سمیرا شاهیان - کرونا، روی فعالیت همه اصناف تأثیر منفی گذاشت. اصناف فرهنگی‌هنری مشهد نیز آسیب‌دیدگان ناشی از این ویروس هستند. بخشی از اقدامات شهرداری از زمان همه‌گیری کرونا، استفاده از ظرفیت‌های در اختیار برای حمایت از کسبوکار فعالان فرهنگی‌هنری بوده است. به همین علت مصوبه‌ای در راستای حمایت از فعالیت‌های اصناف مختلف فرهنگی‌هنری در مشهد در شورای اسلامی شهر تصویب شد که هم‌اکنون شهرداری با کمک اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی درحال انجام آن است.
دیروز جلسه‌ای با عنوان «نشست تبیین لایحه حمایت از فعالیت‌های فرهنگی و هنری» با حضور محمدمحسن مصحفی، معاون شهردار و رئیس سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد، و یوسف امینی، قائم‌مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی، و محمدرضا محمدی، معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، در نگارخانه شهر برگزار و توضیحاتی درباره نحوه اختصاص اعتبار 39میلیارد ریالی به مراکز فرهنگی‌هنری شامل سینماها، تئاترها، مؤسسات و آموزشگاه‌های هنری، نگارخانه‌ها، مجموعه‌دارها و موزه‌های بخش خصوصی دارای مجوز فعالیت ارائه شد.
حمایت شهرداری از اهل هنر
محمدمحسن مصحفی، رئیس سازمان اجتماعی و فرهنگی شهرداری مشهد در سخنان خود گفت: از ابتدای این بحران، شهرداری و شورای شهر در راستای نگاهی که مدیریت کلان شهری دارد، تلاش کردند از امکانات و ابزارهایی که در اختیار دارند استفاده کنند تا بخشی از مشکلات ناشی از شیوع کرونا را برای مردم بکاهد. این رویکرد را شورای اسلامی شهر و شهرداری از تخفیف بخشودگی اجاره املاکی که در اختیار داشت تا تهیه و توزیع حمایت‌های معیشتی برای اقشار محروم جامعه تسری داد.
او با بیان اینکه در این بین باید اهل هنر هم دیده می‌شدند، افزود: در همین راستا با پیشنهاد شهردار مشهد لایحه‌ای آماده و به شورای اسلامی شهر ارائه شد. خوشبختانه شورای شهر با لایحه موافقت کرد و به‌تصویب رسید. به‌طور مشخص، حمایت‌ها شامل چند دسته روشن می‌شد؛ حمایت از سینماها، تئاتر، آموزشگاه‌های فرهنگی‌هنری و نگارخانه‌ها.
مصحفی با یادآوری اینکه پس از تصویب لایحه، همکاران او در معاونت فرهنگی و هنری شهرداری تلاش کردند سازوکاری درباره حمایت دستگاه‌های متخصص از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه کنند تا توزیع حمایت‌ها مطلوب و عادلانه باشد، اظهار کرد: مصوبه شورای اسلامی شهر اجازه می‌دهد تا سقف 39میلیارد ریال حمایت در قالب خرید خدمات فرهنگی‌هنری انجام شود. هم‌اکنون، تعدادی تفاهم‌نامه با کسانی که مصوبه شامل حال آن‌ها می‌شود، آماده و بعضی نیز امضا شده است.
معاون شهردار یادآور شد: به‌لحاظ محتوایی، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مشخص می‌کند کدام فعالیت‌های هنری شامل حال کمک می‌شود که پس از تأیید شهرداری، پرداخت انجام می‌شود.
او با تأکید بر این نکته که شهرداری آماده است به‌صورت کامل مصوبه را اجرا کند، اظهار امیدواری کرد که شدت بیماری فروکش کند تا فعالیت‌های فرهنگی‌هنری رمقی تازه بگیرد.
حمایت اداره کل ارشاد از فعالیت‌های فرهنگی‌هنری در 3حوزه
قائم‌مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد خراسان‌رضوی ضمن قدردانی از کسانی که دغدغه حمایت از فعالان حوزه فرهنگ و هنر را داشتند و کوشیدند تا طرح اجرایی شود، گفت: امیدواریم این طرح‌ها باتوجه‌به شرایط بحرانی‌ای که در جامعه وجود دارد و باعث شده است بعضی از گروه‌ها از جمله فعالان فرهنگی‌هنری آسیب ببینند، تداوم بیشتری داشته باشد.
