حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ رسول مهربانی‌ها بهترین دعا در نزد پروردگار را طلب آمرزش خوانده‌اند؛ عملی که حرکت به‌سوی خدا معنی شده است و بخشش از خطا‌های کوچک و بزرگ و گناهان ظاهری و باطنی را به‌دنبال دارد که نه‌تن‌ها بین ما و نعمات فاصله انداخته‌اند، بلکه ما را از رحمت خدا دور کرده‌اند؛ ضرری که تنها با طلب آمرزش و عمل صالح، جبران خواهد شد. شاید در نگاه اول، طلب آمرزش امری زبانی و ساده به نظر برسد، اما استغفار، ابعاد و آدابی دارد که اطلاع از آنها، ما را در انجام آن پیش می‌برد و آگاهی از ثمراتش، انگیزه‌ای برای سرعت بخشیدن به آن خواهد شد.
استغفار گاه به‌دلیل گناه شخصی و ظلم بر نفس، گاه به‌خاطر تعدی به دیگران و گاه به‌سبب گناهان اجتماعی انجام می‌شود. استغفار از نظر چگونگی و موضوع گناه به سه نوع تقسیم شده است:
مانند دروغ، نگاه حرام، غصب، غیبت و...
در قرآن کریم می‌خوانیم: «گناه آشکار و پنهان را رها کنید؛ قطعا کسانی که مرتکب گناه می‌شوند، به‌زودی در برابر آنچه همواره مرتکب می‌شدند، مجازات خواهند شد» (سوره انعام، آیه ۱۲۰).
همچنین در صورت ارتکاب گناهانی مانند حسد، طمع و...
اعمالی هستند که انجام ندادن و ترکشان، گناه محسوب می‌شود.
مناسب است فردی که میخواهد توبه کند، دعا‌های توبهای را که از ائمه معصوم (ع) وارد شده است، به‌ویژه دعا‌های صحیفه‌سجادیه، مخصوصا دعای ۳۱ یا مناجات خمسْ عشر، بهخصوص مناجات تائبین را بخواند.
حضور در برخی مکان‌ها همچون صحرای عرفات و درک برخی زمان‌ها همچون ماه رمضان، ماه رجب و شب نیمه شعبان نیز از عوامل آمرزش گناهان معرفی شده است.
در واقع عمل استغفار امری مستحب است، اما ممکن است به‌دلیلی واجب یا حرام باشد.
استغفار مستحب
بین دو سجده نماز، بعد از تسبیحات اربعه، در قنوت نماز وتر، هنگام سحر و در ماه مبارک رمضان.
استغفار واجب
استغفار در مواردی واجب است؛ ازجمله به‌عنوان کفاره مُحرِمی که یک یا دو بار، مرتکب جدال شود. (مناسک عمره مفرده، ص ۶۹).