برای سنجش و آزمودن ویژگی‌های آب یک چشمه یا دریا، از آن نمونه‌گیری می‌کنند. اگر می‌خواهیم قطره‌ای از دریای رحمت و مهربانی خداوند را بسنجیم، ماه مبارک رمضان همان قطره است. اگر می‌خواهیم لحظه‌ای از زندگی پاک و بی‌آلایش بهشت جاودان را تجربه کنیم، رمضان همان لحظه ناب است. ماه رمضان بر همه ماه‌های سال آقایی می‌کند. در ماه مبارک رمضان در‌های دوزخ را قفل زده‌اند و در‌های بهشت برین را گشوده‌اند. (الکافی، جلد۴، صفحه۶۷)
در این ماه خداوند برای لطف و مهربانی منتظر یک بهانه است. حتی اگر هیچ بهانه‌ای نیابد، نفس‌کشیدن و خوابیدن ما را بهانه قرار می‌دهد تا در آغوشمان بگیرد. مثل مادری که از دوری و قهر فرزند خطاکارش رنج می‌برد و گاهی زیرچشمی می‌نگرد تا بهانه‌ای از فرزند پیدا کند و خودش برای آشتی پیش‌قدم شود. این فرزند خطاکار که مدت‌هاست روی خوش مادر را ندیده و بار‌ها دلش را شکسته است، ناگهان خودش را در آغوش گرم و پرمهر مادر می‌بیند.
بار‌ها دل از خدا کندیم، به این خیال و توهم که مهربان‌تر و آرامش‌بخش‌تر از خدا را در جای دیگری می‌یابیم. اما زهی خیال باطل! حالا سرمان به سنگ خورده است، اما مانند حر کربلا روی بازگشت نداریم و پل‌های پشت سر خود را خراب‌شده می‌بینیم. ماه رمضان راه را برای بازگشت ما به پیشگاه بندگی الهی هموار و دوباره روز‌های خوش گذشته را برای ما زنده می‌کند. ماه رمضان همان نوای گرم سیدالشهدا (ع) خطاب به حر است که او را به بازگشت فرامی‌خواند.
دست و پای شیطان را بستند و همه فرشتگان را به‌صف کردند تا من و شما لحظاتی از شیرینی بندگی خدا را تجربه کنیم و یادمان نرود گاهی این شیرینی را با چه لذت‌های پست و بی‌ارزشی عوض کرده‌ایم.
صد بار بدی کردی و دیدی ثمرش را
نیکی چه بدی داشت که یک بار نکردی؟