ملیحه فلاح - رشد 90درصدی مبلغ پرداختی وام ازدواج در چهارماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، آماری است که حمید صفایی نیکو، دبیر شورای هماهنگی بانک های خراسان رضوی، در پاسخ به خبرنگار شهرآرا و گزارش هفته گذشته این رسانه از وضعیت پرداخت وام ازدواج در استان مطرح می کند. ما در گزارش« صف آرایی بانک ها مقابل وام ازدواج »نوشته بودیم که خراسان رضوی و جنوبی به صورت مشترک در شاخص میزان دریافت کنندگان وام ازدواج، رتبه آخر را دارند و به تحلیل این موضوع پرداختیم. حال او می خواهد با اعداد و ارقام مقایسه ای نشان دهد که رشد خوبی در جذب تسهیلات و مبلغ پرداختی وام به جوانان استان داشته ایم. دبیر شورای هماهنگی بانک های خراسان رضوی با تأکید بر اینکه در میزان جذب وام ازدواج، رشد بی سابقه ای داشته ایم، می افزاید: اتفاقا خراسان رضوی با افزایش 53درصدی در جذب تسهیلات ازدواج نسبت به مدت مشابه سال قبل در کشور پیشرو است. اکنون آمار کشوری را ندارم، اما می دانم تا پایان تیر، نسبت به مدت مشابه سال قبل، بیشترین وام را در بخش ازدواج پرداخت کردیم.صفایی نیکو آمار مقایسه ای تسهیلات ازدواج، پرداختی سیستم بانکی استان تا پایان تیر را شاهد ادعای خود قرار می دهد و می گوید: درصد رشد در تعداد تسهیلات ازدواج، پرداختی تا پایان تیر امسال، نسبت به مدت مشابه سال قبل 19.31 درصد و مبلغ پرداختی 90.76 درصد رشد داشته است.
ابوالفضل چمندی، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری، نیز به شهرآرا می گوید که آمار به روزی ندارد و بهتر است با مدیر کل امور اقتصادی گفت و گو کنیم اما در چند جمله توضیح می دهد که طبق آخرین آماری که او دارد، در سه ماهه اول سال نسبت به مدت مشابه سال قبل، پرداخت تسهیلات ازدواج از نظر ریالی دوبرابر و از نظر تعداد 1.6برابر شده است. او می افزاید: البته آمار جدیدتری هم آمده است، اما این موضوع که استان ما در شاخص میزان دریافت کنندگان وام ازدواج رتبه آخر را دارد، باید بررسی شود.
رضا خواجه نائینی، مدیر کل امور اقتصادی و دارایی خراسان رضوی، هم در یک توضیح کوتاه تأکید می کند: انسیه خزعلی، معاون امور زنان رئیس جمهور، نیز از عملکرد خراسان رضوی در حوزه پرداخت تسهیلات ازدواج قدردانی کرده است و اتفاقا شرایط خوبی داریم.
بازی با آمار
حساب وکتاب ما و ارقام منتشرشده از تسهیلات پرداختی وام ازدواج در کشور نشان می دهد که این اعداد و ارقام به نوعی بازی با آمار است و هیچ کدام از مسئولان دراین باره پاسخ درستی نمی دهند و فقط با عملکرد مقایسه ای و مبلغ پرداختی می خواهند به طریقی این موضوع را بی پاسخ بگذارند.
بنابر چرتکه اندازی ما، مبلغ وام ازدواج در سال جاری به 120میلیون تومان افزایش یافته است که پیش از آن، این مبلغ 70میلیون تومان بود؛ یعنی افزایش 71درصدی در مبلغ وام. پس اگر بگوییم بنا به گفته دبیر شورای هماهنگی بانک های خراسان رضوی تا پایان تیرماه، میزان افزایش در میانگین تسهیلات پرداختی نسبت به مدت مشابه سال قبل 90درصد رشد داشته است، عملا این افزایش در مبلغ تسهیلات ازدواج، میانگین افزایش در مجموع میزان پرداختی را تاحدود زیادی خنثی می کند. اگر تصور کنیم همه زوج های استان وام 120میلیون تومانی دریافت کرده باشند (چون اگر سن ازدواج متقاضیان در زمان ازدواج برای مردان کمتر از 25سال و برای زنان کمتر از 23سال باشد، آن ها می توانند 150میلیون تومان وام ازدواج بگیرند.) بخش عمده ای از این افزایش 90درصدی مربوط به افزایش مبلغ تسهیلات در سال جدید بوده است.
