علیرضا ظهیری | شهرآرانیوز؛ شانزدهم تیرماه سال ۹۹ بود که اولین طرح تفصیلی شهر مشهد با عنوان طرح تفصیلی جنوب‌غرب از مجموع طرح‌های هفت‌گانه تفصیلی این کلان‌شهر به تصویب شورای اسلامی شهر مشهد رسید تا پس از ۱۳ سال قفل تصویب طرح‌ها تفصیلی باز شود، اما فرایند تصویب این طرح در کمیسیون ماده ۵ استانداری و در نهایت مراحل ابلاغ و اجرای آن بیش از یک سال زمان برد و در نهایت پس از اینکه سه‌شنبه هفته گذشته دادستان مشهد خبر ابلاغ طرح تفصیلی حوزه جنوب‌غرب مشهد را داد، روز پنجشنبه هم سرپرست شهرداری مشهد خبر اجرایی شدن این طرح را برای مناطق ۹ و ۱۱ شهری مشهد داد.
براساس این طرح از این به بعد همه فرایند‌های مربوط به شهرسازی در مناطق ۹ و ۱۱ شهر مشهد که مناطقی همچون بولوار پیروزی، شهید فکوری، نماز، شهید برونسی، وکیل‌آباد، بولوار معلم و دیگر خیابان‌ها، محلات و کوچه‌های این محدوده‌ها را تشکیل می‌دهد، بر مبنای طرح بالادستی جامع و تفصیلی حوزه جنوب‌غرب مشهد پاسخگویی می‌شود و مردم نیز براساس الزامات و قوانین این طرح است که می‌توانند ساخت‌و‌ساز خود را انجام دهند.
در همین زمینه سرپرست شهرداری مشهد با اشاره به ابلاغ طرح تفصیلی جدید جنوب‌غرب از سوی استاندار خراسان‌رضوی، گفت: براین‌اساس از روز پنجشنبه ۱۱ شهریورماه پاسخگویی به شهروندان در مناطق ۹ و ۱۱ بر اساس طرح تفصیلی جدید انجام می‌شود.
رضا خواجه‌نائینی در‌این‌باره افزود: مدیریت شهری در دو سال گذشته با تأکید بر تسریع در تأیید و تصویب طرح‌های تفصیلی، این طرح‌ها را به شورای شهر فرستاد و پس از تأیید ۶ طرح تفصیلی از سوی شورای شهر، این طرح‌ها برای تصویب نهایی به کمیسیون ماده پنج ارسال شد.
وی اضافه کرد: نخستین طرح تفصیلی جدید که مربوط به جنوب‌غرب مشهد است از سوی استاندار به شهرداری و بلافاصله برای اجرا به مناطق ۹ و ۱۱ که مشمول این طرح هستند ابلاغ شد.
سرپرست شهرداری مشهد اظهار کرد: بنابراین دیگر شیوه‌نامه گذشته در این مناطق، ملاک عمل نیست و با طرح تفصیلی جدید به شهروندان پاسخگویی می‌شود.
خواجه‌نائینی تصریح کرد: پیاده‌سازی و نشستن طرح تفصیلی جدید بر روی سامانه‌های شهرسازی چند هفته زمان می‌برد و این مسئله سبب کمی تأخیر در پاسخگویی می‌شود که از این بابت از شهروندان عذرخواهی می‌کنیم.
وی ادامه داد: با برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده این موضوع در دو تا سه هفته برطرف و پاسخگویی به مراجعان مناطق ۹ و ۱۱ بر اساس طرح تفصیلی جدید سرعت می‌گیرد.
سرپرست شهرداری مشهد گفت: تدابیری اتخاذ شده است تا در این مدت مشاوران طرح تفصیلی جدید در منطقه حضور داشته باشند تا موارد مربوط به پایان کار با شیوه قبل و موارد مربوط به پروانه‌های جدید نیز منطبق با طرح تفصیلی جدید انجام شوند تا تأخیر در پاسخگویی به حداقل برسد.
