ساعت حدود12شب است و هنوز صدای مداح از بلندگوهای خانهای که در آن هیئتی فامیلی عزاداری میکند درحال پخش است، صدا آنقدر بلند است که شما از سرکوچه آنرا میشنوی و حالا تصور کن 10 شب باید این وضع را تحمل کنی!
درحال عبور از خیابانی شلوغ با خودرو شخصی هستی که ترافیک غیرقابل تحمل و غیرمنتظره آن راهت را سد میکند. طبق معمول محرم هر سال ایستگاه صلواتی در این مسیر شلوغ و پرازدحام برپاست، یا باید برای رهایی از این ترافیک و رسیدن به مقصد مسیرت را به کوچههای فرعی تغییر دهی که اگر داخل آن کوچههای باریک ترافیک شود ازکار و زندگیات میمانی یا منتظر بمانی تا راه باز شود تا بتوانی از این راهبندان نجات یابی!
داخل خیابانهایی که ایستگاههای صلواتی برپاست پر است از زبالههایی که به دلیل استفاده مردم از خدمات آنها تولید شده است و بیچاره پاکبانهای شهرمان که در این ایام هم زحمتشان چند برابر میشود و با خستگی کار زیادتر نسبت به روزهای عادی به عزاداریشان هم نمیرسند! ساعت14ظهر تاسوعاست. هیئتی که چند طبل بزرگ به همراه دارد محل عبورش محله ماست، صدای طبلها ساختمانها را میلرزاند و من به این فکر میکنم که خانم مسن همسایه که بیمار است یا بچه کوچک همسایه دیگرمان الان و با ایجاد این صداهای دلخراش چه حالی دارند؟ ضبط خودرو در حال پخش نوحهخوانی یکی از مداحان معروف با صدایی بلند و سرسامآور است و...
در همه مواردی که اشاره شد نوعی نادیده گرفتن حقالناس به وضوح دیده میشود و متأسفانه نکتهای که آزاردهندهتر است ربط دادن آن به محرم و صفر و ایام عزای سید و سالارشهیدان است، اینکه ما به این بهانه که برای سیدالشهدا عزاداری میکنیم حق داریم هر طور بخواهیم رفتار کنیم بسیار آزاردهنده و یأسآور است. اگر برگردیم به تاریخ و مروری بر وقایع عاشورا و البته سخنان گهربار امام حسین(ع)داشته باشیم به یکی از جملات تکاندهنده ایشان که شب عاشورا فرمودند:«هرکسی حقالناسی برگردنش است برگردد»
اینجا یک سؤال اساسی پیش میآید که ما چطور برای عزاداری بر حسینی که به وضوح وجود حقالناس بر ضمه افراد را مانع همراهی خودش در روز عاشورا معرفی میکند حق همشهریهای خودمان را ضایع میکنیم؟! چطور حاضریم با مردمآزاری خودمان را عزادار حسین«ع» معرفی کنیم و در بعضی مواقع در این راه گوی سبقت را از هم برباییم؟! آیا وظیفه ما به عنوان رهرو پیامبر«ص» و اهلالبیتش اینگونه عزاداری برای آنهاست؟! یا عمل به سیره آنها؟معنی جمله «کل یوم عاشورا وکل ارض کربلا» چیست؟! قطعا نگارنده منکر ضرورت پاسداشت شعائر و برپایی مراسم عزا و نوحه برای سید و سالار شهیدان نیست که خودش هم یکی از همین عزاداران مظلومیت حسین«ع» است، اما باید فرق بین عزاداری واقعی و نمایشی را نیز فهمید شاید بتوان از این راه جلو ریاکاریها را نیز گرفت. به نظر میرسد که مدیریت شهری نیز باید حداقل برای مواردی مثل صدور مجوز برپایی ایستگاههای صلواتی در بعضی مکانهای شلوغ و پرتردد تجدیدنظر کند یا جلو استفاده هیئتها از طبلهای بزرگ که هر سال هم بر بزرگی آن افزوده میشود یا وسایلی که موجب ایجاد سروصدای شدید میشود، بگیرد تا کمتر شاهد مردم آزاری و ضایع شدن حقالناس حداقل به بهانه عزاداری بر خاندانی باشیم که یکی از مهمترین سفارشاتشان به ما توجه و رعایت حقوق دیگران بوده است. حقی که اگر همه شهروندان خود را ملزم به رعایت آن بدانند قطعا بسیاری از ناهنجاریهای رفتاری شهروندان اصلاح میشود و شهر و محیط زندگی بهتری خواهیم داشت.
به امید زمانی که در عمل«هر روزمان عاشورا و هرمکانمان کربلا» باشد.