مشهد قدیم از رهگذر مثنوی
درباره دفتری از رضا افضلی، شاعر پیش‌کسوت مشهدی
گروه ادبیات و اندیشه| منظومه «مشهدی‌های قدیمی» دفتر شعری از رضا افضلی است. در این کتاب، شاعر پیش کسوت مشهدی کوشیده است تاریخچه شهری و فرهنگی و اجتماعی و تغییرات ۱۰۰ سال گذشته مشهد را در قالب مثنوی ارائه دهد. به گفته افضلی، او در این منظومه طبق دیده‌ها و شنیده‌ها و پژوهش‌های خود، با یادآوری گذشته‌های دور شهر، به تغییرات و تحولات شهر مشهد اشاره کرده است. در بخش‌هایی از کتاب، شرح چگونگی سفر‌های قدیم و شکل کاروان سرا‌ها و بازار‌ها و ساختمان‌ها آورده شده است. همچنین به مشاغل قدیمی و فراموش شده مانند نعل‌بندی، درشکه سازی، بش زنی، حلبی سازی، هیزم و زغال فروشی، نمدمالی، روغن‌گری، دلاکی، خون گیری، زالوفروشی، سقایی، رمالی، آیینه بینی، دعانویسی و نوع زندگی و آداب و رسوم ازیادرفته مشهدی‌ها پرداخته شده است.
سرگرمی هایی، چون گل بازی، معرکه گیری، مارگیری، حقه بازی و زبان‌های فراساخته زرگری و لاتی و دیگر تفریحات مردم از دیگر موضوعاتی است که سراینده «مشهدی‌های قدیمی» به آن توجه کرده است.
به جز این‌ها می‌توان به فراوان شدن خودرو و پیدا شدن پیشه‌های نو و تبدیل شدن کاروان سرا به گاراژ و ... اشاره کرد.
در این دفتر از هنر و فرهنگ نیز غفلت نشده و محافل هنرمندان مانند انجمن فرخ و کافه داش آقا و سینما‌های خیابان ارگ وصف شده است.
کتاب بخشی نیز برای یادداشت‌ها دارد که در آن واژه‌ها و اصطلاحات و شعر‌ها و آداب و رسوم مردم و بازی‌های کودکان در قدیم توضیح داده شده است و شخصیت‌ها به اختصار معرفی شده اند. بیت‌های زیر، نمونه‌ای از منظومه مدنظر و توصیفی از نقالی در قهوه خانه‌های قدیم است:
به قلبِ قهوه خانه، پیر ِنقّال
به سر دستار دارد، بر کمر شال
فکنده از دو سو، مو‌های بسیار
که باشد نقره افشانی نگونسار
عصا زیرِ بغل، از نَقلِ خود مست
بکوبد ناگهان برهم کفِ دست
چنان تازد به میدانِ سخن گرم
که دل‌ها را کند در چنگِ خود نرم
سخن گوید ز مکرِ خیلِ نامرد
حدیثش نیست، غیر از قصه درد
به آوازی گهی زیر و گهی بم
بگوید قصه سهراب و رستم
سخن گوید ز رفتاری که تقدیر
کند با نوجوان و کودک و پیر
مجسم می‌کند، تیر و کمانی
به دستِ پرتوان پهلوانی
نشان گیرد عصایش را چو زوبین
به نامردان کند صد بار نفرین
پَرانَد گُرز و زوبین را به پندار
توگویی هست خود در جنگِ اشرار
لبش را گاه سازد با زبان‌تر
سخن گوید ز برقِ تیغ و خنجر
چنان هر صحنه را سازد مُجسم
که گویی می‌رسد با رخش، رستم
«مشهدی‌های قدیمی» را انتشارات طنین قلم در حدود ۲۵۰ صفحه به چاپ رسانده است.
سرگرمی هایی، چون گل بازی، معرکه گیری، مارگیری، حقه بازی و زبان‌های فراساخته زرگری و لاتی و دیگر تفریحات مردم از دیگر موضوعاتی است که سراینده «مشهدی‌های قدیمی» به آن توجه کرده است.
به جز این‌ها می‌توان به فراوان شدن خودرو و پیدا شدن پیشه‌های نو و تبدیل شدن کاروان سرا به گاراژ و ... اشاره کرد.
در این دفتر از هنر و فرهنگ نیز غفلت نشده و محافل هنرمندان مانند انجمن فرخ و کافه داش آقا و سینما‌های خیابان ارگ وصف شده است.
کتاب بخشی نیز برای یادداشت‌ها دارد که در آن واژه‌ها و اصطلاحات و شعر‌ها و آداب و رسوم مردم و بازی‌های کودکان در قدیم توضیح داده شده است و شخصیت‌ها به اختصار معرفی شده اند. بیت‌های زیر، نمونه‌ای از منظومه مدنظر و توصیفی از نقالی در قهوه خانه‌های قدیم است:
به قلبِ قهوه خانه، پیر ِنقّال
به سر دستار دارد، بر کمر شال
فکنده از دو سو، مو‌های بسیار
که باشد نقره افشانی نگونسار
عصا زیرِ بغل، از نَقلِ خود مست
بکوبد ناگهان برهم کفِ دست
چنان تازد به میدانِ سخن گرم
که دل‌ها را کند در چنگِ خود نرم
سخن گوید ز مکرِ خیلِ نامرد
حدیثش نیست، غیر از قصه درد
به آوازی گهی زیر و گهی بم
بگوید قصه سهراب و رستم
سخن گوید ز رفتاری که تقدیر
کند با نوجوان و کودک و پیر
مجسم می‌کند، تیر و کمانی
به دستِ پرتوان پهلوانی
نشان گیرد عصایش را چو زوبین
به نامردان کند صد بار نفرین
پَرانَد گُرز و زوبین را به پندار
توگویی هست خود در جنگِ اشرار
لبش را گاه سازد با زبان‌تر
سخن گوید ز برقِ تیغ و خنجر
چنان هر صحنه را سازد مُجسم
که گویی می‌رسد با رخش، رستم
«مشهدی‌های قدیمی» را انتشارات طنین قلم در حدود ۲۵۰ صفحه به چاپ رسانده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
