بررسی چرایی و ضرورت عملیات وعده صادق ۲

یکی از مفاهیم مهمی که در روابط بین‌الملل وجود دارد، مفهوم بازدارندگی است. ادبیات بازدارندگی در جنگ سرد به ادبیات جدی میان دو بلوک شرق و غرب مبدل شد و اکنون پس از سال‌ها به‌دلیل اهمیت آن دوباره مورد توجه جدی اندیشمندان عرصه بین‌الملل واقع شده است.

بنیان این نظریه بر اساس قدرت و ترس بنا نهاده شده است؛ یعنی وقتی کشوری درمعرض تهدید واقع شد یا کشور دیگری به او حمله کرد، پاسخ جدی به کشور حمله‌کننده داده می‌شود که مانع از تکرار تهدید و تعرض و جنگ شود. البته بازدارندگی جایی اهمیت دارد که منتهی به جنگ نشود؛ چرا‌که اصل بازدارندگی هم درراستای جلوگیری از جنگ است. 

در این رویکرد، پاسخ باید به‌گونه‌ای باشد که سنجیده‌شده باشد، هم پاسخ محکمی باشد و هم در محدوده خاکستری بی‌خطر حرکت کند و خطوط قرمز را که منتهی به جنگ می‌شوند، رد نکند. به‌جرئت می‌توان گفت یکی از تحرکات مهم بازدارندگی ازسوی حزب ا... لبنان اتفاق افتاد و تا سال‌ها پس از حمله۲۰۰۶ حمله جدی به خاک لبنان توسط رژیم صهیونیستی اتفاق نیفتاده است. یکی دیگر از عملیات موفق بازدارنده، عملیات وعده صادق بود که رژیم اسرائیل نتوانست به آن پاسخ درخور و قوی بدهد. 

قطعا عملیات وعده صادق یا عملیات آوریل یکی از تحولات مهم بین‌المللی است که با افزایش قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران همراه شد و این قدرت بازدارنده حتی منطقه خاکستری را نیز توسعه داد و حمله به حریم رژیم صهیونیستی که روزگاری خط قرمز محسوب می‌شد، اکنون نقطه خاکستری تلقی می‌شود.

مسئله مهم دیگر هم این است که باید قدرت بازدارنده ایران حفظ و تقویت شود. چنانچه عملیات وعده صادق۲ در پاسخ به ترور دکتر هنیه در تهران اتفاق نیفتد، به‌شدت شاهد افول قدرت بازدارنده جمهوری اسلامی ایران در منطقه خواهیم بود و این مسئله، عواقب جدی به‌همراه خواهد داشت. 

ممکن است حوادث تلخ گذشته تکرار شود یا ترورها، حملات ریز‌پرنده‌ها به تأسیسات استراتژیک از‌جمله هسته‌ای تکرار شود و این پاسخ‌ندادن، به‌منزله ضعف در قدرت نظامی و دیپلماسی و تزلزل در پاسخ به تجاوز و عبور از خط قرمز ایران محسوب می‌شود. اینکه عده‌ای به فکر مذاکرات صلح هستند و از پاسخ نظامی غفلت می‌کنند، نشان‌دهنده این است که یک وجه از خط قرمز ایران را فراموش کرده‌اند و آن‌هم ترور در داخل خاک سرزمینی کشورمان است. 

هم فلسطین مهم است (پاسخ به ترور هنیه) و هم پاسخ محکم ایران (در اعتراض به تعرض به خاک ایران). هیچ کدام از دو مهم را نباید قربانی کرد؛ چراکه برای تحقق منافع ملی، نباید از هیچ کدام چشم‌پوشی کرد که عواقب سنگینی را به‌همراه خواهد داشت. مردم هم جنگ را نمی‌خواهند؛ اما پاسخ بازدارنده به‌معنی اجتناب از جنگ است، نه افتادن در دام جنگ.