اینترنت اشیا (آی اوتی) پدیده شگفت انگیز فناوری اطلاعات و ارتباطات در عصر حاضر است؛ الگوی هوشمندی که به کاربران یاری میرساند تا اشیا را به اینترنت، متصل و آنها را کنترل و مدیریت کنند. این فناوری مدرن، قادر است برای هر موجودی (انسان، حیوان یا اشیا) قابلیت ارسال داده از طریق شبکههای ارتباطی، اعم از اینترنت یا اینترانت را فراهم کند.
امری که میتواند برای کارهایی آسان همچون روشن کردن لامپهای یک بولوار شهری انجام پذیرد یا برای امور پیچیدهای همچون نظارت و کنترل زیرساختهای شهری و ترافیک عمومی طراحی شود. با توسعه مفاهیم نظری و عملی اینترنت اشیا، شهرها وارد دوران جدیدی در حوزه هوشمندسازی شده اند. به بیان دیگر باتوجه به منافع درخورتوجه این پدیده مهم تکنولوژیکی در کاهش هزینه ها، تسهیل فرآیندها، ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و خلاصه افزایش کیفی خدمات مدیریت شهری، بسیاری از کشورها دریافته اند که میتوانند با بهره گیری مناسب از فناوریهای مبتنی بر اطلاعات و ارتباطات در حوزه خدمات شهری ضمن سرویس دهی مناسب و مطلوب به شهروندان، در مدیریت منابع و مصارف خود نیز هوشمندانهتر عمل کنند.
اکنون فناوریهای مربوط به اینترنت اشیا در برخی امور مدیریت شهری در کشور ما استفاده میشود؛ به خصوص در برخی کلان شهرها به کارگیری مواردی همچون ساختمانها و پارکینگهای هوشمند، سیستمهای نظارتی و حمل ونقل هوشمند، سیستمهای کارآمد انرژی و مدیریت آب و برق هوشمند و چراغهای راهنمایی هوشمند، در توسعه هوشمندسازی شهرها و خدمات دهی باکیفیت نقش ویژهای داشته اند.
مدیران شهری باید این مهم را دریابند که اینترنت اشیا میتواند یک نوآوری در مناطق مختلف شهری برای توسعه شهرهای هوشمند باشد؛ امری که آرام آرام با ایجاد تغییراتی فناورانه در کنترل زیرساختهای فیزیکی، منابع اطلاعاتی و زیرساختهای اجتماعی، ضمن اداره بهتر شهر و مدیریت زیرساخت ها، سبب احیای شرایط مطلوب اقتصادی میشود.
ادغام اینترنت اشیا با محیط و شهر هوشمند، فرصتهای شگرف و بی سابقهای را برای مدیران شهری به وجود آورده است و متقابلا با چالشهایی نیز روبه روست؛ به خصوص در کشور ما که بسیاری از زیرساختهای آن فراهم نیست؛ به عنوان مثال هدف شهر هوشمند از به کارگیری اینترنت اشیا، تحقق بخشیدن به یکپارچگی خدمات شهری است که به دلیل فقدان مدیریت واحد شهری، تحقق آن برای شهرداریها چالش بزرگی قلمداد میشود.
ضرورت بهره گیری از سرمایه گذاریهای کلان و بحثهای مربوط به امنیت و حراست اطلاعاتی از دیگر چالشهای تامل برانگیز در این راستاست، اما مطالعات آینده پژوهی نشان میدهد که قطعا برای هوشمندسازی شهرها، به بهره گیری حداکثری از این پدیده نیاز جدی داریم که شوراهای شهر باید بیشتر از گذشته به آن توجه کنند.