جشن گل سرخ

راستش متولد ایرانم و از سمت پدر اصالتم به افغانستان برمی‌گردد. پس طبیعی است که با سنت‌های افغانستان زیاد آشنا نباشم. اما سال‌ها پیش درمورد جشن گل‌سرخ که در آستانه بهار در مزارسخی برگزار می‌شود شنیده بودم.

‌مزار سخی مکانی است منسوب به بارگاه امیرالمؤمنین علی (ع) که تا سال‌ها مسلمانان معتقد بودند مزار حضرت در این شهر است و از طرفی معتقدند روز ابتدای بهار روز به خلافت رسیدن مولای متقیان است و به این جهت در مکانی منسوب به بارگاه ایشان گرد هم می‌آیند و روییدن گل‌های سرخ را در دامنه‌های شهر مزار جشن می‌گیرند.

همیشه دوست داشتم یک‌بار هم که شده در این مکان بهار را گرامی بدارم.

اصلا همین که شکوفایی بهار با اعتقادات مردم عجین شده می‌تواند به زیبایی و شادی ناشی از بهار بیفزاید.

این درآمیختگی سنت‌ها و اعتقادات در ایران هم مشهود است. مگر ما در ایران و مخصوصا مشهد خودمان را برای سال‌تحویل نمی‌رسانیم به مرقد مطهر علی‌ابن‌موسی‌الرضا (ع).

یا حتی به خاطر دارم چندسال پیش که تصمیم گرفتیم تعطیلات نوروز را سفر کنیم سال‌تحویل را در امام‌زاده سیدمحمد در شهر بردسیر اقامت کردیم و هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنم فضای معنوی مردم این شهر را که در کنار مرقد این عزیز چطور ارتباط روحانی برقرار کرده بودند!

در ایران و افغانستان رسم پختن نذر سمنو هم مشترک است که در افغانستان به آن سمنک گفته می‌شود و کاری زنانه است و به نام مبارک حضرت‌زهرا (س) متبرک است.

اما از دیگر رسوم بهاریه و نوروزی مردم افغانستان هفت‌میوه است که معجونی از هفت‌میوه خشک تهیه می‌کنند و در سفره بهاری خود می‌گذارند و با آن از مهمان‌ها پذیرایی می‌کنند؛ و البته خاطرم هست در جایی خوانده بودم که افغانستان تنها کشوری است که همسان با ایران، همچنان تقویم باستانی را حفظ کرده و مردم آن، گردش سال را بر اساس تقویم هجری شمسی جشن می‌گیرند.

آیین‌های نوروزی از چهارشنبه سوری گرفته تا سیزده به‌در به همان سان در افغانستان برگزار می‌شود که در ایران. حتی می‌توان گفت که برخی از آیین‌های نوروزی نظیر چهارشنبه‌سوری در میان مردم افغانستان با گستردگی بیشتری انجام می‌گیرد.