می‌گویند بازار خاکستری است و خبری از مشتری نیست. در این کسادی، این‌بار پای انتخابات آمریکا در میان است. شاید برگزاری انتخابات در هیچ کشوری نمی‌توانست تا این اندازه افکار عمومی را در دنیا درگیر خود کند، ماراتن نفس‌گیری که درنهایت با پیروزی نماینده دمکرات‌ها به پایان رسید، در ماه‌ها و به‌ویژه روز‌های گذشته بازار‌های مختلف کشور را بلاتکلیف کرد و حالا بالا‌وپایین‌شدن نرخ ارز، بازار‌های تابع از جمله تلفن‌همراه‌فروشان را تحت‌تأثیر قرار داده است.
سعیده ساجدی‌نیا | شهرآرانیوز- در پی اعلام نتایج اولیه آرای انتخابات آمریکا، ریزش قیمت‌ها در بازار تلفن‌همراه هم‌زمان با بازار‌های موازی آغاز شد و تا یکی‌دو روز گذشته ادامه یافت، به‌طوری‌که انواع برند‌های گوشی تلفن‌همراه از این کاهش قیمت بی‌نصیب نماندند و شاید بتوان گفت بعد از وضعیتی که کرونا برای بیشتر کسبه ایجاد کرد، بی‌ثباتی گذشته در قیمت‌ها و فرازوفرود‌های بی‌حساب‌وکتاب ناشی از جو روانی که در باور عمومی شکل گرفته، بیشترین ضربه را به هر ۲ سوی سکه معاملات، یعنی خریدار و فروشنده، وارد کرده است.
در باتلاق رکود
به یکی از بازار‌های مرجع و مرکزی فروش تلفن‌همراه می‌رویم که همیشه مملو از جمعیت است، اما در یک نگاه کلی و گذرا سوت‌وکوربودن مغازه‌ها و راهرو پاساژ‌های اختصاصی این صنف به‌راحتی گویای وضعیت موجود است. یکی از فروشندگان سر درددل را باز می‌کند و می‌گوید: هفته پیش ۲۰۰ میلیون تومان گوشی تلفن‌همراه برای مغازه خریدم که بلافاصله قیمت دلار ریزش کرد و به‌این‌ترتیب در فروش گوشی‌های خریداری‌شده روز شنبه، ۳۰ میلیون تومان ضرر کردم و این درحالی است که پس از آن برای خرید دوباره گوشی اقدام کردم و این‌بار نیز به‌دلیل افزایش قیمت دلار، ۲۰ میلیون تومان دیگر متضرر شدم.
احمد افشار ادامه می‌دهد: بازار تلفن‌همراه زمانی رونق دارد و مشتری رفت‌وآمد می‌کند که بازار ارز و دلار به ثبات رسیده باشد، در غیر این‌صورت در باتلاق رکود می‌افتد و اکنون نه فروشندگان و نه خریداران نمی‌دانند که سود می‌کنند یا ضرر و در واقع مسئله ارزش پولمان است که در چنین شرایطی دست‌خوش تغییر و بالاوپایین می‌شود. این درحالی است که وقتی قیمت دلار پایین می‌آید، قیمت گوشی‌ها به همان اندازه ارزان‌تر نمی‌شود، اما به‌محض افزایش قیمت دلار، قیمت گوشی‌های تلفن‌همراه از آن هم فراتر می‌رود و گران‌تر می‌شود.
این موبایل‌فروش می‌گوید: به‌دلیل گرانی تلفن‌همراه، حتی سود منطقی را هم که عرف بازار است، نمی‌توانیم روی کالا‌ها بکشیم و ناگزیرم گوشی‌ها را با کمترین سود بفروشیم. این درحالی است که پیش از این دست‌کم در لوازم‌جانبی فروش به‌نسبت خوبی داشتیم، اما حالا قیمت‌ها به‌گونه‌ای شده است که مشتری‌ها در خرید این اقلام نیز صرفه‌جویی می‌کنند و تا نیاز واقعی نداشته باشند، خرید نمی‌کنند. از این‌طرف فروشنده‌ها نیز لوازم‌جانبی را با حداقل سود عرضه می‌کنند.
