معصومه متیننژاد | شهرآرانیوز؛ «۱۵۰ دقیقه فعالیت ورزشی در هفته خطر مرگومیر زودرس را تا ۳۳ درصد کاهش میدهد.» همین یک مزیت کافی است تا همه ما ورزش کردن را جدیتر بگیریم؛ آن هم با سبک و سیاق زندگیهای امروزی که تحرک و فعالیت بدنی در آن جایی ندارد. از تأثیری که ورزش بر سلامت جسم دارد و همه ما درباره آن کموبیش چیزهایی شنیدهایم، بگذریم؛ ورزش تضمینکننده سلامت روان و نشاط اجتماعی هم هست.
یعنی اگر بخواهیم زندگی بانشاط همراه با سلامتی را تجربه کنیم، گریزی جز این نیست که در هفته چند ساعتی را به ورزش اختصاص بدهیم. اینکه چه ورزشی بکنیم، تاحدی سلیقهای است، ولی اینکه آن را فردی یا گروهی انجام بدهیم، بحث دیگری است. برای همین امروز میخواهیم به مناسبت ۲۶ مهر روز «ورزش و تربیتبدنی»، به تأثیر ورزش و انجام آن بهصورت فردی و گروهی و ارتباط آن با تعاملات اجتماعی نگاهی بیاندازیم.
اجازه بدهید همین شروع مطلب تکلیف یک موضوع مهم را باهم مشخص کنیم. منظور ما از ورزش و فعالیت بدنی، انجام کارهای روزمره مانند جارو کردن و آشپزی، پیاده تا محل کار رفتن، جابهجاکردن وسایل و از پلهها بالا و پایین رفتن نیست که برخی با استناد به انجام همین فعالیتها خودشان را بینیاز از ورزشکردن میدانند.
در واقع، ورزش انجام یک حرکت بدنی منظم و تکراری است که از قبل برنامهریزی شده و عضلات و اسکلت بدن را درگیر میکند؛ بنابراین، ورزشهای ذهنی مانند شطرنج هم مدنظر ما نیست. خُب، حالا باهم مهمترین علتهایی را که سبب میشود ما ورزشکردن را جدیتر بگیریم، مرور میکنیم. علتهایی که یکی از آنها میتواند همان کلید شروع ورزش در شما از فردا باشد.
تمرینهای ورزشی با تبدیل چربیهای سفید و مضر به چربیهای قهوهای و همچنین عضله سبب چربیسوزی و تناسب اندام و کاهش وزن میشوند.
ورزش با افزایش آرامش، کاهش استرس و خواب راحتتر سبب بهبود خلقوخو و عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن میشود.
ورزش به تقویت عضلات و استحکام استخوانها کمک بسزایی میکند.
ورزش خطر ابتلا به مرگ زودرس ناشی از بیماریهای قلبیعروقی و برخی سرطانها را کاهش میدهد.
ورزش سبب افزایش کارایی دستگاه تنفسی، کاهش فشارخون، تقویت عضلات قلب و محافظت از سلامتی رودهها میشود.
ورزش سبب ترشح مواد شیمیایی به نام سروتونین و اندورفین در مغز میشود که بهبود خلقوخو، شادابی و نشاط بیشتر، افزایش توانایی پردازش افکار و کاهش خطر ابتلا به زوال عقل را بههمراه دارد.
ورزش سبب افزایش گردش خون و اکسیژنرسانی و تغذیه بهتر پوست و مو میشود که شادابی و نشاط بیشتر پوست و جوانی آن را بهدنبال دارد.
یکی از مسیرهای رسیدن به جوانی، زیبایی و تناسب اندام که این روزها بخش زیادی از جامعه ما را در هرسن و سالی درگیر خودش کرده، همین ورزشکردن است. حالا خودتان کلاهتان را قاضی کنید؛ این همه مزیت، بهانه خوبی برای شروع ورزش از همین فردا نیست؟!
همین که تصمیم به انجام ورزش گرفتهاید، عالی است، ولی اگر در انتخاب نوع آن شک دارید، بد نیست پیش از شروع به ورزش، به نتایج یک پژوهش ساده نگاهی بیندازید. پژوهشی که به شما میگوید: ما انسانها موجوداتی اجتماعی خلق شدهایم و در تعامل و ارتباط باهم است که حس بهتری پیدا میکنیم.
تعدادی از محققان حوزه سلامت در یک پژوهش، دانشجویان را به سه دسته تقسیم کردند. از گروه اول خواستند دستکم یکبار در هفته برنامه ۳۰دقیقهای برای ورزش گروهی داشته باشند. از گروه دوم نیز خواستند دستکم دوبار در هفته بهتنهایی یا در نهایت با دو همراه ورزش کنند. برای گروه سوم هم هیچ فعالیت ورزشی درنظر نگرفتند؛ ولی از آنها خواستند که برای رفتن به هرجایی، پیاده یا با دوچرخه مسیر را طی کنند.
پس از ۱۲هفته بررسی زندگی دانشجویان از نظر روانی، جسمی و عاطفی متوجه شدند؛ گروه اول در هر سه زمینه کیفیت زندگیشان بهبود یافته و سطح استرسشان کم شدهاست. گروه دوم تنها در زمینه روانی زندگیشان بهبود یافتهاست، درحالیکه حدود یک ساعت در هفته بیشتر از گروه اول هم ورزش میکردهاند. در کیفیت زندگی گروه سوم هم تغییر چندانی ایجاد نشدهاست.
