کارخانه نوآوری مشهد، الگویی برای تمام کشور

وفایی‌نیا - سلطانی| صبح دیروز سورنا ستاری، معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در سفری یک‌روزه به مشهد آمد. ستاری در این سفر علاوه بر بازدید از توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان استان خراسان، از روند احداث کارخانه نوآوری شهری که ساخت آن از بهمن‌ماه سال گذشته توسط شهرداری مشهد آغاز شده است، بازدید کرد. شرکت در نشست «علم‌وفناوری و اقتصاد دانش‌بنیان استان» از دیگر برنامه‌های معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور بود. در حاشیه این سفر، از یک محصول دانش‌بنیان دارویی نیز رونمایی شد.

ویترینی از توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان استان
معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در جریان بازدید از شهرک صنعتی توس، از شرکت‌های دانش‌بنیان حاضر در این مجموعه دیدن کرد. در این برنامه شرکت «سورن تک توس» نخستین میزبان ستاری بود. این شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه بیوتکنولوژی توانسته با بهره‌گیری از توان و دانش متخصصان داخلی ۸محصول دانش‌بنیان تولید و عرضه کند. معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در ادامه از شرکت دانش‌بنیان «اکسیر گل سرخ» دیدن کرد. این شرکت دانش‌بنیان نخستین تولیدکننده اولئو رزین زعفران در جهان و نخستین تولیدکننده اولئو رزین ادویه‌جات در کشورمان است. شرکت دانش‌بنیان «رای صنعت توس» از دیگر مجموعه‌هایی بود که معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور از آن بازدید کرد. این شرکت دانش‌بنیان فعال در زمینه مهندسی معکوس قطعات کارخانه‌های سنگ آهن و مس فعالیت دارد. ستاری در پایان هم از مجموعه دانش‌بنیان «پارس سامان ایرانیان» دیدن کرد. در این شرکت دانش‌بنیان که با هزینه‌ای حدود ۷ میلیون یورو ایجاد شده است، انواع ال‌ای‌دی و دیگر تجهیزات الکترونیکی با استفاده از به‌روزترین فناوری‌ها و ماشین‌آلات موجود در دنیا تولید می‌شود.
در حاشیه این برنامه، شرکت‌های دانش‌بنیان مشهدی مشکلات و چالش‌های مختلف خود را به معاون رئیس‌جمهور منتقل کردند و ستاری هم قول‌هایی مبنی بر پیگیری برای رفع چالش‌های موجود این شرکت‌ها داد.
او با اشاره به چالش خیلی از شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه جذب سرمایه گفت: در سال گذشته بانک‌ها حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات به این شرکت‌ها ارائه کردند. علاوه بر این، تسهیلاتی هم از سمت صندوق نوآوری و دیگر صندوق‌های موجود در کشور به شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص داده شده بود که مجموع رقم سرمایه تزریق شده به این شرکت‌ها در سال گذشته را به حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان نزدیک می‌کند. با این وجود باید به این نکته توجه کرد که شرکت‌های دانش‌بنیان با وام شکل نخواهند گرفت، بلکه برای توسعه آن‌ها باید به سمت سرمایه‌گذاری خطرپذیر برویم.

رونمایی از داروی راهبردی
ستاری در نخستین بخش از سفر یک‌روزه‌اش از شرکت دانش‌بنیان «نصر فریمان» بازدید کرد. این شرکت دانش‌بنیان فعال در حوزه داروسازی، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های دارو‌های استریل تزریقی خاورمیانه است که توانسته با تکیه بر توان متخصصان داخلی ۵۸محصول مختلف را تولید و عرضه کند. در این بازدید از محصول جدید نانو امولسیون تزریقی طولانی‌اثر ویتامین AD۳E که برای اولین‌بار در کشور تولید شده است، رونمایی شد. این گونه از دارو‌های تزریقی دامی برای اولین‌بار در جهان به‌صورت محصول نانو تولید می‌شود و هیچ نمونه خارجی مشابه برای این محصول وجود ندارد. این دارو علاوه بر استفاده بازار داخلی، می‌تواند زمینه خوبی برای صادرات نیز داشته باشد و ارزآوری مناسبی را برای کشور به ارمغان آورد. معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در مراسم رونمایی از داروی جدید شرکت داروسازی نصر فریمان گفت: میزان واردات و وابستگی در زمینه دارو‌های دامی و غذایی کشور بسیار بالاست. به همین دلیل سرمایه‌گذاری در این حوزه ضرورت دارد. او با بیان اینکه حوزه دارو‌های دام و طیور حوزه‌ای فوق‌العاده درآمدزاست، اظهار کرد: قطعا فعالیت در این حوزه درآمدزا می‌تواند به چرخه اقتصادی کمک شایانی کند. شرکت داروسازی نصر فریمان جزو شرکت‌های مهم کشور است که می‌تواند موجب رشد اقتصادی در این شهرستان شود.

