۴ فیلم از ۱۴ فیلم تاریخ جشنواره‌های فجر که بیشتر از ۶ سیمرغ بلورین را از آن خود کرده‌اند، طی جشنواره سی‌ودوم تا سی‌وهشتم روی پرده سینما رفته‌اند. این فیلم‌ها عبارت‌اند از «رستاخیز» به کارگردانی احمدرضا درویش، محصول سال ۹۲ با ۸ سیمرغ؛ «ابد و یک روز» به کارگردانی سعید روستایی، محصول سال ۹۴ با ۷ سیمرغ بلورین؛ «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا، محصول سال۱۳۹۲ و «شبی که ماه کامل شد» به کارگردانی نرگس آبیار، محصول سال۱۳۹۷، هردو با ۶ سیمرغ بلورین.

سیاسی‌ترین جشنواره فیلم فجر در ۷ دوره گذشته، بدون‌شک جشنواره سی‌وهشتم فجر است. جایی که شکاف پررنگی بین سینماگران درباره حاضرشدن یا نشدن در جشنواره فیلم فجر به وجود آمد. یک طرف ماجرا را می‌توان چهره‌هایی مثل مسعود کیمیایی و پگاه آهنگرانی دانست که بابت حادثه هواپیما در سال ۹۸ جشنواره فجر را تحریم کردند و در طرف دیگر ماجرا می‌شد چهره‌هایی مثل شهاب حسینی و سعید راد را دید که حاضرنشدن هنرمندان در جشنواره را اشتباه و باعث «افتراق جامعه به خودی و ناخودی» دانستند. جشنواره سی‌وهشتم علاوه بر کم‌داشتن برخی هنرمندان، مراسم فوتوکال یا همان فرش قرمز هم نداشت. دبیر جشنواره علت این اتفاق را «فضای عمومی جامعه» و «هم‌دردی با خانواده‌های داغ‌دار حوادث تلخ اخیر» بیان کرد. در عوض هزینه‌های افتتاحیه صرف کمک به آسیب‌دیدگان سیل سیستان‌وبلوچستان شد.

از سال ۹۲ تا امروز ۱۷۴ سینمای فعال کشور به ۳۰۷ سینما افزایش یافته است؛ یعنی ۲۶۶ سالن سینمایی جدید، این سال‌ها حدود ۵۲ هزارصندلی جدید در خود جا داده‌اند و تعداد صندلی‌های سالن‌های سینمای کشور را به رقم ۱۴۸ هزارو ۱۰ عدد رسانده‌اند. باید این نکته را هم یادآور شد که این آمار رسمی سازمان سینمایی کشور است و در آن تعداد سالن‌ها و صندلی‌های سینما‌های خصوصی شمرده نشده است.

در دولت تدبیر و امید ۲۰ فیلم (شاید یکی کم یا زیاد) از پخش در سینما بازماندند. البته مشکل برخی از این فیلم‌ها مثل «آشغال‌های دوست‌داشتنی» یا «خانه پدری» با گذشت زمان حل شد. برخی سازندگان هم ترجیح دادند فیلم‌هایشان را از کانال‌های غیررسمی و با بارگذاری در اینترنت به مخاطب نمایش بدهند. فیلم‌هایی مثل «مهمانی کامی»، «عصبانی نیستم» و «تاکسی» از این دسته هستند. تکلیف برخی فیلم‌ها مثل «رستاخیز» هنوز هم مشخص نیست و دوبله عربی آن به نمایش درآمده است، ولی هنوز در سینمای ایرانی جای نداشته و برخی فیلم‌ها هم مثل «اردتمند؛ نازنین، بهاره و تینا» آن‌طور که معلوم است، حالا حالا‌ها رنگ پرده را نخواهند دید.

از سال ۹۲ تا امروز ۴۱۲ فیلم سینمایی داستانی بلند ساخته شده است. بسیاری از این فیلم‌ها را در سینما دیده‌ایم، برخی هنوز پشت سد توقیف هستند و برخی دیگر هم در انتظار صدور پروانه نمایش. سال ۱۳۹۴ با ۸۲ فیلم سینمایی، شلوغ‌ترین سال سازندگان فیلم‌های سینمایی در ۷ سال گذشته بوده است.

یکی از انتقاد‌های همیشگی به جشنواره فیلم فجر، واردات تندیس سیمرغ جشنواره از کشور‌های خارجی بود. سال ۹۷ هر سیمرغ جشنواره که در دبی ساخته شده بود، به قیمت ۹۰۰ درهم، یعنی ۳ میلیون تومان (با ارز دولتی) وارد کشور شد. عزت‌ا... علیزاده، مدیر اجرایی جشنواره سی‌وهفتم، علت این اتفاق را «ممکن‌نبودن ساخت سیمرغ‌های جشنواره با کیفیت مدنظر ما در داخل کشور» بیان کرده بود. موضوعی که با انتقاد‌های جدی و تعابیری مثل «ترجیحا غیرقابل قبول»، «بیماری فرهنگی در بیگانه‌پرستی و دگردوستی فرهنگ‌های دیگر کشورها» و «غفلت از توانایی وطنی» همراه شد و درنتیجه سرانجام در جشنواره سی‌وهشتم برای اولین‌بار تندیس سیمرغ‌های جشنواره در ایران و توسط صنعتگران ایرانی از جنس کریستال ساخته شد.

 

در سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر یک رکورد تاریخی جابه‌جا شد. علی نصیریان بازیگر با سابقه سینمای ایران در سن ۸۴ سالگی برای بازی در فیلم مسخره باز سیمرغ گرفت تا مسن‌ترین برنده این جایزه در تاریخ سینما ایران باشد. تا قبل از نصریان، رقیه چهره آزاد تا سیمرغی که در ۸۱ سالگی برای بازی در فیلم مادر گرفته بود، مسن برنده این جایزه به شمار می‌رفت.