عماد پورشهریاری | شهرآرانیوز - متاورس واژه پرتکرار این روز‌های دنیای فناوری است. جهانی موازی دنیای واقعی که قرار است پس از شبکه‌های اجتماعی یک ابررویداد مهم دیجیتال در سال‌های پیش رو باشد. در حال حاضر متاورس به لطف فعالیت‌ها و تغییر نام فیس‌بوک به «متا» بیش از آنکه به طور فراگیر اجرایی شده باشد به یک پروژه بازاریابی تبدیل شده است، اما حرکت شرکت‌های بزرگ به این سمت قطعی است و همه‌چیز در آستانه یک تحول کلان قرار دارد. در این انقلاب قریب‌الوقوع، بازاریابی دیجیتال به طور ویژه دستخوش تغییر خواهد شد. اما به طور دقیق، بازاریابی محتوایی چه سرنوشتی خواهد داشت؟ تولید محتوا با چه محدودیت‌هایی روبه‌روست و چه سرنوشتی در انتظار محتوا‌های تولیدشده فعلی است؟
تجربه‌های تاریخی مشابه یک روند تکرارشونده با شتاب زیاد را نشان می‌دهند که در آن محتوا سریع، اما گام‌به‌گام متحول خواهد شد. برای نمونه، روزنامه‌ها یا مجلات مکتوب را در نظر بگیرید. این رسانه‌های قدرتمند تا همین ۵۰ سال پیش چنان نفوذی داشتند که می‌توانستند دولت‌ها را تغییر دهند یا حتی مردم را روبه‌روی کیوسک‌های مطبوعاتی به صف بکشند.
با ظهور و گسترش اینترنت، به‌تدریج نشریات مکتوب مخاطبان خود را از دست دادند. آن‌هایی که با فناوری هم‌سوتر بودند، با اضافه کردن بخش‌های ویژه آنلاین و ترکیب این دو شکل از رسانه، به بقای خود ادامه دادند. برخی هم به‌طورکلی تغییر رویه دادند و وارد دنیای مجازی شدند. این مثال درباره رادیو یا شبکه‌های تلویزیونی هم صادق است.
اتفاقی که در آینده برای شبکه‌های اجتماعی و سایر ابزار‌های بازاریابی دیجیتال و محتوایی خواهد افتاد همان سرنوشتی است که بر رسانه‌های مکتوب مانند روزنامه‌ها گذشت. البته فراموش نکنیم که آن چیزی که از هزاران سال پیش تا امروز تولید شده و تا احتمالا صد‌ها سال بعد هم وجود داشته باشد «محتوا» است. در برهه‌ای از تاریخ، ابزار یا شکل انتشار آن برای انسان‌های اولیه دیوار‌های غار بوده است. برای دوره‌ای هم روزنامه و شبکه‌های اجتماعی. آنچه هم در آینده به هر شکلی منتشر شود، باز در ماهیت «محتوا» است.
متاورس یک بستر نامتناهی برای تولید محتوای جدید، جذاب و تعاملی است. در متاورس همه‌چیز به صورت سه‌بعدی است. پس به طور قطعی، محتوا در این بستر به شکل ویدئو‌ها یا بلاگ‌های متنی طولانی امروز نخواهد بود.
مثلا فرض کنید شما تولیدکننده یک پادکست در حوزه گردشگری هستید. محتوا‌های صوتی مانند پادکست که خود شکل تحول‌یافته رسانه‌های شنیداری مانند رادیو هستند با حضور مخاطب در پلتفرم‌های متاورسی به‌ناچار تغییر شکل خواهند داد.
متاورس بر اساس دنیای سه‌بعدی و موازی است. اگر قرار باشد یک اپیزود از پادکست شما درباره تخت جمشید در شیراز باشد، باید مخاطب را به طور شبیه‌سازی‌شده به پرسپولیس هخامنشیان ببرید. صدا یا همان پادکست شما، اما راوی و هدایتگر مخاطب خواهد بود.
یا فرض کنید که یک وب‌سایت با موضوع نقد فیلم‌های سینمایی دارید. در متاورس، باید نکات و نقد‌های خود را به صورت سه‌بعدی به مخاطب انتقال دهید. مثلا اگر می‌خواهید به مخاطب بگویید سکانسی از فیلم خوب یا بد است، می‌توانید او را واقعا در همان فضا قرار دهید یا اینکه اجازه دهید مخاطب در لوکیشن‌های فیلم محبوب خود قدم بزند و صدای نقد شما را در پس‌زمینه گوش کند.
چندین دهه است که بازاریابان به جای تبلیغات مستقیم به سراغ تعامل با مخاطب رفته‌اند. این تعامل در متاورس به بالاترین سطح خود خواهد رسید. با این حال، هدف نهایی از بازاریابی در متاورس هم به سنتی‌ترین شکل خود یعنی فروش بیشتر و کسب درآمد باقی خواهد ماند.
از نظر قالب‌های محتوای ترند محتوای تصویری در چند سال گذشته در متاورس هم حفظ خواهد شد. یعنی محتوای متنی کم‌رنگ‌تر می‌شود و دارایی‌های دیجیتال مانند تصویر، ویدئو و صوت برجسته‌تر می‌شوند. علاوه بر این‌ها اسکن‌های سه‌بعدی از اجسام و شبیه‌سازی‌ها خیلی جدی بخشی از محتوا خواهند شد.