یوسف امینی با اشاره به نگاه اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به فعالیت‌های فرهنگی‌هنری در امسال توضیح داد: باتوجه‌به شرایط خاص در سال99 عمده رویکرد و فعالیت‌ها را بر حمایت و تأکید بر ارائه تسهیلات قرار دادیم. به‌طور مشخص به 3حوزه برای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی‌هنری و اصحاب فرهنگ و هنر وارد شدیم: نخست، صندوق اعتباری هنر و هنرمندان است که از سال گذشته تاکنون، حدود 3439نفر عضو صندوق اعتباری هنر شدند. از این تعداد 1567نفر زیر پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار گرفتند و 795نفر نیز از بیمه تکمیلی برخوردار شدند و این فرایند بدون محدودیت ادامه دارد. در 6ماه اول سال، تسهیلات صندوق اعتباری هنر شامل حال 95نفر شده که برایشان پرونده تشکیل شده است. همچنین اکنون 360نفر در نوبت رسیدگی هستند که تا پایان سال تسهیلات شامل حال آن‌ها خواهد شد.
او به سامانه کشوری «کارا» با محور وزارت تعاون کار و امور اجتماعی برای حمایت از مشاغل آسیب‌دیده از کرونا پرداخت و گفت: طبیعی است که بخشی از مشاغل آسیب‌دیده از کرونا هنرمندان بودند. در این بخش از ابتدای سال که این سامانه فعال شد، حدود 1784پرونده تشکیل شد و شامل همه مشاغل فرهنگی‌هنری می‌شود و تاکنون 31میلیارد تومان از طریق بانک‌های عامل به متقاضیان تسهیلات، پرداخت شده است.
امینی در پایان درباره سامانه کشوری «تحفه» اظهار کرد: این سامانه برای حمایت از کسب‌وکارهای فرهنگی با محور بانک آینده است. در 6ماه اول امسال، حدود 23میلیارد تومان از محل تسهیلات تبصره 18قانون بودجه در نظر گرفتند و به هنرمندان و متقاضیانی که کسبوکار معرفی و مدارکشان را در سامانه تکمیل کردند، پرداخت شده است.
نگارخانه‌ها پیشرو، تعدادی از سینماها پای کار
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تقسیم‌بندی درج‌شده در مصوبه حمایت از فعالیت‌های فرهنگی‌هنری گفت: همان ابتدا کارگروهی تشکیل شد تا به تقسیم‌بندی اعتباراتی برسیم که مقرر شد در قالب خرید خدمت به حوزه‌های فرهنگ و هنر آسیب‌دیده از کرونا تعلق بگیرد. اولین حوزه نگارخانه‌ها بود. در حوزه سینماها نیز باتوجه‌به ابلاغ استانداری، متأسفانه تعدادی از سینماها ازجمله سینما سیمرغ که مدت‌ها تعطیل است، پای کار نیامدند. همچنین سینما اطلس تا این لحظه اعلام همکاری نکرده است، اما سینماهای آفریقا و هویزه و گلشن پای کار آمدند و تفاهم‌نامه‌هایی ردوبدل شده است که امیدواریم هرچه سریع‌تر با پیگیری سبز اتفاق بیفتد.
محمدرضا محمدی، با تأکید بر نوع حمایت که قرار به خرید خدمت است و این‌طور نیست که مستقیم به هنرمندان کمک شود، درباره حوزه نمایش بیان کرد: به‌نظر بنده متأسفانه بیشترین ضربه ناشی از شیوع کرونا به فعالان حوزه نمایش وارد شده است و من شرمنده اصحاب نمایش هستم که نتوانستیم کار ویژه‌ای برایشان انجام دهیم، اما وزارتخانه پیگیری‌هایی انجام داده است. فهرست نمایش‌های درحال اجرا یا در مرحله دریافت مجوز یا پیگیری برای تمدید نمایش را که خسارت‌هایی به آن‌ها وارد شده بود، به تهران داده‌ایم و قول‌های مساعدی از جنس همکاری مالی به این گروه‌ها داده‌اند. در حوزه نمایش اکنون فقط سالنی که فعال است و اجرا داشته، پردیس تئاتر مستقل است که اجرای نمایش این سالن را تمدید کرده‌ایم.
