نه ظلم می‌کنیم، نه ظلم می‌پذیریم

سلام بر حسین (ع) پیشوای انسان‌ها! از فلسفه‌های مهم بعثت انبیا، عدالت‌خواهی است: «لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ وَ أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالْقِسْطِ». امام حسین (ع) احساس کردند ظلم و ظالم حاکم شده است، لذا حتی با بذل جان خود و عزیزانشان، باید روشنگری می‌کردند. از همان شروع در مدینه وقتی والیان قبلی و فعلی مدینه، ایشان را تحت فشار گذاشتند، حضرت فرمودند: «ما از اهل‌بیت هستیم که در خانه ما قرآن نازل شد و یزید شرابخواری است فاسق که کار او ظلم به مردم است. فردی مانند من با ظالمی مثل یزید سازش نمی‌کند».

دعوای ایران با اسرائیل و آمریکا، سر همین قصه است؛ یعنی نپذیرفتن ظلم و سازش نکردن با ظالم. در زیارت عاشورا دو فراز را باید ۱۰۰ مرتبه تکرار کنیم تا هوشیاری به خرج بدهیم و اعلام کنیم ما درکنار مظلوم با اراده قوی ایستاده‌ایم. قرآن به ما می‌فرماید: «لا تَظلِمونَ وَ لا تُظلَمون؛ نباید ظلم کنید و نباید بگذارید به شما ظلم بشود» (بقره، ۲۷۹). امام حسین (ع) به ما یاد دادند حتی با تعداد کم در مقابل عده پرشمار دشمن بایستید، زیر بار ظلم نروید و با ظالم مبارزه کنید.

قرآن در آیه۷۵ سوره نسا از ما می‌پرسد: چرا در راه خدا جهاد و مبارزه نمی‌کنید؟ چرا برای نجات مستضعفان پیکار نمی‌کنید؟ دو هدف وجود دارد: یک هدف الهی و یک هدف انسانی. فرق «ضعیف» با «مستضعف» این است که «ضعیف» یعنی ناتوان و «مستضعف» یعنی کسی که فرد ظالمی او را در ضعف نگه داشته و نگذاشته است توانایی‌های او شکوفا شود.

آنهایی که دیگر کارد به استخوانشان رسیده و همه در‌ها به رویشان بسته شده است، در شرایط خفقان گرفتار شده‌اند و فقط به آسمان امیدوارند، می‌گویند پروردگارا! ما را نجات بده از این سرزمینی که اهل آن، ظالم هستند؛ آیه به مسلمان‌هایی اشاره دارد که در مکه گرفتار ابوسفیان و مشرکان بودند و چه‌بسا تا روز قیامت هم این آیه مصداق دارد.

جنگ بین حق و باطل در طول تاریخ بوده است. مهم آنکه ما در چه میدانی مستقر هستیم. آنان که ایمان آوردند، در راه خدا پیکار می‌کنند و آنان که کفر ورزیدند و کافر شدند، در راه طاغوت‌ها، طغیانگر‌ها و جباران پیکار می‌کنند، اما دستور قرآن به ما آن است که با دوستان و هواداران شیطان بجنگید: «فَقَاتِلُوا أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَانِ».

یکی از امتحانات خداوند، امتحانِ ترس است: «وَلَنَبلُوَنَّکُم بِشَیءٍ مِنَ الخَوفِ»؛ یعنی ترس از دشمن. چقدر می‌خواهید زندگی کنید؟ هفتاد سال یا هشتاد سال، هر جا باشید، مرگ به‌سراغ شما می‌آید: «أَیْنَمَا تَکُونُوا» هرجا که باشید، «یُدْرِکْکُمُ الْمَوْتُ» مرگ شما را درک می‌کند، فرامی‌گیرد. «وَلَوْ کُنْتُمْ فِی بُرُوجٍ مُشَیَّدَه» حتی اگر در برج‌های بلند محکم باشید، مرگ وارد آن برج می‌شود.

سرچشمه شکست‌ها و پیروزی‌ها از خداست. خداوند قواعد و سنت‌هایی دارد و براساس این قانون خداوند «اگر زحمت بکشی به نتیجه می‌رسی، اگر اتحاد داشته باشی، به پیروزی می‌رسی»، اگر به‌خاطر اتحاد یا تلاش پیروز بشوید، یعنی خداوند شما را پیروز کرده است. اما اگر به‌خاطر تفرقه و یا دنیاطلبی شکست بخوریم، مسئول خودمان هستیم.

اسلام عزیز وقتی ظهور کرد، مسلمانان در اقلیت بودند، اما به‌دلیل ایمان به خدا و با انجام فریضه نماز روحیه می‌گرفتند تااینکه مسلمانان به مدینه هجرت کردند و در یک سال نخست هجرت، جنگی نبود، اما در پایان سال اول، یک‌به‌یک جنگ‌ها بر آنها تحمیل شد و مسلمانان هم با جمعیت کم، تجهیزات اندک، اما توکل بر خدا در میدان بااستقامت می‌ماندند؛ از دشوارترین جنگ‌های زمان پیامبر (ص) که جایی جز آن، حضرت تا این اندازه گریه نکردند، جنگ احد است.

در این جنگ بهترین رزمندگان اسلام و برترین نیرو‌هایی که رسول خدا (ص) تربیت کرده بودند و مایه امید ایشان برای آینده بودند، به شهادت رسیدند و این تأثیر سنگین روحی‌روانی بر رزمندگان اسلام بر جای گذاشت، اما خداوند در پایان این جنگ، در آیه۱۰۴ سوره مبارک نساء می‌فرماید: «وَلَا تَهِنُوا فِی ابْتِغَاءِ الْقَوْمِ إِنْ تَکُونُوا تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ یَأْلَمُونَ کَمَا تَأْلَمُونَ وَتَرْجُونَ مِنَ ا... مَا لَا یَرْجُونَ؛ و در تعقیب و جست‌وجوی دشمن سستی نکنید. اگر شما [در رویارویی با دشمن]درد و رنج می‌بینید، آنان نیز، چون شما درد و رنج می‌بینند، و شما چیزی را [چون پیروزی و پاداش]از خدا امید دارید که آنان امید ندارند».

بنابر تصریح این آیه، مؤمنان ناامید نمی‌شوند؛ فرماندهان شما کشته شدند، خدا که هست؛ به راهتان ادامه دهید و همچنان پیگیر دشمن باشید. مصداق این آیه را در شرایط امروز و تجاوز اسرائیل به خاک مقدس وطن می‌بینیم. اگرچه ثُلمه‌ای وارد شده است و فرماندهان بزرگ و دانشمندانی را از دست داده‌ایم، اما به تعبیر قرآن ما سرمایه امید و توکل به خدا را داریم و دشمن فاقد چنین سرمایه‌ای است.