جمعه، ۷ آذرماه، یکی از روز‌های تلخ و سیاه برای ملت ایران بود، به سبب از دست دادن دکتر محسن فخری‌زاده یکی از فرزندان دانشمند، خدوم و متعهدش، آن هم در جنایتی خونین.
به گزارش شهرآرانیوز؛ از نخستین ساعات رسانه‌ای شدن شهادت محسن فخری زاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع، در داخل و خارج از کشور واکنش‌های بسیاری به این واقعه آغاز شد، چنان که هنوز نیز ادامه دارد.
واکنش سران ۳ قوه
در یکی از نخستین واکنش ها، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، با صدور پیامی، ترور محسن فخری زاده را محکوم و تأکید کرد: «نهاد‌های امنیتی و اطلاعاتی نسبت به شناسایی، دستگیری و اشد مجازات عوامل این حادثه تروریستی اقدامات لازم را به انجام رسانند.» حجت الاسلام سیدابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه، نیز در پیامی به مناسبت شهادت دانشمند هسته‌ای کشورمان، خواستار شناسایی و محاکمه دست اندرکاران این جنایت اعم از آمران، طراحان و مباشران شد. روز گذشته نیز حجت الاسلام حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان، با اشاره به ترور شهید فخری زاده گفت: «همه اتاق‌های فکر و همه دشمنان ایران به خوبی بدانند ملت ایران و مسئولان کشور شجاع‌تر و غیورتر از آن هستند که این اقدام جنایتکارانه را بی پاسخ بگذارند. به موقع و مناسب، مسئولان مربوطه پاسخ این جنایت را خواهند داد.».
واکنش‌های بین المللی
اما واکنش‌ها به شهادت دانشمند هسته‌ای کشورمان تنها به داخل کشور محدود نمی‌شود. نیویورک‌تایمز نیز در گزارشی به نقل از سه‌مقام امنیتی مدعی شد که رژیم صهیونیستی پشت پرده ترور دانشمند ایرانی بوده است. همچنین روزنامه رأی‌الیوم چاپ لندن نوشت که گروه ترور دانشمند برجسته ایرانی به بیش از یک سازمان وابسته است که در رأس آن‌ها سیا و موساد قرار دارد. در ادامه این واکنش‌ها، اگنس کالامار، گزارشگر ویژه سازمان ملل، در یادداشتی توئیتری، با تلقی‌کردن ترور محسن فخری‌زاده به‌عنوان «یک قتل هدف‌دار برون‌مرزی و در یک درگیری مسلحانه» آن را تخطی از حقوق بشر دانست.
منشه امیر نیز در گفتگو با شبکه بی‌بی‌سی گفت: «شیوه ترور فخری‌زاده بسیار شبیه ترور‌های قبلی اسرائیل و خرابکاری‌های اخیر هسته‌ای در ایران است. بسیار راحت می‌توان به نقش اسرائیل در این ترور‌ها پی برد. اسرائیل سابقه بسیاری در این‌گونه ترور‌ها در کشور‌های مختلف دارد.» از سوی دیگر، نیویورک‌تایمز در گزارشی نوشت که سیا (آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا) از اظهارنظر درباره ترور محسن فخری‌زاده، امتناع کرده و در این خصوص پاسخی نداده است.
یک مقام دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، نیز گفت که دفتر نخست‌وزیری رژیم صهیونیستی دراینباره اظهار‌نظری نمی‌کند. همچنین پنتاگون از اظهارنظر در‌این زمینه خودداری کرد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، نیز در‌پی این اتفاق در صفحه توئیترش، پیام توئیتری صفحه روزنامه نیویورک‌تایمز را بازنشر کرد.
نیویورک‌تایمز دراینباره در صفحه توئیترش نوشت: «رسانه‌های داخلی ایران گزارش دادند که دانشمند ارشد هسته‌ای این کشور در شمال ایران مورد هدف یک تیراندازی مرگ‌بار قرار گرفت. او به‌عنوان جریان پشت پرده برنامه تسلیحات هسته‌ای این کشور در نظر گرفته می‌شد.»
