کمی از تاریخچه خوراک هندی یا بندری که اگر سهنان، چرب و چیلی با سس دستساز تند و داغداغ نخوردهاید، نباید خودتان را خوراکبندریخور فرض کنید.
ایمان فروزاننیا|شهرآرانیوز؛ بــدون شـــک پرفروشترین غذای فستفودی در ایران است و بین قشر جوان و بهخصوص مدرسهایها و دانشگاهیها طرفدار زیاد دارد. خوراک هندی، خوراک بندری، سوسیس بندری و... در منو ساندویچیها اسمهای مختلفی دارد. بعضیها هم آن را به اختصار «خوراک» میگویند. ما برای اینکه نسبتش را با خودمان نزدیکتر کنیم، از همان خوراک بندری استفاده میکنیم.
خوراک بندری آنقدر محبوب است که در منو برخی ساندویچیها کنار هر ساندویچ لذیذ و عزیزی نشسته است و مثلا شده «خوراک جگر» یا «خوراک مرغ». در بین صدها غذای لذیذی که در خانهها و رستورانهای کشورمان طبخ میشود، خوراک بندری توانسته است خودش را بین ۵۰ غذای محبوب ایرانیها جا کند. شاهد حرفم مستند «ذائقه ایرانی» است که از شبکه مستند پخش میشود و به معرفی ۵۱ غذای محبوب در ایران میپردازد و خوراک بندری را بهعنوان چهلونهمین غذای محبوب ایرانیها معرفی میکند.
دلیل این محبوبیت را خودتان بهتر میدانید؛ اول طعم خوب و دلچسب، دوم قیمت مناسب و سوم سس و مایه تند این غذا. خوراک بندری باید تند باشد. اصلا بعضی وقتها در مغازه ساندویچی یا در خانه شاهد کلکل و کریخوانی سر تندتر خوردن خوراک بندری هستیم. گره خوردن این حد از تندی به خوراک بندری ۲ دلیل دارد. دلیل دوم علاقه و کشش ذائقه مردم جنوب به فلفل و ادویههای تند است و دلیل اول ریشه هندی این غذاست که از اسمش هم مشخص است.
مسیر خوراک بندری از هندوستان تا امروز که در ساندویچی محله منتظر من و شماست، نسبت به دیگر غذاها مسیر کوتاهی بوده است. حدود ۱۰۰ سال قبل خوراک هندی با ورود انگلیسها به هندوستان و واردات سوسیس به این کشور (و بعد هم تولید آن) بین هندیها رایج شد. نگهداری سوسیس نسبت به گوشت راحتتر بوده و ادویههای داخلش هم آن را خوشمزهتر از گوشت میکرده است. هندیها سوسیس را با سیبزمینی به فلفل آغشتهشده، سس گوجه و ادویههای زیاد در روغن سرخ میکردند و با نان میخوردند.
این غذا از هندوستان به پاکستان و از آنجا به جنوب ایران راه پیدا کرد. در شهرهای بندری ایران، آشپزان این غذا را با ذائقه ایرانی سازگارتر کردند. یعنی ادویههای آن بهاندازه، پیازداغش بیشتر و گاهی سیبزمینی از آن حذف شد. برخی در آن فلفل دلمه ریختند و برخی کلم اضافه کردند و دست آخر همگی با سس و مایهای از جنس گوجهفرنگی آن را در نان ساندویچی ریختند و با خیارشور دست مشتری دادند.
امروز هم شما خوراک بندری را در انواع و اقسام مختلف و مناسب با هر سلیقهای در ساندویچیها پیدا میکنید؛ با سیبزمینی، بیسیبزمینی، با پنیر، با قارچ، با کالباس و حتی همراه تخممرغ و.... این همه تنوع، آن هم در سریعترین زمان ممکن؟! بعد از ساندویچ کالباس، خوراک بندری سریعترین غذایی است که از ساندویچی میتوانید تهیه کنید. بعضی از فستفودیها هم آنقدر از طعم خوراک و مشتریشان مطمئن هستند که هنوز مشتری پا به مغازه نگذاشته است، خوراک را روی فر میریزند و ساندویچ را میپیچند.
البته درست کردن خوراک بندری در حجم زیاد اصلا کار سریع و سهسوتهای نیست. آماده کردن این غذا بهراحتی یک ساعت زمان میبرد و اینکه صاحب مغازه پنجدقیقهای خوراک بندری را دست شما میدهد، به دلیل این است که غذا را از قبل نیمپز کرده است و با سفارش مشتری آن را گرم و داغ و اگر لازم باشد قارچ و پنیر به آن اضافه میکند و میریزد لای نان.
درباره این غذای پرطرفدار یک نکته منفی هم وجود دارد که نمیشود از کنار آن گذشت. ارزش غذایی خوراک بندری پایین است. اگر روغن و سوسیس بیکیفیت هم در این غذا استفاده شود، نهتنها غذای جانپروری نخواهد بود، بلکه به سلامت جسم و جان خدشه وارد خواهد کرد. بر همگان واضح و مبرهن است که در ساندویچیها از روغن و سوسیس اعلا استفاده نمیشود و اساسا یک عده میگویند خوراک هرچه کثیفتر خوشمزهتر! و در همین شهر خودمان تعدادی ساندویچی هست که به درست کردن خوراک چرب و کثیف شهرت دارند و اتفاقا از دیگر همصنفهایشان شلوغتر هستند.
خلاصه طرفداران خوراک بندری در دوراهی سلامت و مزه بدجور گیر میافتند و بهشخصه میدانم که کشش مسیر چرب و چیلی و تند و خوشمزه بیشتر است، ولی وظیفه روزنامهنگاری است که آخر این مطلب را بر خلاف همه مطالب دیگری که در این صفحه نوشتیم، با پیام بهداشتی تمام کنیم و بگوییم در خوردن خوراک بندری اندازه نگه دارید که اندازه نکوست.