عملکرد ضعیف بانک های کشور به معنی عملکرد خوب استان نیست
احتمالا اینکه معاون رئیس جمهور، مسئولان استان ما را برای پرداخت وام ازدواج تشویق کرده، به دلیل عملکرد ضعیف سیستم بانکی کشور در پرداخت تسهیلات ازدواج در کشور است. باوجود تأکید رئیس جمهور بر تسریع و تسهیل پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج، آمار منتشرشده درباره مبلغ وام های پرداختی نشان می دهد که به این دستورات توجه نشده است. چند روز قبل معاون اداره اعتبارات بانک مرکزی گفت که پرداخت وام ازدواج امسال در مقایسه با سال گذشته ۳۵درصد رشد داشته است و بسیاری از رسانه ها نیز آن را تیتر کردند اما سؤال اینجاست که در تعداد وام های اعطاشده چه تغییری صورت گرفته است؟
خلاصه حرف ما این است که طبق گزارش قبلی شهرآرا و بنابر آماری که اداره کل ورزش وجوانان استان دراختیار ما قرار داده بود، از ابتدای سال تا پایان تیرماه، از زوج های متقاضی تسهیلات ازدواج در خراسان رضوی فقط 37 درصد توانسته اند وام خود را دریافت کنند، در صورتی که میانگین پرداخت وام ازدواج در کشور 47درصد است. پس اینکه مسئولان بانکی و دست اندرکاران این حوزه مدعی هستند در رقم های اعطای وام خوب عمل کرده اند باتوجه به صف انتظار 61هزار نفری در استان قابل توجیه نیست.
دستگاه های نظارتی اقدام کنند
سرپرست معاونت فرهنگی و امور جوانان اداره کل ورزش وجوانان خراسان رضوی در واکنش به این اعداد و ارقام می گوید: بانک ها بسیار حرفه ای با اعداد و ارقام بازی می کنند؛ ما آمار دقیق بانک مرکزی را ارائه می کنیم و توقع داریم آن ها هم مستندات خود را دقیق و با جزئیات ارائه کنند تا ببینیم واقعا رشدی که ادعا دارند، صورت گرفته است یا نه.
حجت الاسلام مرتضی محمدپورطبسی تأکید می کند: اینکه بدون توجه به جمعیت استان بگوییم ما رشد خوبی در جذب یا مبلغ پرداخت تسهیلات داشته ایم، مقایسه ای دور از انصاف است و نمی تواند رتبه آخر ما در شاخص میزان دریافت کنندگان وام ازدواج را توجیه کند.
او می افزاید: باوجود دستور رئیس جمهور برای دریافت یک ضامن، بانک ها به آن عمل نمی کنند و این نیاز به توضیح ندارد. بانک ها اگر از عملکرد خود دفاع می کنند، یک نظرسنجی برگزار کنند تا ببینیم که آیا مردم از عملکردشان در پرداخت وام ازدواج راضی هستند و بانک ها به دستور رئیس جمهور و شورای عالی جوانان برای دریافت یک ضامن و پرداخت وام تا سقف زمانی 10 تا 15روزه عمل می کنند یا خیر.
محمدپورطبسی از مسئولان می خواهد به جای ارائه آمار و توجیه عملکرد خود، یک بار هم که شده است، قصور خود و منفعت طلبی بانک ها را بپذیرند و دستگاه های نظارتی برای رفع این مشکل اقدام کنند.