سرانه مصرف لبنیات همچنان پایین | گزارش شهرآرانیوز از راهکار‌های جبران کمبود مصرف لبنیات در سفره‌های مردم

به گزارش شهرآرانیوز، «براساس اعلام وزارت بهداشت، در شرایطی که سرانه مصرف سالیانه لبنیات در کشور‌های توسعه‌یافته حدود ۴۰۰ کیلوگرم و میانگین مصرف سالیانه لبنیات بیش از ۲۵۰ کیلوگرم به ازای هر نفر است، سرانه مصرف لبنیات در ایران به حدود ۷۰ کیلوگرم در سال کاهش یافته است». این جمله را سه روز قبل، علیرضا رئیسی، معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در نشست خبری با اصحاب رسانه مطرح کرده و گفته است: در شرایطی که آمار ابتلا به پوکی استخوان در کشور به شکل فزاینده‌ای میان مردان و زنان ایرانی بالا می‌رود، مردم همچنان در تهیه لبنیات با مشکل مواجه هستند که دلیل اصلی آن نیز به ذائقه مردم و البته قیمت محصولات موجود در بازار مربوط است. در این گزارش، به بررسی دلایل بروز این چالش و راهکار‌های پیشنهادی کارشناسان برای جبران این کمبود می‌پردازیم.

چرا لبنیات، دست‌نیافتنی شد؟

آمار‌های رسمی از افزایش حدود ۱۰۰ درصدی آمار ابتلا به پوکی استخوان در ایران در دو دهه گذشته حکایت دارد. براساس اعلام وزارت بهداشت، در شرایطی که سال ۱۳۸۰ حدود ۱۵ درصد از جمعیت افراد مستعد در کشور مبتلا به پوکی استخوان بوده‌اند، این آمار در سال ۱۳۹۰ به ۳۴ درصد افزایش یافته است. حالا همین فرمان را بگیرید تا برسید به امسال که قطعاً وضعیت وخیم‌تر شده است.

خبر نگران‌کننده است و تقریباً همه دلایل بروز این مشکل را می‌دانیم. افزایش قیمت لبنیات در دو دهه گذشته، متهم ردیف اول این مشکل بوده و رشد ۵۰برابری قیمت هر کیلو شیر خام از حدود ۴۰۰ تومان به ۲۰ هزار تومان، رشد ۲۰برابری قیمت هر کیلو پنیر از دو هزار تومان به ۴۰ هزار تومان و افزایش ۳۰برابری قیمت هر کیلو ماست از هزار تومان به ۳۰ هزار تومان آن‌هم فقط در بازه زمانی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۴، به‌روشنی ثابت می‌کند که چرا لبنیات هر روز از سفره‌های مردم دور و دورتر می‌شود. علاوه بر این، دلایل متعدد دیگری هم در این حوزه نقش دارند؛ از کم‌توجهی به فرهنگ‌سازی و آموزش گرفته تا فراگیرشدن تنقلات و نوشیدنی‌های ناسالم و البته انتشار اخبار منفی از سرطان‌زابودن مواد نگهدارنده و افزودنی‌ها و نیز سلامت شیر خام که ما را نسبت‌به مصرف مستمر لبنیات بدبین کرده است.

تولیدکنندگان بی‌تقصیرند

مهدی هدایت‌نیا، دبیر اتحادیه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان محصولات لبنی خراسان رضوی، در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز، با قطعیت از بی‌تقصیربودن شرکت‌ها و صنایع لبنی گفت و تصریح کرد: ما هیچ مشکلی نداریم که عرضه را افزایش بدهیم. ظرفیت تولید هم داریم. فقط می‌ماند بحث قیمت که کاهش آن واقعاً غیرممکن است. در سال‌های اخیر هم‌زمان با اینکه هزینه‌های تولید همچون خوراک دام، دستمزد کارگر، هزینه حمل‌ونقل و بسته‌بندی افزایش پیدا کرده، دولت هم یارانه‌های خود را در برخی کالا‌های اساسی از جمله انرژی به‌شدت کاهش داده است. حالا این را بگذارید کنار نوسانات ارزی و کمبود‌های متعدد مواد اولیه که حداقل قیمت معقول لبنیات را به این حد رسانده است.

وی تأکید کرد: کاهش سرانه مصرف لبنیات به‌عنوان یک مشکل، راه‌حل‌های روشن دارد. برنامه هفتم توسعه به‌صراحت از توزیع شیر در مدارس گفته است، اما چرا اجرا نمی‌شود؟ آموزش‌وپرورش و صداوسیما می‌توانند درباره مصرف لبنیات فرهنگ‌سازی کنند؛ چرا نمی‌کنند؟ شما ببینید همین الان دو محصول لبنی شامل پنیر پیتزای پروسس و تاپینگ پیتزا جزو اقلام زیان‌بار برای سلامتی اعلام شده درحالی‌که تاپینگ پیتزا ۲.۵ برابر پنیر عادی کلسیم دارد و حتی بدون چربی تولید می‌شود. چرا این اقلام، زیان‌بار تلقی می‌شوند؟ وقتی سازمان‌ها خودشان برای مردم مشکل درست می‌کنند، دیگر نمی‌توانند گلایه به تولیدکننده ببرند.

کالابرگ، لشکر یک‌نفره در مقابل گرانی

در امتداد بررسی راهکار‌های جبران مصرف لبنیات و رفع سوءتغذیه احتمالی در حوزه کلسیم، به‌سراغ رئیس سازمان غذا و داروی کشور رفتیم. مهدی پیرصالحی در گفت‌و‌گو با شهرآرانیوز از تمرکز جدی دولت بر استمرار اجرای طرح کالابرگ با تکیه بر محصولات لبنی خبر داد و تأکید کرد: در شرایط فعلی که بسیاری از خانوار‌ها با مشکلات اقتصادی مواجه هستند، یکی از راهکار‌های مؤثر برای جبران کاهش سرانه مصرف لبنیات، افزایش ارزش غذایی محصولات موجود در بازار است؛ بدون اینکه به قیمت آن‌ها افزوده شود.

وی تصریح کرد که در سال‌های اخیر محصولات متنوعی مانند لبنیات پروبیوتیک، غنی‌شده با ویتامینD و کلسیم به بازار آمده‌اند و این محصولات می‌توانند تا حدی نقش مکمل ایفا کرده و بخشی از خلأ تغذیه‌ای مربوط به کمبود ویتامین‌ها و غذا‌های فراسودمند ناشی از کاهش مصرف سرانه را جبران کنند.

رئیس سازمان غذا و دارو گفت: از آنجا که به‌ویژه در گروه‌های حساس مانند سالمندان، کودکان و زنان باردار، مصرف چنین‌فراورده‌هایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، دولت در اجرای طرح کالابرگ مکلف شده تا تمرکز ویژه بر محصولات و فراورده‌های لبنی داشته باشد و بر همین اساس، ۳ لیتر شیر، ۲.۵ کیلوگرم ماست و ۴۰۰ گرم پنیر به ازای هر نفر در این سبد کالایی لحاظ شده که در آینده نیز ادامه خواهد داشت.