بند جشنواره، باید تهیه‌کنندگان اعتماد کنند و فیلم‌هایشان را در اختیار سالن‌های سینمایی قرار بدهند وگرنه رکود ادامه پیدا می‌کند. اگر بعد از فجر فیلم‌های جدید به مرور روی پرده بیاید مخاطبان هم استقبال می‌کنند.
پهلوانی با اشاره به افزایش تورم و ادامه همه‌گیری ویروس کرونا، می‌گوید: سینما رفتن اکنون اولویت بخش زیادی از جامعه نیست؛ با این حال از فروشی که چند روز گذشته تجربه کردیم، آینده را روشن می‌بینم به شرط اینکه همه سیستم یکپارچه عمل کند؛ یعنی اداره ارشاد وظایف خودش را انجام دهد، ما در سینماداری وظیفه خودمان را و سازندگان و تهیه‌کنندگان فیلم‌ها هم واقعا اعتماد کنند.
باید فیلم باشد
مدیر پردیس سینمایی سیمرغ مشهد نیز دیگر فردی است که در این باره با اوگپ می‌زنیم. امیرحسین دبیرزاده با صراحت می‌گوید همه سینماها باز نشده‌اند، بلکه فقط سینما‌های حوزه هنری فعال هستند و می‌افزاید: از تعداد کل سینما‌های کشور شاید ۴۰ سالن باز شده‌اند که بیشتر مربوط به حوزه هنری هستند. سینما‌های دیگر که یکی از آن‌ها سیمرغ است، بازگشایی نمی‌کنند و حق هم دارند؛ دلیل اصلی‌اش این است که باید فیلم قوی در ژانر‌های مختلف باشد. در این دوره، مردم به دلیل تهدید بیماری کرونا تمایلی به سینما رفتن ندارند چه برسد که فیلم جدید هم اکران نشود. آنچنان‌که در شرایط عادی هم اگر سینما فیلم خوب نداشته باشد کسی نمی‌آید.
امیرحسین دبیرزاده ادامه می‌دهد: هویزه نیمه دولتی است و مثل سینما‌های خصوصی نگران خرج و مخارجش نیست. سینما سیمرغ تا پیش از تعطیلی سینماها، ۲۰ نفر پرسنل داشت که ماهیانه بیش از ۱۰۰ میلیون تومان حقوق آن‌ها می‌شد. با احتساب قبوض آب و برق و گاز، یعنی اکنون میانگین باید روزانه ۸ میلیون تومان بفروشم که دخل با خرج برابر شود.
او باز کردن سینما را کاری ساده می‌داند: می‌خواهد ریموت در را بزنیم و نصف روز هم جارو کنیم، اما سینما هویزه که یکی از بهترین سینما‌های کشور است در آبان امسال، در کل ۳۰ میلیون تومان فروخت که نیمی از این مبلغ، سهم تهیه‌کننده است. ۱۵ میلیون تومان باقی مانده هم حقوق چهار، پنج تا نیرو است.
دنبال راه‌اندازی سینمای روباز هستم
همه مشکل ما نبود فیلم جدید است. فیلم «آقای سانسور» مربوط به مرداد است؛ اکنون در بهمن چه کسی این فیلم را نگاه می‌کند؟ در زمان خودش کسی این فیلم را نمی‌دید. نکته‌ای که دبیرزاده به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: سینما ماشینِ دهکده شاندیز که تنها سینمای فعال ماشینی در کشور است فقط پنجشنبه و جمعه‌ها فعال است. برای آنجا هم مشکل نبود فیلم داریم. برای آنجا تعدادی فیلم از قبل پخش کردیم، اما مردم رغبت نمی‌کنند. اگر ویروس کرونا ریشه‌کن شود و بعد از جشنواره، فیلم جدید بیاید دنبال راه‌اندازی سینمای روباز در همانجا هستم.
حمایت شهرداری با پیش‌خرید بلیت
پیشنهاد دولت برای حمایت از سینماداران، اعطای وام قرض‌الحسنه ده‌میلیون تومانی به ازای هر سالن بود. مدیر پردیس سینمایی سیمرغ مشهد که ۲۳ سال سابقه سینماداری دارد و سالن سینمایی‌اش، قدیمی‌ترین سالن در مشهد است این حمایت را نوعی توهین تلقی می‌کند و می‌گوید: من پنج سالن در سینما سیمرغ دارم که پنجاه میلیون تومان هزینه ۱۰ روز آن هم نمی‌شود.
