نوشابه‌های انرژی‌زا چندسالی است در بین ورزشکاران به‌دلیل افزایش نیرو و بهبود عملکرد ورزشی، طرف‌داران زیادی را به خود جذب کرده است. در یک تعریف ساده می‌توان گفت نوشابه انرژی‌زا، نوشیدنی است که موجب افزایش انرژی در بدن مصرف‌کننده می‌شود. محتویات این نوشابه‌ها باعث تحریک متابولیسم، بهبود وضعیت احساسی (نشاط‌آوری)، افزایش تمرکز و سرعت واکنش و بهبود و افزایش عملکرد می‌شود؛ اما آن‌ها یک نوشیدنی بی‌ضرر برای ورزشکاران نیستند.
نوشیدنی انرژی‌زا چه عوارضی دارد؟
سکته قلبی و مغزی در افرادی که مبتلا به صرع یا بیماری‌های مغزی یا قلبی هستند، از عوارض جانبی نوشابه‌های انرژی‌زاست. نوشیدنی‌های انرژی‌زا حاوی کافئین هستند، این ترکیب برای کسانی که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای قلب هستند، ممکن است منجر به ایست قلبی شود. این نوشیدنی‌ها ممکن است باعث ایجاد انقباض قوی در قلب شود. اضطراب از دیگرعوارض نوشیدنی‌های ورزشی است. کافئین موجود در این نوشابه‌ها برای برخی موجب افزایش اضطراب و حتی حملات وحشت می‌شود. برخی برای بیدارماندن به مصرف این نوشیدنی‌ها روی می‌آورند، اما افراط در مصرف ممکن است منجر به اختلال شدید در خواب و بی‌خوابی شود. کافئین ممکن است باعث افزایش عملکرد و هوشیاری شود، اما سوء‌مصرف آن، اعتیاد به کافئین را به‌دنبال دارد و درصورتی‌که فرد دچار چنین‌مشکلی شود، در صورت عدم مصرف با اختلال عملکردی مواجه می‌شود. ورزشکاران در مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا باید تعادل را رعایت کنند و در صورت مصرف بدون حد، دچار مسمومیت‌های شدید و حمله‌های قلبی خواهند شد. ازآنجاکه مصرف این نوشابه‌ها به‌دلیل کافئین موجود در آن باعث کم‌آبی بدن می‌شود، باید مراقب کاهش آب بدن نیز باشید. مصرف آن‌ها توسط زنان باردار و شیرده و کودکان توصیه نمی‌شود.
محتویات نوشابه‌های انرژی‌زا چیست؟
تائورین یک آمینواسید غیرضروری است؛ یعنی بدن قادر به ساخت آن است. تائورین در ساخت بافت عضلانی نقش دارد و از اجزای اصلی صفراست که به‌منظور هضم چربی‌ها، کنترل کلسترول خون و جذب ویتامین‌های محلول در چربی به آن نیاز داریم. تائورین یک آنتی‌اکسیدان بوده و همچنین خاصیت سم‌زدایی از بدن را دارد. مصرف تائورین موجود در نوشابه‌های انرژی‌زا باعث تحریک سیستم عصبی، افزایش انرژی، رفع خستگی، نشاط‌آوری، افزایش استقامت و رفع استرس می‌شود. عصاره جینگو بیلوبا، یک گیاه بومی کشور چین است که آثار مصرف آن شامل بهبود یادگیری و حافظه، بهبود تمرکز (کاهش زوال مغزی)، بهبود گردش خون، ضدافسردگی، خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدسرطانی است. مصرف جینسینگ باعث افزایش مقاومت بدن نسبت به استرس، تقویت حافظه، تقویت سیستم ایمنی و عصبی، افزایش شادابی، افزایش انرژی و هوشیاری ذهنی می‌شود. گوارانا نیز نام مستعار کافئین گیاهی است.