رؤیای ارزانی
مهرداد سلطانی، فروشنده‌ای دیگر، درباره حال‌وهوای این روز‌های بازار تلفن‌همراه می‌گوید: مشتریان فکر می‌کنند ممکن است قیمت‌ها پایین‌تر بیاید، اما این‌طور نمی‌شود و هر از گاهی که تحت‌تأثیر برخی مسائل و جو روانی شاهد ریزش قیمت‌ها هستیم، مقطعی است و خیلی زود دوباره بازار روند افزایشی به خود می‌گیرد.
او به مسئله جالبی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: تا بوده این بوده که وقتی قیمت‌ها کاهشی شده است، متقاضیان آن کالا به امید ارزان‌ترشدن از خرید دست کشیده‌اند و این وضعیت موجب شده است درعمل بازار از رونق بیفتد. این درحالی است که علاوه بر نرخ ارز، بنکداران بیشتر تأثیر را بر روی قیمت گوشی‌های تلفن‌همراه به‌ویژه برند‌هایی مانند آیفون دارند و تعیین‌کننده اصلی این گروه هستند، زیرا برخی برند‌ها فقط از طریق مسافر وارد کشور می‌شود و به‌دلیل محدودبودن تعداد این گوشی‌ها و تقاضای زیاد، واردکننده قیمت را تعیین می‌کند.
استپ فروش، استپ خرید
«خبر انتخاب جو بایدن برای ریاست‌جمهوری آمریکا قیمت دلار را به ۲۲ هزار تومان رساند و همان روز قیمت انواع گوشی تلفن‌همراه میانگین تا ۵۰۰ هزار تومان ریزش را تجربه کرد!» این گفته یکی از فروشندگان فعال در بازار تلفن‌همراه است که در ادامه می‌گوید: حالا و بعد از دوسه روز قیمت‌ها از روز دوشنبه ۱۹ آبان‌ماه صعودی شده و هم مردم و هم فروشندگان را در کما فرو برده است، به‌طوری‌که قادر به تصمیم‌گیری نیستیم در چنین وضعیتی چه کنیم.
وحید حشمتی ادامه می‌دهد: در روز‌های گذشته شاید افرادی که گذرشان به بازار تلفن‌همراه بیفتد، متقاضیان لوازم‌جانبی باشند و کسی برای خرید تلفن‌همراه مراجعه نمی‌کند، اما واقعیت این است که کالایی که گران شد، دیگر به همین سادگی‌ها قیمتش کم نمی‌شود. ممکن است در ظاهر تحت‌تأثیر نتایج انتخابات آمریکا قیمت دلار ریزش کرده باشد، اما عامل اصلی، فروش مقادیر زیاد دلار در پی جو روانی به راه افتاده بود.
به‌گفته این موبایل‌فروش، قیمت برخی برند‌ها از جمله آیفون ریزش میلیونی داشت و برای نمونه یک مدل از آیفون از ۴۶ میلیون تومان به ۴۱ میلیون تومان رسید یا در رده سامسونگ تا ۹۰۰ هزار تومان کاهش قیمت ثبت شد.
او با اشاره به اینکه «در چند ماه گذشته، بهترین زمان خرید همین دوسه روز قبل بود که قیمت‌ها ریزشی شد، اما با وجود این مردم استقبال نکردند و خبری از مشتری در بازار نبود»، می‌گوید: چرخ گردون است، دلار که بالا می‌رود، فروشنده‌ها از بیم ضرر در اصطلاح استپ فروش می‌زنند و با کاهشی‌شدن دلار، مشتری‌ها استپ خرید می‌زنند تا ببینند وضع چه می‌شود؟!
بیشتر بخوانید:
مردم در روز‌های ریزش قیمت‌ها دست از خرید کشیدند!
دراین‌باره به سراغ رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن‌همراه مشهد می‌رویم. او با اشاره به کسادی بازار در روز‌های گذشته می‌گوید: جای تعجب است که وقتی قیمت‌ها رو به پایین است، مردم اقبالی از خود برای خرید تلفن‌همراه نشان نمی‌دهند و در چنین شرایطی همیشه منتظر پایین‌ترآمدن قیمت‌ها هستند، درحالی‌که در بازار آشفته، قیمت‌ها بیشتر افزایشی است تا کاهشی!
