سیده سیمین سیدی -
کارشناس‌مسئول واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شماره ۵ مشهد
رعایت اصول صحیح تغذیه تأ‌ثیر مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونت‌ها به‌ویژه بیماری کووید ۱۹ دارد. با رعایت تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه و با استفاده از گروه‌های غذایی و جایگزین‌های آن‌ها، انرژی، پروتئین و ریزمغذی‌های مورد نیاز بدن برای بهبود عملکرد سیستم دفاعی بدن تأمین می‌شود.
در ساعات روزه‌داری که امسال مدت آن حدود ۱۶ ساعت است، گرسنگی می‌تواند در صورت رعایت‌نکردن اصول تغذیه صحیح در وعده سحر و افطار یا حذف یکی از وعده‌ها به‌ویژه وعده سحری، موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و احتمال ابتلا به بیماری کووید ۱۹ را افزایش دهد.
وعده سحری و دو وعده افطار و شام وعده‌های اصلی غذایی است. به‌ویژه افرادی که در طول روز فعالیت بیشتری دارند، نوع غذا‌هایی که در وعده سحری خورده می‌شود با تأمین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز بدن نقش مهمی در حفظ کارایی و جلوگیری از کم‌آبی بدن، ضعف و خستگی دارد. نکات زیر در وعده سحر باید رعایت شود:
از غذا‌های کم‌حجم و غنی از موادمغذی که کم‌نمک، کم‌چرب و کم‌شیرین هستند استفاده شود. مقدار مناسبی از سبزی‌های مختلف (سبزی خوردن و سالاد) مصرف شود. مصرف مواد غذایی شیرین در وعده سحری توصیه نمی‌شود.
با توجه به اینکه کم‌آب‌شدن بدن و خشکی گلو می‌تواند زمینه را برای ابتلا به کووید ۱۹ فراهم کند، در وعده سحر سبزی‌هایی که آب بیشتری دارند و در طول روز از تشنگی و کم‌آبی بدن جلوگیری می‌کنند مثل کاهو، خیار و گوجه‌فرنگی مصرف شود.
غذا‌های پرپروتئین مثل انواع کباب، جوجه کباب، ماهی و غذا‌های خشک و پرروغن مثل کتلت و کوکو، سوسیس و کالباس، پیتزا، کله‌پاچه و همچنین غذا‌های چرب و سرخ شده و پرادویه موجب احساس تشنگی و خشکی دهان در طول روز می‌شوند. به‌ویژه در شرایط فعلی که با شیوع بیماری کووید ۱۹ روبه‌رو هستیم بهتر است در وعده سحر مصرف نشوند. به طور کلی غذا‌های ساده و سبک مثل انواع پلو و خورش در حجم کم برای وعده سحر می‌تواند مناسب باشد.
در وعده افطار باید ضمن پرهیز از پرخوری، از غذا‌های سبک و در عین حال پرانرژی استفاده شود. مصرف یک لیوان آب گرم، چای کمرنگ یا یک لیوان شیر گرم همراه با خرما یا عسل در شروع افطار.
استفاده از غذا‌های سبک مثل فرنی، شیربرنج، نان و پنیر و سبزی که یکی از عادات خوب غذایی ایرانی در این ایام است. انواع سوپ کم‌چرب، آش کم‌حبوبات و سبک و حلیم بدون روغن غذای مناسبی برای افطار است. خوردن آش‌های غلیظ و چرب که مقدار زیادی پیاز داغ و نعناع داغ دارد و همچنین حبوبات فراوان به‌دلیل ایجاد مشکلات گوارشی در وعده افطار توصیه نمی‌شود.
سیب‌زمینی آب‌پز، سبزی‌های پخته مثل کدو، کلم، گل‌کلم، هویج و نخودفرنگی، تخم‌مرغ آب‌پز، کره و عسل غذا‌های مناسبی برای افطار هستند.
مصرف بامیه و زولبیا که دارای مقادیر زیادی قند و چربی، اسید‌های چرب اشباع و ترانس است، بسیار محدود شود.
شام به‌عنوان یکی از وعده‌های غذایی مهم در روزه‌داری باید مورد توجه قرار گیرد. بهتر است افراد روزه‌دار حدود یک ساعت پس از صرف یک افطار بسیار ساده و سبک اقدام به خوردن شام کنند.
در وعده شام می‌توان از گروه گوشت، مرغ یا ماهی، حبوبات، نان یا برنج به‌شکل پلو و خورش، کوکو‌ها و کتلت کم‌روغن، خوراک‌های مختلف با نان سبوس‌دار همراه با سبزی و سالاد، ماست یا دوغ استفاده کرد.