ترامپ همچنین پیام توئیتری یک خبرنگار به نام یوسی مِلمان را دراینباره بازنشر کرد که با مطرح‌کردن ادعا‌هایی گفته بود: «طبق خبر‌های داخل ایران، محسن فخری‌زاده در دماوند، شرق تهران، ترور شده است. او سرپرست برنامه مخفی نظامی ایران و سال‌ها تحت تعقیب موساد بود. مرگ او یک ضربه بزرگ روانی و حرفه‌ای برای ایران است.»
همچنین خبرگزاری رویترز به نقل از یک رسانه صهیونیستی اعلام کرد که رژیم صهیونیستی پس از ترور محسن فخری‌زاده، دانشمند برجسته ایرانی در یک اقدام تروریستی و تهدید مقامات ایران برای پاسخ به این اقدام، سفارتخانه‌های خود در سراسر جهان را به حالت آماده‌باش درآورده است.
اما برای بررسی بیشتر این موضوع سراغ دکتر سیداحمد فاطمی نژاد، استاد روابط بین الملل دانشگاه فردوسی، رفته ایم.
حذف فیزیکی در دستورکار پیوند عبری-عربی
فاطمی نژاد در پاسخ به این پرسش که ترور شهید فخری زاده را در این مقطع زمانی در چه بستری می‌توان تحلیل کرد، آیا تلاشی عبری-عربی برای ناامن کردن منطقه و کشاندن ایران به درگیری مستقیم نظامی است یا سنگ اندازی در مذاکره احتمالی آینده میان دولت بایدن و ایران در موضوع برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران، گفت: «این موضوع هم مرتبط است با پیوند عبری-عربی که نشانه‌های بسیاری برای آن وجود دارد؛ زیرا هم رژیم‌صهیونیستی و هم عربستان از گذشته مخالف توسعه برنامه هسته‌ای ایران بوده اند و سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی آن‌ها بر نقش آقای فخری زاده بسیار مانور داده بودند، مبتنی بر اینکه ایشان نقشی فعال و مؤثر در توسعه برنامه هسته‌ای ایران داشته اند.
تلاش‌های چند ماهه اخیر سعودی و رژیم‌صهیونیستی برای تقابل با ایران قابل رصد است، نظیر دیدار اخیر نتانیاهو با بن سلمان یا برخورد‌های نظامی متعدد در حوزه سوریه و این‌ها نشان می‌دهد که این دو کشور می‌خواهند از فرصت باقی مانده تا تغییر دولت در آمریکا استفاده کنند.» وی ادامه داد: «از سوی دیگر این ترور با تغییر و تحولات دولت در آمریکا هم مرتبط است. مخالفان بازگشت آمریکا به برجام، چه در این کشور و چه خارج از آن، تلاش می‌کنند موانعی ایجاد کنند تا دولت جدید در آمریکا با دست انداز‌هایی جدی برای بازگشت به برجام مواجه شود.
علاوه بر این دو موضوع، باید موضوع سومی را نیز در چرایی این ترور افزود و آن اینکه یکی از اهداف اصلی استراتژیک رژیم‌صهیونیستی این است که در منطقه غرب‌آسیا نوعی انفصال هسته‌ای محقق شود و در این مسیر، هر کشوری که به سمت فعالیت‌های هسته‌ای می‌رود، در ۵۰-۴۰ سال گذشته رژیم‌صهیونیستی درصدد برخورد با آن برآمده است. در این راستا اقدام به ترور شخصیت‌های فعال و استادان برجسته علمی در حوزه هسته‌ای می‌کنند؛ اگرچه این تنها اقدامشان نیست و در کنار آن حملات سایبری و ویروسی را نیز در دستورکار دارند.»
ترور‌های رژیم‌صهیونیستی
این استاد دانشگاه همچنین درباره چرایی توسل گروه‌ها و دولت‌های متخاصم ایران به «ترور» شخصیت‌های برجسته کشورمان گفت: «راهبرد ترور از این نظر که پیوند دادنش با یک کشور خاص و اثبات آن از منظر رسمی و حقوقی دشوار است، می‌تواند راهبرد موفقیت آمیزی باشد. این رژیم نامشروع سال هاست که در موارد متعددی از این راهبرد استفاده می‌کند و افراد مهم مد نظرش را بدین ترتیب حذف می‌کند، بدون آنکه ردی از خود به جای بگذارد یا بتوان اقدام آنان را در محافل و سازمان‌های بین المللی اثبات کرد. هیچ وقت هم تل‌آویو صراحتا اعلام نکرده که این کار را انجام داده است، بلکه تنها با وساطت رسانه‌ها پیام خود را منتقل کرده، بدون آنکه هیچ مسئولیتی را پذیرفته باشد.»
