عادل نجفی - شهرهای هوشمند گاهی با استفاده از فناوری‌های روز و گاهی با استفاده از راهکارهای نوآورانه، زندگی را برای شهروندان خود بهینه‌تر و کارآمدتر می‌کنند. اگرچه هنوز حتی بسیاری از ویژگی‌ها و ظرفیت‌های هوشمندی در حد فرضیه هستند، برخی حوزه‌های شهری بیش از دیگر حوزه‌ها دستخوش تغییرات شده‌اند. حوزه‌هایی مانند ترافیک و یا کنترل و نظارت بر ساخت‌وسازها از جمله این نمونه‌ها هستند که با ترکیب ابزارهای فناوری و راهکارهای هوشمند به استقبال مدیریت شهری رفته‌اند. یکی دیگر از این حوزه‌ها برگزاری رویدادهای عمومی در مناسبت‌ها و برنامه‌های ملی یا آیینی است. میزبانی از یک رویداد به وسعت عزاداری‌های دهه اول محرم یا برنامه‌های راهپیمایی یک‌روزه مانند روز استقلال کشورها در شهری که راهکارهای هوشمند را در مدیریت خود به کار گرفته است می‌تواند برای شرکت‌کنندگان و میزبانان تجربه بسیار مطلوبی باشد.
شهرهای هوشمند، میزبان متفاوت رویدادهای عمومی
اگرچه هنوز درباره مفهوم شهر هوشمند و ویژگی‌های آن در میان مدیران شهری و صاحب نظران اختلاف نظرهایی وجود دارد، آن‌ها درباره این ایده که شهرهای هوشمند در ارائه خدمات به شهروندان و مسافران خود بهینه‌تر و کارآمدتر هستند، اتفاق نظر دارند. در زمینه میزبانی هوشمند از رویدادهای عمومی نیز شهرهای هوشمند با برداشتن گام‌های بلندی در نظر دارند با استفاده نوآوری‌های دانش‌بنیان، ارتباط میان گردشگران و شهروندان را تقویت کنند. برای نمونه، در مراکز تجمعی ایالت اوهایو در ایالات متحده از بازدیدکنندگان دعوت می‌شود آخرین فناوری‌ها نظیر خودروهای الکتریکی یا سامانه‌های گردشگری را آزمایش کنند تا به عنوان یک تجربه گردشگری مجازی، سلایق و اطلاعات آن‌ها نیز برای میزبانان برای برنامه‌ریزی‌های بعدی جمع‌آوری شود. در خلال چنین طراحی‌هایی که می‌تواند در حاشیه رویدادهای مختلف شهری نیز برپا شود، می‌توان با جمع‌آوری اطلاعات شهروندان و گردشگران به مدل‌سازی رفتار ترافیکی آن‌ها نظیر توجه به وسایل حمل‌ونقل عمومی یا شخصی، سلایق گردشگری مانند علاقه‌مندی به جاذبه‌های تاریخی یا طبیعی یا کمبودهای زیرساختی پی برد.
دبی و توکیو، نمونه‌های موفق میزبانی هوشمند رویدادها
اکسپو2020 دبی و المپیک توکیو با به‌کارگیری ایده‌های هوشمند و فناوری‌های نوین، توانستند بازیددکنندگان خود را شگفت‌زده کنند. از جمله نقاط مشترک میزبانی این دو کلان‌رویداد شهری در این کشورها می‌توان به بلیت‌فروشی تمام‌دیجیتال، تأمین جای پارک هوشمند و مهم‌تر از همه مدیریت تردد جمعیت به صورت در لحظه اشاره کرد. استفاده از نقشه‌های دیجیتال و ابزارهای تحلیل کنش‌های جمعیت در لحظه به‌ویژه در شرایط شیوع همه‌گیری بیماری توانست ضامن تأمین سلامتی انبوه شرکت‌کنندگان در این دو رویداد باشد. در توکیو علاوه بر این موارد، برای کاهش آلودگی‌های ناشی از گازهای گلخانه‌ای و آثار زیست‌محیطی آن‌ها بر استفاده از خودروهای برقی، روشنایی محیطی بر حسب میزان تردد با استفاده از شعله‌های نور LED و سیستم‌های تبادلی تحت تلفن همراه به جای کیوسک‌های انرژی‌بر تأکید شد.
مبتکر باشید
مدیران شهری و برگزارکنندگان رویدادهای بزرگ شهری به طور معمول برای میزبانی از رویدادها به سراغ گزینه‌های تجربه‌شده قبلی می‌روند اما این روزها با گسترش فناوری‌ها و پذیرش ایده‌های هوشمند، به نظر می‌رسد زمان ابتکار عمل فرا رسیده باشد. برای نمونه، همواره یکی از اولویت‌های انتخاب محل میزبانی یک رویداد نحوه دسترسی شرکت‌کنندگان به محل برگزاری رویداد است. این مسئله به طور سنتی، برگزارکنندگان را به سوی بافت مرکزی و متراکم شهر هدایت می‌کند. این در حالی است که این روزها با سامانه‌های حمل‌ونقل یکپارچه شهری مانند شبکه مترو و اتوبوس‌رانی، می‌توان شرکت‌کنندگان را به گوشه دیگری از شهرها هدایت کرد که آسیب کمتری برای بافت‌های متراکم مرکزی داشته باشند. هم‌چنین میزبانی هوشمند رویدادها را می‌توان در هوشمندسازی مکان‌های میزبانی نیز جست‌وجو کرد. فضای دیجیتال همه‌جانبه، نورپردازی هوشمند، مدیریت فضای تردد، ابر WiFi و دیواره‌ها و مسیرهای انعطاف‌پذیر که در صورت نیاز قابلیت تغییر داشته باشند از جمله این ویژگی‌ها هستند.