کارخانه نوآوری، «سیلیکون ولی» مشهد
سورنا ستاری در ادامه سفر یک‌روزه خود به مشهد، از مراحل ساخت کارخانه نوآوری واقع در بولوار کوثر نیز دیدن کرد. در این بازدید محمدرضا کلائی، شهردار مشهد، ضمن تشریح روند پیشرفت این پروژه، گفت: مهم‌ترین اتفاقی که در این پروژه افتاد، این بود که شهرداری تصمیم گرفت به جای استفاده تجاری از زمینی با چندهزار متر مساحت در این منطقه، آن را به ساخت مجموعه‌ای برای کمک به کسب‌وکار‌های استارت‌آپی و دانش‌بنیان مشهدی اختصاص دهد. با توجه به نزدیکی این مجموعه به دانشگاه‌ها و مراکز علمی و همچنین ظرفیت‌های فراوان نیرو‌های انسانی حاضر در مشهد، به این سمت حرکت می‌کنیم که کارخانه نوآوری به‌نوعی به «سیلیکون ولی» شهر مشهد تبدیل شود. کلائی با اشاره به سرعت خوب اجرای این طرح، درباره زمان آغاز به کار این مجموعه گفت: کار ساخت این مجموعه تا انتهای امسال به پایان خواهد رسید و پس از آن در یک بازه زمانی سه‌ماهه شرکت‌های متقاضی می‌توانند در این مرکز مستقر شوند. در کارخانه نوآوری مشهد، فضایی ۶۰۰۰ متری به کسب‌وکار‌ها اختصاص داده خواهد شد و چگونگی جذب شرکت‌ها به این مرکز هم به عهده بخش خصوصی خواهد بود.
در گام اول توافقاتی را با شتاب‌دهنده فردوسی انجام داده‌ایم و در آینده قرار است چند شتاب‌دهنده دیگر هم در کارخانه نوآوری مشهد مستقر شوند. ستاری هم با بیان اینکه اقدام شهرداری مشهد در راه‌اندازی کارخانه نوآوری، کار بزرگی است، گفت: راه‌اندازی چنین مجموعه‌ای در کشور یک ایده جدید است و مطمئن هستم با راه‌اندازی این مجموعه، خیلی شهر‌های دیگر هم از آن الگو خواهند گرفت. ایده استفاده از فضا‌های فرسوده و بدون کاربری و تبدیل آن به چنین مجموعه‌هایی می‌تواند مسیری موفق در شکوفا کردن کسب‌وکار‌های مختلف در کشور باشد. این اقدام شهرداری مشهد یک مدل توسعه خوب برای شهر است. شهر نوآور و هوشمند به کمک چنین مدل‌های توسعه‌ای شکل خواهد گرفت. اقدام شهردار مشهد در راه‌اندازی کارخانه نوآوری، قطعا الگویی برای تمام شهرداران کشور خواهد بود. حرکت شهر مشهد به سمت نوآوری و هوشمندسازی و استفاده از جوانان برای اداره شهر تأثیر زیادی در موفقیت آینده مشهد خواهد داشت.

«شهر من»، بستری برای ارائه خدمات هوشمند شهری
در ادامه این بازدید، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع انسانی شهرداری مشهد به معرفی نرم‌افزار «شهر من» پرداخت و گفت: «شهر من» در واقع یک بستر اصلی است که روی آن تمام خدمات مختلف شهرداری به شهروندان ارائه خواهد شد. تا امروز نرم‌افزار‌های مختلفی در زمینه ارائه خدمات‌شهری به شهروندان اجرا شده‌اند؛ مثلا یکی از برنامه‌هایی که به‌طور آزمایشی در منطقه ۹ در حال اجراست، نرم‌افزار «سیمپ» در حوزه تفکیک زباله‌های خشک از مبدأ است. شهروندان با کمک این برنامه می‌توانند زباله‌های تفکیک‌شده را در منزل خود تحویل بدهند و در همان لحظه پول زباله‌های تحویل داده شده به حساب شهروندی آن‌ها واریز می‌شود. در منطقه ۹ روزانه ۴۰۰ نفر با استفاده از سیمپ، زباله‌های خشک خود را تحویل می‌دهند. نرم‌افزار شهر من در واقع بستری است برای اینکه برنامه‌های مختلف شهری مانند همین سیمپ روی آن به‌طور متمرکز به شهروندان ارائه شود. در شهر من خدمات پایه‌ای مانند نظام پرداخت و کیف پول شهروندی تعریف شده است و شهروندان به کمک آن می‌توانند تمام پرداخت‌های خود در سیستم شهری مانند بلیت مترو و اتوبوس و فروشگاه‌های مختلف را انجام دهند. آل‌شیخ بهبود ارتباط شهروندان با مدیریت‌شهری را از دیگر قابلیت‌های نرم‌افزار شهر من دانست و درباره آن اظهار کرد: یکی از مهم‌ترین بخش‌های این برنامه، قسمتی به نام «چشم شهر» است. شهروندان به کمک این بخش از برنامه می‌توانند تمامی مشکلاتی که در شهر با آن روبه‌رو هستند را به‌سرعت به مدیریت‌شهری منعکس کنند و روند پیگیری برای برطرف شدن آن مشکل را نیز در نرم‌افزار شهر من دنبال کنند. در مجموع ۳۰ خدمت اولیه برای شهر من در نظر گرفته شده است که به ترتیب در حال رونمایی از آن‌ها هستیم.