او به حوزه آموزشگاه‌های آزاد هنری پرداخت و گفت: از مجموع حدود 120آموزشگاه آزاد هنری، حدود 70آموزشگاه به‌نظر می‌رسد در سامانه‌ای که شهرداری راه‌اندازی کرده است، اطلاعات لازم ازجمله مجوز، دوره‌های درحال برگزاری و شهریه را بارگذاری کردند و منتظر هستیم ارتباط بین خانواده شهرداری و آموزشگاه‌ها برقرار شود. قرار شده است 80درصد شهریه‌ای را که اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به آموزشگاه‌های آزاد هنری ابلاغ کرده است، شهرداری و 20درصد را هنرجو پرداخت کند که البته می‌شود آن هم جزو تخفیفات آموزشگاه قرار بگیرد.
معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی از شهرداری خواست این کمک‌ها مستمر باشد و کمک‌های بیشتری در مقایسه با گذشته انجام شود و افزود: در رویدادهای گذشته مثل جشنواره‌های نمایش و جشنواره فیلم فجر، همیشه شهرداری پای کار و حامی فعالیت‌های این‌چنینی بوده است و امیدواریم این فعالیت‌ها همچنان ادامه داشته باشد.
محمدی خاطرنشان کرد: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی امسال چندین جشنواره دیگر در پیش دارد و عمده آن‌ها ممکن است به‌صورت مجازی برگزار شود که در هر صورت کمک شهرداری را می‌طلبد.
نوع و مبالغ حمایت‌ها
برای مقابله با تاثیرات شیوع ویروس کرونا و استمرار فعالیت‌های فرهنگی و هنری در سطح شهر مقرر شده است نگارخانه‌ها تا سقف 2میلیارد ریال، برای برگزاری حدود 100نمایشگاه حمایت شوند، هر نگارخانه تا سقف 20میلیون ریال. یعنی نگارخانه‌ها به‌تنهایی و خارج از چیدمانی که بین شهرداری و اداره کل فرهنگ و ارشاد انجام شد، وارد قرارداد با شهرداری شدند و از همه بخش‌های دیگر جلوتر هستند. اکنون نمایشگاه‌هایی که به تأیید اداره کل ارشاد رسیده، وارد فرایند پرداخت نیز شده‌اند.
در بحث هنرهای نمایشی، جشنواره تئاتر کنار مردم، بخش تئاتر خیابانی تا سقف 3میلیارد ریال حمایت شده است که همه فرایندها انجام شده و منتظر دریافت مجوز از ستاد کروناست تا پس از آن گروه‌های نمایشی در شهر به اجرای تئاتر خیابانی بپردازند.
درباره آموزشگاه‌های آزاد هنری 10میلیارد ریال حمایت در قالب خرید خدمات تا سقف 80درصد شهریه مصوبی است که شورای آموزشگاه‌های آزاد هنری به آموزشگاه‌ها ابلاغ می‌کند.
همچنین درباره هنرهای نمایشی، دومین حمایتی که در مصوبه انجام شد، 6میلیارد ریال هزینه خرید بلیت تئاتر برای تئاترهایی است که اجرا و از جانب معاونت هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی معرفی می‌شوند؛ یعنی گروه تئاتر با شهرداری قرارداد می‌بندد و شهرداری تا سقف 30درصد از ظرفیت سالن بلیت می‌خرد و بلیت‌ها برای اقشار مختلف توزیع می‌شود. به‌گونه‌ای مشکل نبود مخاطب که کرونا ضربه اصلی را به آن زده است، برطرف می‌شود.
برای سینماها تا سقف 30درصد از بلیت براساس تعداد صندلی و سرانه در نظر گرفته شده در مصوبه، 18میلیارد ریال، با آن‌ها قرارداد بسته شده است.
و در پایان اینکه، هم قراردادها در سامانه فاش شهرداری بارگذاری شده و هم اینکه حمایت‌ها از طریق اپلیکیشن شهرمن به افراد تعلق پیدا می‌کند که فرایندی الکترونیکی است. فردی که می‌خواهد از تسهیلات استفاده کند، نامش در سامانه شهرمن قرار می‌گیرد، همچنین نام آموزشگاه یا مؤسسه یا سینما که می‌خواهد این تسهیلات را ارئه دهد نیز داخل اپلیکیشن قرار دارد. در فرایندی شفاف و بی‌واسطه، بین کسی که خدمت می‌دهد و خدمت می‌گیرد، اتصال برقرار می‌شود و هر لحظه امکان پایش و بررسی دارد.