خُب، حالا اجازه بدهید به تأثیر مثبت ورزشهای گروهی باهم نگاهی بیندازیم. موضوعی که بدون شک شما را هم برای انتخاب ورزشهای گروهی، بیشتر تشویق خواهد کرد.
ورزش حتی وقتی که بهصورت انفرادی انجام میشود هم، حس خوبی به ما منتقل میکند. حسی که با بهبود خلقوخو و افزایش سطح انرژی و هوشیاری ذهنی همراه است و مانع از این میشود که ما در طول روز خموده و کسل با دیگران برخورد و این حس ناخوشایند را به آنها منتقل کنیم. واقعیت این است که انرژی مثبتی که ما از ورزش کسب میکنیم در طول روز و در برخورد با دیگران درست مانند یک موج جابجا میشود و جامعه را فراگیر میکند.
شرکت در ورزشهای گروهی فرصت خوبی برای گسترش دامنه فعالیتها و تعاملات اجتماعی است. همچنین به کسانی که در دوستیابی و ایجاد ارتباط مشکل دارند، این امکان را میدهد که رابطه بهتری با دیگران بهویژه گروه همسالان خود برقرار کنند. موضوعی که در سنهای بالاتر که افراد به همزبان نیاز بیشتری دارند، اهمیت پیدا میکند.
اینکه دیگران میتوانند بر نگرشها و واکنشهای احساسی ما تأثیر بگذارند، یک اصل ثابت شدهاست. برای همین با دنبال کردن رقابتهای ورزشی یا انجام آنها مانند مسابقات فوتبال یا کشتی، حس همگرایی و وحدت و نقاط اشتراک بیشتری با دیگران پیدا میکنیم و بخشی از تضادهایی که درجامعه براثر مسائل تنش زایی مانند مسائل سیاسی به وجود آمده است، کمرنگتر میشود.
ما ایرانیها به انجام کار جزیرهای یا انفرادی شهرت داریم، برای همین انجام هماهنگ ورزشهای گروهی به ویژه زمانی که جنبه رقابتی هم پیدا میکنند، نمونههای کاربردی خوبی برای تمرین فعالیتهای گروهی و اجتماعی هستند.
نظم و انظباط اجتماعی، مهارت حل مسئله و مسئولیت پذیری در گروه از دیگر موضوعهایی است که انجام ورزشها و بازیهای گروهی آن را به ما یاد میدهد. ظرفیتی که میتوان از آن برای آموزشهای دوره کودکی و نوجوانی بیشتر استفاده کرد.
شاید بهتنهایی درخانه یا پارک ورزش کردن، راحتتر بهنظر برسد، اما حتم بدانید؛ پایبندی شما به برنامه ورزشی که دارید، در این صورت خیلی طولانی نخواهد بود. افزونبر اینکه ورزشهای گروهی ارتباط ما با دیگران و میزان تعاملات اجتماعیمان را بیشتر و زمینه انجام کارهای گروهی را در ما تقویت میکند، پس برای ایجاد یک گروه همراه از همین حالا برنامهریزی کنید.
--- گروهی از همسنوسالان خودتان تشکیل بدهید که نقاط مشترک بیشتری هم باهم دارید، مانند اینکه شاغل هستید یا متأهلید.
--- سعی کنید درکنار برنامه ورزشی که دارید، برنامههای دیگری مانند دورهمی، وعده ناهار یا سفرهم باهم داشتهباشید تا ارتباطتان را با گروه بیشتر کند.
--- برنامه ورزشی منظمی داشته باشید، حتی اگر مجبور شوید در یک روز با دو نفر آن را پیش ببرید؛ یعنی اجازه ندهید برنامه ورزشی ثابت شما با مشکلاتی مانند تعطیلی یا تغییر روز و ساعت بههرعلتی، کم اهمیت شمرده شود.
--- برنامه ورزشی گروه را هرچندوقت یک بار تغییر دهید یا بهروز کنید تا تکرار سبب خستگی اعضا نشود.
--- مکان مناسب برای ورزش کردن از اهمیت زیادی برخوردار است و کمک میکند که شما انگیزه بیشتری برای ورزش کردن پیدا کنید. راهکارهای زیادی برای این منظور هم وجود دارد، مانند.
--- از بوستانها و پارکهای نزدیک به محل زندگیتان کمک بگیرید و در روزها و ساعتهای مشخصی گرد هم بیایید.
--- بوستانهای تخصصی زیادی ویژه بانوان در سطح شهر وجود دارد که بانوان میتوانند بهراحتی در آنها ورزش کنند، مانند پارک حجاب، ریحانه و مادر و کودک.
--- سالنها و باشگاههای ورزشی زیادی در شهر داریم که میتوانید همه باهم در یک رشته ورزشی ثبتنام و از این فضاها استفاده کنید.
--- از ظرفیت طبیعت و روستاهای اطراف شهر کمک بگیرید و برنامه پیادهروی یا کوهنوردی بچینید.
--- اجاره کردن یک مکان راهکار دیگری است که میتوانید آن را هم امتحان کنید. برای این منظور در ساعت مشخصی یک سالن ورزشی را اجاره و هزینه آن را بین خودتان سرشکن کنید.