به دلیل اهمیت تعامل و محتوای همه‌جانبه، کنشمند یا Immersive در این پلتفرم‌ها، روش‌هایی مانند گیمیفیکیشن بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرند و کپی‌رایتینگ (به طور ویژه میکروکپی) ارزشمندتر می‌شود.
به همین دلیل، علاوه بر تولیدکننده‌های سابق محتوا، طراحان کاراکتر، تصویرسازها، متخصصان نرم‌افزار‌های طراحی سه‌بعدی و بدون شک برنامه‌نویس‌ها هم به نیرو‌های پرکاری تبدیل خواهند شد. البته به فراخور نیاز احتمالی این بازار، نرم‌افزار‌های بسیار ساده‌سازی‌شده‌ای هم روانه بازار می‌شوند تا تولید محتوا در این بخش‌ها هم به پیچیدگی این روز‌ها نباشد.
نکته دیگر اینکه با گذشت زمان، روزبه‌روز به ارزش محتوای تعاملی و کاربرمحور UGC اضافه شده است. متاورس هم ادامه همین مسیر خواهد بود. هر اندازه محتوای شما در زندگی دیجیتالی کاربران حضور بیشتری داشته باشد، طرح و استراتژی بازاریابی شما موفق‌تر خواهد بود.
پاسخ به این پرسش کمی پیچیده است. با یک نگاه تاریخی، شاید این‌طور به نظر برسد که محتوای فعلی به مرور زمان به آرشیو تبدیل خواهد شد با این تفاوت که به دلیل کمیت بسیار زیاد، بخش زیادی از این محتوا‌ها مثلا پست‌های اینستاگرامی یا توییت‌ها به سرعت فراموش شوند.
بخش ارزشمندتر این آرشیو، اما احتمالا به دارایی‌های دیجیتال یا ان‌اف‌تی‌ها تبدیل می‌شوند. باز هم شبیه به مجلات قدیمی که با مبالغ مختلف در بازار امروز خریدوفروش می‌شوند، محتوای ارزشمند امروز هم می‌تواند به یک سرمایه تبدیل شود.
بخش دیگری از محتوای امروز هم (مثلا دستور‌های آشپزی یا مقالات آموزشی) تغییر شکل خواهند داد و همان پیام قبلی را با فرمتی جدید ارائه می‌کنند.
نخستین تجربه‌های بزرگ از دنیای متاورسی آینده را با بازی‌هایی مثل وارکرافت تجربه کرده‌ایم. اتفاقاتی نظیر اینکه به لطف کرونا امروز حسابی همه‌گیر شده‌اند از محتوا‌های ثابت پلتفرم‌های آینده خواهند بود.
تصور کنید قرار است یک تورنمنت فوتبال آنلاین در متاورس برگزار شود. شما البته در این بازی دیگر هدایت‌کننده بازیکن‌ها نیستید و خودتان، با حسگر‌های مختلف، به یک مهاجم یا دروازه‌بان تبدیل خواهید شد. این تورنمنت ظرفیت هزاران بازیکن و میلیون‌ها تماشاچی را دارد و درواقع یک لایو عظیم متاورسی برگزار خواهد شد.
متاورس در ذات یک دنیای بی‌محدودیت است و هیچ‌چیزی نباید مانع تولید محتوای خلاق و کاربردی باشد. هر چیزی که تا امروز در فیلم‌های علمی‌تخیلی دیده یا در کتاب‌های این ژانر خوانده‌اید در بهترین حالت خود در متاورس قابل پیاده‌سازی است. در حقیقت، تنها مانع شما در تولید محتوا مرز‌های خیال و رؤیاپردازی‌های خودتان خواهد بود.
متاورس هنوز یک اتفاق در آینده است. چیزی که امروز در حال رخ دادن است به طور ویژه در بند گرانی و پیچیدگی‌های سخت‌افزاری است، اما تاریخ ثابت کرده است همه این موانع در مرور زمان و البته با سرعتی بیشتر برطرف خواهد شد.
در بازاریابی محتوای امروز اگر به دنبال ایجاد سلطه بر بازار بودید یا تلاش می‌کردید که یک کتابخانه آموزشی تمام‌عیار ایجاد کنید، در متاورس باید به فکر یک شهربازی محتوایی باشید، جایی که باید سرگرم‌کننده‌تر، دردسترس‌تر و خلاقانه‌تر در آن حضور داشته باشید.
در ادامه بخوانید
۷ مثال از بازاریابی محتوایی مبتدی و فاجعه‌آفرین
بازار‌های محتوایی؛ خبرنگار هستید یا کتابدار؟ | هیچ مسیر از پیش برنده‌ای وجود ندارد
۶ افزونه کلیدی کروم برای بازاریابان دیجیتال
چه‌گونه برای برنامه بازاریابی محتوایی، بیانیه مأموریت بنویسیم؟
بازی برد برد در بازاریابی محتوا با تکنیک بازی‌وارسازی