به گزارش شهرآرانیوز؛ رئیس جمهور با حضور و سخنرانی در اجلاس سران سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو)، مواضع و پیشنهاد‌های کشورمان در زمینه تقویت مناسبات منطقه‌ای و بین المللی به ویژه رفع موانع و افزایش سطح همکاری‌ها و تبادلات اقتصادی کشور‌های عضو سازمان اکو را تشریح و تبیین خواهد کرد. آیت ا... رئیسی همچنین در این سفر ضمن دیدار با همتایان شرکت کننده در اجلاس، درباره راه‌های توسعه و تعمیق روابط دوجانبه بحث و آن‌ها را بررسی می‌کند.
یادآوری می‌شود که جمهوری اسلامی ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و جمهوری آذربایجان، ۱۰ عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو را تشکیل می‌دهند و پانزدهمین نشست اکو یکشنبه ۷ آذرماه برگزار خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران به دلیل داشتن مرز زمینی با ۵ کشور عضو اکو و داشتن موقعیت استراتژیک جغرافیایی برای برقراری اتصال سایر اعضا به آب‌های بین المللی و نیز به دلیل استقرار دبیرخانه دائمی اکو در تهران از موقعیت محوری در این سازمان برخوردار است.
در میان استان‌های کشور نیز نیم نگاهی به موقعیت جغرافیایی کشور‌های اوراسیا از یک سو و از سوی دیگر کشور‌های عضو اکو نشان می‌دهد که خراسان رضوی می‌تواند قطب تجارت این کشور‌های عضو و محل تلاقی اعضای ۲ اتحادیه اقتصادی آسیایی و اروپایی با ایران باشد. همچنین مسیر‌های ترانزیتی که از خراسان رضوی عبور می‌کند، می‌تواند به شریان حیاتی مبادلات اقتصادی این کشور‌ها تبدیل شود. نکته دیگر آنکه بازرگانان و بنگاه‌های اقتصادی خراسان رضوی از دیرباز با بسیاری از کشور‌های عضو ۲ اتحادیه تجاری اکو و اوراسیا ارتباط تجاری داشته اند و هم اکنون نیز دارند. تجار افغانستان، پاکستان و بازرگانان آسیای میانه هم همواره به مشهد رفت وآمد داشته اند و دارند.
در سال‌های گذشته ورود غیرحرفه ای‌ها به حوزه صادرات، برخی مشکلات بانکی و پاره‌ای از سوءتفاهم‌های میان دوطرف باعث شده است این تجارت کم رنگ‌تر شود، اما با فعال ترشدن نهاد‌های تصمیم گیر اقتصادی و به ویژه با نقش آفرینی ویژه استانداری و سایر نهاد‌های ذی ربط، می‌توان دیپلماسی اقتصادی را قدرتمندتر از گذشته احیا کرد تا موانع را از پیش روی کنشگران اقتصادی بردارد و نقش محوری خراسان رضوی در تبادلات تجاری را احیا کند. همچنین باتوجه به گزینش شعار «جهان شهر برکت و کرامت» در دوره مدیریت شهری جدید مشهد، به نظر می‌رسد که زمینه همکاری لازم برای حرکت در این مسیر میان نهاد‌های ذی ربط وجود دارد.
ولی کالجی، پژوهشگر ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری، در گفتگو با «ایرنا» با اشاره به اهمیت برگزاری اجلاس سران اکو در عشق آباد ترکمنستان گفت: گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری که ماهیت و هدف سازمان اکوست، نقطه تلاقی ۲ اولویت دولت سیزدهم یعنی سیاست همسایگی و دیپلماسی اقتصادی است. این اجلاس می‌تواند در رابطه با پیوند و تعمیق توسعه روابط اقتصادی و تجاری ایران با سایر کشور‌های همسایه تأثیرگذار باشد. وی افزود: از مهم‌ترین موضوعات قابل طرح در اجلاس اکو تقویت شبکه ریلی میان کشور‌های عضو این سازمان خواهد بود؛ ۵ کشور آسیای مرکزی عضو اکو هستند و باید تقویت شبکه ریلی این کشور‌ها در دستورکار اکو قرار گیرد.
کالجی در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های اکو در بخش انرژی نیز گفت: ایران، ترکمنستان و جمهوری آذربایجان به عنوان کشور‌های تولیدکننده نفت و گاز و پاکستان، افغانستان و ترکیه مصرف کننده نفت و گاز همه عضو اکو هستند و از این جنبه باید خطوط انتقال انرژی تقویت شود. وی در پایان با بیان اینکه دبیرخانه اکو مستقر در تهران می‌تواند نقش فعالی در تدوین دستورکار اکو داشته باشد، گفت: اکو می‌تواند حوزه عملکردش را گسترش دهد یا فقط بر حوزه مسائل اقتصادی و تجاری تمرکز کند.
روح ا... اسلامی، عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، در گفتگو با «ایسنا» درباره اهمیت برگزاری پانزدهمین اجلاس سران اکو در روز‌های پیش رو گفت: کشور‌های عضو سازمان اکو با یکدیگر مشترکات فرهنگی دارند به ویژه ۳ کشور ایران، ترکیه و پاکستان که ۳ عضو مؤسس این سازمان هستند، ازجمله کشور‌های درحال توسعه اند و نیاز‌های شبیه به هم دارند و می‌توانند به یکدیگر کمک کنند. باتوجه به روی کارآمدن طالبان در افغانستان و مشکلاتی که برای ایران و پاکستان به وجود آمده است و همچنین باتوجه به تنش بین آذربایجان و ارمنستان که مشکلاتی را برای ایران و ترکیه ایجاد کرده است، اجلاس اکو می‌تواند محلی برای گفتگو و مذاکره برای حل این چالش‌ها باشد.
وی افزود: بااین حال، سازمان اکو بیشتر سازوکار اقتصادی دارد و شرکت در اجلاس اکو می‌تواند از نظر اقتصادی برای ما مفید باشد و همچنین در حل وفصل مسائل دیپلماتیک ما و مذاکرات پیش رو نیز می‌تواند کمک کننده باشد. دولت سیزدهم اولویت سیاست خارجی اش را گسترش روابط با همسایگان قرار داده است و عضویت دائم ایران در سازمان شانگ‌های و شرکت در اجلاس اکو از عواملی است که دولت را در رسیدن به این هدفش یاری می‌کند و باعث افزایش قدرت چانه زنی ما و حل وفصل اختلافات نیز می‌شود و می‌تواند برای انجام اقدامات بعدی تجاری و اقتصادی هم راهگشا باشد.
محمدکاظم انبارلویی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی، در گفتگو با «ایسنا» درباره تأثیر حضور فعال ایران در اجلاس سران اکو گفت: حضور فعال ما می‌تواند گام بلندی برای شکست حصر اقتصادی ایران باشد. بیش از ۱۵کشور در اطراف ایران حضور دارند و دولت می‌تواند روابطش با این کشور‌ها را تقویت کند. اگر دولت روابطش با چین و روسیه را که ۲ قدرت جهانی هستند و حق وتو در شورای امنیت دارند، تقویت کند، دیگر نیازی به آمریکا و اروپا ندارد. هم اکنون روابط ما با اروپا به حداقل خود رسیده است و کشور‌های همسایه، چین و روسیه می‌توانند جایگزین اروپا شوند. امیدوارم حضور فعال ایران در اجلاس اکو فرصتی برای گسترش روابط با همسایگان ایران و دورزدن تحریم‌ها باشد.