محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ چندین سال است که هوای مشهد مورد هجوم انواع و اقسام آلاینده‌ها قرار گرفته است و آلودگی هوا به جزء جدانشدنی آسمان شهر تبدیل شده است و با جرئت می‌توان گفت که ذرات آلاینده دیگر مهمان ناخوانده آسمان شهر نیستند.
همه منابع متحرک مثل موتورسیکلت‌ها و خودرو‌ها و... را متهم ردیف اول آلودگی هوا در کلان شهر‌ها می‌دانند، درحالی که صنایع، کارخانه‌ها و نیروگاه‌های تولید برق هم زمان درحال تولید و انتشار خطرناک‌ترین آلاینده‌ها هستند.
براساس سیاهه آلودگی هوای شهر مشهد، صنایع فقط در سال ۱۳۹۶ بیش از ۶۱۷۰ تن اکسید نیتروژن، که یکی از خطرناک‌ترین عوامل آلودگی هواست، وارد هوای شهر مشهد کرده اند و سهم صنایع و نیروگاه‌ها از آلوده کردن هوا، به ترتیب ۲۰ و حدود ۳۶ درصد است.
قانون هوای پاک که سال ۱۳۹۶ مصوب شده، صنایع و نیروگاه‌ها را ملزم به کنترل آلاینده‌ها با نصب فیلتراسیون کرده است و با اینکه صنایع مدت هاست زیر ذره بین محیط زیست هستند و تا حدودی قانون را رعایت می‌کنند، نیروگاه‌های مازوت سوزی مثل توس، کماکان هیچ کنترلی روی آلاینده‌هایی که وارد هوا می‌کنند ندارند.
نصب فیلتراسیون برای نیروگاه‌های مازوت سوز از سال ۱۳۹۶ و بعد از تصویب قانون هوای پاک جدی شد و با دستور دولت نیروگاه‌هایی که تا سال ۹۷ یک ماه و یا بیشتر از سوخت مازوت استفاده می‌کردند، باید تا تیرماه سال ۹۸ حتما به دستگاه فیلتراسیون مجهز می‌شدند؛ اقدامی که طبق گفته‌های عباس علی آبادی، مدیرعامل مپنا، چیزی نزدیک به ۱۹ میلیون یورو هزینه خواهد داشت.
با این همه نه تنها نیروگاه توس که بیشتر نیروگاه‌های مازوت سوز کشور با این استدلال‌ها که نصب تجهیزات فیلتراسیون در نیروگاه‌ها به دلیل استفاده از حجم بالای آب باعث کاهش میزان ذخایر آب‌های زیرزمینی و تولید پسماند گچی می‌شود از زیربار کاهش انتشار آلاینده‌ها شانه خالی کردند.
اما کمیته فنی کارگروه اجرایی و اضطراری کاهش هوای مشهد در آبان ماه امسال بار دیگر پیگیر نصب فیلتراسیون برای نیروگاه توس و اجرای قانون در این زمینه شد و حالا آن طور که مدیر محیط زیست و توسعه پایدار دفتر فنی استانداری خراسان رضوی در گفتگو با خبرنگار ما گفته است خبری از نصب فیلتراسیون در نیروگاه توس نیست.
حسین فکور در این باره گفت: مسئولان نیروگاه توس می‌گویند که تجهیزات ما قدیمی است و نصب فیلتراسیون هزینه بالایی دارد و از طرف دیگر این نوع از فیلتراسیون نیاز به مصرف آب بالایی دارد و تأمین آن حجم آب در دشت غرب مشهد ممکن نیست و به همین دلیل اکنون این کار در نیروگاه توس انجام نمی‌شود.
با وجود قانون گریزی نیروگاه‌های مازوت سوز و شانه خالی کردن آن‌ها از زیر بار اجرای قانون، اداره کل محیط زیست خراسان رضوی از اجرای تمام و کمال فیلتراسیون در صنایع و بازدید‌های مستمر برای پایش میزان آلایندگی‌های آن‌ها خبر داد.
رئیس اداره امور آزمایشگاه‌های اداره کل محیط زیست خراسان رضوی هم در گفتگو با شهرآرا و با اشاره به الزام کنترل میزان آلایندگی توسط صنایع گفت: یکی از مواردی که صنایع ملزم به رعایت آن هستند، کنترل آلایندگی خروجی دودکش آن هاست که هم الزام کنترل آن و هم حد مجاز آن در قانون هوای پاک ذکر شده است و حجم و میزان آلاینده خروجی از دودکش صنایع نباید از حد استاندارد خارج شود.
فاطمه دوستی ادامه داد: اکنون این پایش به دو صورت انجام می‌شود؛ یکی اینکه آزمایشگاه‌های طرف قرارداد محیط زیست در قالب طرح خوداظهاری و بدون اطلاع صنایع، به کارخانه‌ها مراجعه و میزان آلایندگی را اندازه گیری می‌کنند. دیگر اینکه خود اداره محیط زیست با نصب دستگاه‌های غبارسنج و گازسنجی در خروجی دودکش‌ها این کار را انجام می‌دهد.
وی با بیان اینکه نصب نکردن فیلتراسیون و بالا بودن میزان آلایندگی صنایع منجر به پلمب آن‌ها خواهد شد افزود: در صورتی که ذرات خروجی از دودکش کارخانه بالاتر از حد مجاز باشد، در مرحله اول اخطار صادر می‌شود و بی توجهی به اخطار محیط زیست ممکن است منجر به پلمب کارخانه و حتی احضار مدیر آن صنعت به دادگاه شود.
در سال‌های اخیر و در مشهد مواردی منجر به پلمب شده است، اما بسیاری از صنایع به اخطار اول توجه می‌کنند و مشکلات مربوط به آلودگی هوا را رفع می‌کنند.