وی در ادامه با بیان اینکه این طرح تفصیلی با سه محور اصلی نسبت به طرح‌های تفصیلی قدیم شهر مشهد تفاوت دارد، افزود: در این طرح به مسائل محیط‌زیستی توجه ویژه شده است. نگاه ویژه به عوامل طبیعی زمینه‌ای و حفاظت و صیانت از آن‌ها از جمله حفظ بستر طبیعی مسیل‌ها، حفظ ارتفاعات و بستر طبیعی آن، حفظ پوشش گیاهی به‌ویژه درختان به عنوان عنصر اصلی حیات شهری، توجه به حفظ و گسترش سطوح جاذب آب و ایجاد ارتباط منطقی با پس‌کرانه‌های طبیعی و دروازه‌ای به ییلاقات و ارتفاعات مشهد از جمله ویژگی‌های طرح جدید است.
خواجه‌نائینی در نظر داشتن حداکثر ظرفیت توسعه قانونی، هدفمند و بسترسازی آسان برای تحقق طرح را دومین محور این طرح بیان کرد.
وی در تشریح این محور گفت: این محور موضوع سرمایه‌گذاری شهری را به شکل قانونی و با کمترین چالش و فرایند‌های معمول قبلی در شهرداری، ممکن می‌سازد و گام مهمی در راستای تسهیل، سالم‌سازی و قانون‌مداری جریان توسعه در کنار هدفمندی و پایدار بودن آن محسوب می‌شود.
وی افزود: همچنین تغییر رویکرد مدیریت شهری از متولی و مداخله‌گر به مشارکت و حمایت‌کننده در قالب به رسمیت شناختن ساکنان شهر محور سوم این طرح است.
سرپرست شهرداری مشهد ادامه داد: تعریف ساختار طرح‌ها، زیرساخت‌های اقتصادی موجود شکل گرفته توسط ساکنان در این طرح و رویکرد سوم آن، نه تنها مورد تخریب و تعارض قرار نمی‌گیرد، بلکه به عنوان ظرفیت موجود لحاظ و در کنار سایر عوامل زمینه‌ای در قالب ساختار طرح تقویت می‌شود. به عبارت دیگر تثبیت محور‌های مختلط و کانون‌های عملکردی و قرارگاه‌های رفتاری، انسجام بخشی و ساختارسازی برای آن‌ها به عنوان ایده طرح، مطرح و در شکل‌گیری طرح تفصیلی نقش اساسی دارد.
وی تأکید کرد: براین‌اساس طرح تفصیلی جدید بدین معنی است که طرح‌های شهری به جای مقابله با جریان‌های کالبدی شکل‌گرفته توسط ساکنان یا رقابت با آن‌ها، سعی در تکمیل و حفاظت این جریان‌ها دارد و مداخله اقتدارگرایانه را تبدیل به مساعدت و مشارکت‌جویی می‌کند و مداخلات تحکمی، صرفا به مواضعی که ملاحظات زیست‌محیطی یا کالبدی ساکنان شهر را مورد مخاطره یا تهدید قرار دهد، محدود می‌شود و بدین ترتیب انرژی و سرمایه مدیریت شهری نیز هدفمند و مبتنی بر توسعه پایدار و همسو با مردم می‌شود.
سرپرست شهرداری مشهد افزود: از دیگر مصادیق این نگرش و انعکاس عملی آن در طرح‌های تفصیلی، تثبیت سکونتگاه‌های دارای سابقه روستایی و سعی در ارتقای کیفی آن‌ها در قالب‌های گردشگری مرتبط با زمینه آن‌ها، در کنار تثبیت محور‌های فعالیتی متضمن اشتغال ساکنان، تقویت و تکمیل آن‌ها و تقویت اشتغال‌های مکمل در قالب ساختار شبکه معابر و کاربری‌هاست.
وی ادامه داد: اصلاح ضوابط و مقررات ساختمانی در مناطق نیازمند بازآفرینی در تناسب با نیاز‌های ساکنان و انطباق با گونه‌های سکونتی آن‌ها نیز انعکاس عملی دیگری در نگرش‌های موجود در طرح‌های تفصیلی جدید است.
خواجه‌نائینی درباره تعیین تکلیف طرح‌های تفصیلی سایر مناطق شهر نیز اظهار کرد: برنامه این است که هر ماه ضوابط یک طرح تفصیلی به شهرداری ابلاغ شود. بر همین اساس امیدواریم طرح تفصیلی بعدی در مهرماه از سوی استانداری ابلاغ شود.
وی تأکید کرد: آمادگی این را داریم که بلافاصله پس از ابلاغ، این طرح‌ها را اجرایی کنیم.