افشین اکبری‌حداد در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز با بیان اینکه «به‌طور معمول وقتی قیمت‌ها در بازار افزایشی می‌شود، اقبال خرید مردم بیشتر می‌شود»، می‌گوید: در چند روز دلار از ۳۱ هزار تومان به نزدیک ۲۲ هزار تومان رسید و خیلی زود به کانال ۲۸ هزار تومانی بازگشت و متأسفانه نوسانات ارزی خسارت زیادی به صنف موبایل‌فروش وارد کرد و در چنین شرایطی کار ما به‌طور کامل روبه‌نابودی می‌رود.
او اضافه می‌کند: نه خریداران می‌توانند به چنین بازاری اعتماد و برای خرید مدنظر خود اقدام کنند و نه کسبه و بنکداران تلفن‌همراه تکلیف خود را می‌دانند که آیا خرید عمده خود را انجام دهند یا تا به‌ثبات‌رسیدن قیمت‌ها دست نگه دارند. هیچ‌چیزی معلوم نیست و این شرایط بی‌ثباتی به‌مراتب بدتر از گران‌شدن کالاهاست.
رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن‌همراه مشهد با اشاره به متضررشدن کاسبان در روز‌های گذشته می‌گوید: مشتریان قادر به تصمیم‌گیری در فضای نامعلوم ارزی نیستند و نگران هستند اگر گوشی تلفن‌همراهی بخرند و روز بعد قیمتش پایین‌تر بیاید، چه می‌شود! اتفاقی که چند روز پیش به‌دنبال اعلام نتایج انتخابات آمریکا و ریزش بی‌سابقه قیمت دلار افتاد و به‌تبع آن قیمت برخی برند‌های گوشی تلفن‌همراه کاهش چند میلیون تومانی داشت.
اکبری‌حداد ادامه می‌دهد: در چنین شرایطی، کاسبان مجبورند گوشی تلفن‌همراهی را که گران‌تر خریده‌اند، به قیمت روز و پایین‌تر از نرخی که خریداری کرده‌اند، بفروشند.
او در پاسخ به اینکه «نوسانات گذشته آیا به‌دلیل نتایج انتخابات آمریکا رقم خورده یا ریشه داخلی دارد؟» می‌گوید: به‌هرحال جو روانی ایجادشده و پیگیری اخبار انتخابات آمریکا در بالاوپایین‌رفتن نرخ ارز بی‌تأثیر نبوده است، از این نظر که دارندگان دلار و دلالان بازار ارز در پی فضاسازی‌هایی که برای انتخاب هر یک از نامزد‌های انتخابات آمریکا شده بود، به‌محض اینکه شمارش آرا به‌نفع آقای بایدن پیش رفت، فروشنده شدند و همین موضوع مزید بر علت کاهش قیمت دلار شد.
رئیس اتحادیه فروشندگان تلفن‌همراه مشهد اضافه می‌کند: اکنون نیز برخی تصورشان این است که با روی‌کارآمدن دمکرات‌ها، ورق برمی‌گردد و توافق بر سر برجام عملی می‌شود و قیمت دلار تا ده‌پانزده‌هزار تومان ریزش می‌کند و در این میان با هر خبر دیگری رفتار بازار تغییر می‌کند و آن‌هایی که در بازار‌های مختلف از جمله طلا، ارز، خودرو و مسکن دست‌به‌احتکار یا نوعی سرمایه‌گذاری زده‌اند، از بیم ضرر بیشتر به عرضه کالای خود مجبور می‌شوند.
به‌گفته اکبری‌حداد، در بازار تلفن‌همراه خرید و فروش به قیمت روز است و وقتی پای تعزیزات به میان می‌آید، دیگر کاری به فاکتور خرید کاسبان ندارد، بلکه تعیین‌کننده قیمت‌ها نرخ ارز است و اگر مشتری شکایت کند، تعزیرات حق را به او می‌دهد، حتی اگر فروشنده فاکتور خرید خود را ارائه کند. به‌این‌ترتیب می‌توان گفت که بازار تابع عرف و قیمت‌های به‌روز است.