دستورکار دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی
وی درباره پیام این جنایت خونین در نزدیکی پایتخت کشورمان گفت: «این عملیات نشان می‌دهد که چندین تیم در این واقعه درگیر بوده اند و نشان می‌دهد که نیازمند یک بررسی عمیق توسط کارگزاران اطلاعاتی و امنیتی کشورمان هستیم که چرا این وقایع تکرار می‌شود؛ چندین سال پیش وسط شهر تهران و اکنون در نزدیکی آن. رژیم‌صهیونیستی از ابتدا به چنین روش‌هایی متوسل شده است؛ آدم ربایی و حذف نیرو‌های مخالف از ابتدای شکل گیری اسرائیل در دستورکار بوده است، چنان‌که در نخستین مورد، شاهد دستگیری آیشمن و انتقال آن به سرزمین‌های اشغالی بودیم.»
فاطمی نژاد در پایان در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط کنونی، بهترین پاسخ ایران به جنایت اخیر رژیم صهیونیستی، چه می‌تواند باشد، گفت: «یک اقدام این است که ایران از نظر حقوقی در محافل و سازمان‌های بین المللی این ترور را پیگیری کند، اما چون ایران، مستند ندارد، نمی‌تواند به صورت رسمی پاسخ بدهد. درنتیجه فکر می‌کنم بهترین واکنش این است که ایران به شکلی مشابه، پاسخ این اقدام را بدهد؛ یعنی یک مهره مهم و متقابل از صهیونسیت‌ها را بدون به جای گذاشتن هیچ رد و نشانی حذف کند.»
بهره‌برداری سیاسی، ممنوع!
اما در شرایط سختی که کشورمان بیش از همیشه، نیاز به وحدت و همدلی برای ایستادگی تام و تمام در‌برابر دشمنان دارد، برخی در داخل کشور درصدد تسویه‌حساب سیاسی برآمده و انگشت تقصیر را به‌سوی دیگری گرفته‌اند. به عنوان نمونه، روح‌ا... متفکرآزاد، عضو هیئت‌رئیسه مجلس، در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «حداقل پاسخ به این اقدام، اتمام بازرسی‌های آژانس انرژی اتمی باشد. تصمیمات را راهبردی بگیرید، نه تاکتیکی. برای حفظ امنیت و اقتدار کشور که مقدمه پیشرفت است، تصمیمات باید جدی‌تر اتخاذ شود. از انفعال خارج شویم. این امر اتفاقا مدبرانه است.»
پیام رهبر معظم انقلاب در پی ترور شهید فخری‌زاده
رهبر معظم انقلاب در پی ترور دانشمند هسته‌ای شهید، دکتر محسن فخری زاده، پیامی صادر کردند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری، در متن پیام حضرت آیت ا... خامنه‌ای آمده است: «دانشمند برجسته و ممتاز هسته‌ای و دفاعی کشور، جناب آقای محسن فخری زاده، به دست مزدوران جنایتکار و شقاوت پیشه به شهادت رسید. این عنصر علمی کم نظیر، جان عزیز و گرانبها را به خاطر تلاش‌های علمی بزرگ و ماندگار خود، در راه خدا مبذول داشت و مقام والای شهادت، پاداش الهی اوست. دو موضوع مهم را همه دست اندرکاران باید به جِدّ در دستور کار قرار دهند؛ نخست پیگیری این جنایت و مجازات قطعی عاملان و آمران آن، و دیگر پیگیری تلاش علمی و فنی شهید در همه بخش‌هایی که وی بدان‌ها اشتغال داشت. این جانب به خاندان مکرم او و به جامعه علمی کشور و به همکاران و شاگردان او در بخش‌های گوناگون، شهادت او را تبریک و فقدان او را تسلیت می‌گویم و علو درجات او را از خداوند مسئلت می‌کنم.»