او درباره حمایت شهرداری مشهد بیان می‌کند: در ابتدا پیشنهاد دادند سینما برای کارکنان شهرداری باز باشد و در انتهای ماه مبلغ استفاده شده واریز شود، اما با توجه به شیوع کرونا و نبود فیلم جدی، این را راه‌حل خوبی ندانستم. راهکار بنده این بود به‌ازای ظرفیت هر سینما تا پایان همه‌گیری کرونا تعدادی بلیت، شهرداری پیش‌خرید کند که مخارج سینماها تا زمان عادی شدن شرایط تأمین شود. خوشبختانه با این پیشنهاد مساعدت و موافقت کردند که قرار است در دو، سه مرحله این مبالغ پرداخت شود.
دبیرزاده می‌گوید: با همه این اوصاف حتی یک نفر از کارکنانم را تعدیل نکرده‌ام. بیمه بیکاری همه‌شان را پیگیری کردم و به آن‌ها اعلام کردم به محض بهبود اوضاع سینما که بتوانم پاسخگوی حداقل حقوق نیرو‌ها باشم، سینما را باز می‌کنم.
اگر فجر به مشهد بیاید باز می‌کنیم
مدیر پردیس سینمایی گلشن نیز می‌گوید: گلشن، سیمرغ و ویلاژتوریست بازگشایی نکرده‌اند، چون سینما‌های خصوصی هستند و باید هزینه‌های مربوط به مالکان و پرسنل و ... را تأمین کنند. با نبود فیلم و ساعت‌های محدود برای اکران نمی‌توانیم هزینه‌ها را تأمین کنیم و منتظر هستیم تا تکلیف برگزاری جشنواره فجر در مشهد مشخص شود.
فرزین جیرانی ادامه می‌دهد: اگر فجر به مشهد بیاید و به ما فیلم بدهند سینماهایمان را باز می‌کنیم. من پیش‌بینی‌ام این است که برگزاری جشنواره فجر در استان‌ها و شهرستان‌ها به منزله راه‌اندازی دوباره سینماها خواهد بود. شنید‌ه‌ایم بعد از جشنواره، هم شورای صنفی و هم شورای اکران قرار است یکی، دو تا فیلم خوب به سینماها بدهند. حتی اگر جشنواره فجر باشد و به سینماها فیلم ندهند، بازگشایی و ادامه خیلی سخت خواهد بود، اما چاره‌ای نداریم و مجبوریم با همان شرایط ادامه بدهیم و ضرر و زیانش را به جان بخریم.
پردیس گلشن؛ فراموشی در اذهان
پردیس سینمایی گلشن به استثنای فعالیتش در مرداد ۹۹ که بازگشایی سالن‌های سینمایی اجباری اعلام شد، حدود یک سال در تعطیلی به سر می‌برد. موضوعی که می‌تواند منجر به کمرنگ شدن نام این سینما در اذهان مردم شود. جیرانی در پاسخ به این سؤال که سینما گلشن متضرر شده است، می‌گوید: ضربه اصلی را سینما خورده است و طبیعی است بعد از بازگشایی هم به تعداد قبل پرسنل نداریم. سینما را نمی‌شود یک‌بار باز کرد، یک‌بار تعطیل کرد. هیچ راه‌حلی ندارد و فقط باید کرونا از بین برود؛ سینما نمی‌تواند با ۵۰ درصد اکران به نتیجه برسد. این‌طوری فقط باری به‌هرجهت است. من احساس می‌کنم سینما‌های حوزه هنری هم فروش نکرده‌اند، اما مطمئن هستم اگر جشنواره فجر در مشهد برگزار شود، سینماها دوباره فعال می‌شوند. ما منتظر جشنواره هستیم، ولی با این سه فیلم فعلی، بازگشایی فایده ندارد.
من خوش‌بین هستم و فکر می‌کنم کل سینما‌های کشور باز می‌شود و امیدوارم شورای صنفی تصمیم درستی برای فیلم‌ها بگیرد. زیرا اگر شورای صنفی به نتیجه درستی برسد؛ شورای اکران دوست دارد فیلم‌ها پخش شوند و سینماها را از فراموشی اذهان و خاموشی چراغ‌ها دربیاورند.
جیرانی براین باور است با کرونا نمی‌شود گفت به چشم‌انداز خوبی در سینماها می‌رسیم، بلکه سینماها از مرگ قطعی، به یک بیمار نیمه‌جان در کما رفته تبدیل شده‌اند.