کرونا، ویروس خطرناکی است اما نه برای برخی از مدیران. چون خطرناکتر از این ویروس، «بیتفاوتی» آنهاست. بیتفاوتی آنها از کاشت سالها زحمت هنرمندان است که با بیفکری و بیخردی به تباهی نزدیک میشود.
مدیرانی که سالها سخن از بیپولی و نبود بودجه میزدند، الآن نقل کلامشان، ویروس خطرناک کروناست. آنهایی که در سالهای گذشته با افتخارات هنرمندان تئاتر، عکس یادگاری میگرفتند و بیانیه افتخار امضا میکردند، چرا با حال زار هنرمند یکی نمیشوند؟ چرا این قدر بیتفاوتاند؟ ریشه این بیتفاوتی چیست؟ پیگیری ابتدایی حقوق هنرمندان خیلی کار دشواری به شمار میآید؟ مگر هنر دورکاری میطلبد که «کرونا»، فرصتی برای استراحت برخی از سیاستگذاران و مدیران تئاتر شده است؟ چرا مدیران فرهنگی هنری مشهد و استان پشت کرونا پنهان شدهاند؟
کرونا بهانه است
ویروس، «بیتفاوتی» خودماست که سالها در بدنه مدیریتی تئاتر این شهر ریشه کرده است که برخلاف بیماری کرونا، باید ماسک را برداریم و فریاد بزنیم: «چه بلایی بر سر اقتصاد پویای تئاتر مشهد آمده است؟»
قطعا آخرین سال دهه نود، نقطهِ پایانِ خوبی برای اقتصاد پویای تئاتر مشهد نیست! یک دهه تلاش برای ایجاد یک ضرورت. ضرورت یک نیاز. ضرورت صف در مقابل گیشه تماشاخانههای تئاتر. ضرورت رونق چرخه تولید و اجرا. ضرورت احیا و افتتاح تماشاخانههای خصوصی. ضرورت تکریم تماشاگران و ایجاد انگیزه نمایشگران و بسیاری از ضرورتهایی که همه را کنار هم قرار داد.
اما این روزها که کرونا تماشاخانهها را به تعطیلی کشانده و تئاتر کمرنگ شده است، کسی در فکر حفظ انگیزه هنرمندان نیست.
بر فرض چشمانمان را ببندیم و چند فریم، زمان را جلوتر برانیم. 1400. پردیس باشکوه تئاتر مشهد. همه دور هم جشن گرفتهایم تا این مرکز بزرگ اقتصاد تئاتر افتتاح شود. اما آیا بعد از این همه رخوت در تئاتر مشهد و نبود برنامهریزی مدیران در تولید تئاتر، میتوان دل بست و امید داشت که تئاترهای با کیفیتی روی صحنه بروند؟! آیا نباید همانطور که امکانات سختافزاری مهم است، به حال نیروی انسانی هنر هم اهمیت بدهیم؟ چه کاری را مدیران برای وضعیت روح و روان هنرمندان انجام دادهاند؟ آیا این وقفه در اجراهای تئاتر و بیبرنامگی مدیران، صدمهای به تئاتر مشهد در آینده نخواهد زد؟ چرا فکری به حال آینده تئاتر نمیکنیم تا آنچه کاشتهایم را به خوبی بتوانیم برداشت کنیم؟ چرا شورای سیاستگذاری تئاتر مشهد و استان برای 1400 تشکیل نمیشود؟ حتی بهصورت آنلاین و معدود؟! آیا انتخابات سیاسی سال آینده و بیانگیزه بودن در بدنه مدیریت، منشأ این بیتفاوتی است؟ چرا از تماشاخانههای خصوصی که رو به تعطیلی هستند، حمایت نمیشود؟ چرا هیچ برنامهای برای تئاتر آنلاین و نیز آموزش نداریم؟ چرا کسی مقابل فعالیتهای کاسبگرانه آموزشی غیرقانونی و بدون مجوز را نمیگیرد؟ آیا آموزشگاههای تئاتر را از خانواده تئاتر میدانند، چرا حمایتی شفاف و درستی از آنها نمیشود؟ چرا فعالیتهای تئاتر هم مجازی و هم حقیقی بسیاری از استانها و شهرهای دیگر از مشهد و خراسان رضوی بیشتر است؟! مگر فقط کرونا گریبانگیر این شهر است؟! ظاهرا کرونا بهانه
است!
- خواب طولانی متولیان تئاتر مشهد
یک زمانی از نهاد و ادارات موازی تئاتر دم میزدیم و بهعنوان یک معضل سخن میگفتیم ولی امروز باید از نبود متولی تئاتر در مشهد انتقاد کنیم. کانون هنرمندان مشهد، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد و انجمن هنرهای نمایشی مشهد که مدتی قبل تعطیل شدند و اداره تئاتر فرهنگ و ارشاد اسلامی استان و انجمن هنرهای نمایشی خراسان رضوی هم امسال. اداره تئاتری که تعطیل شد و طبق قانون وجود خارجی ندارد و انجمنی که عملا فعالیتی ندارد و حتی پیگیر مشکلات هنرمندان نیست.
معاونت هنری و سینمایی ارشاد استان به عنوان تنها متولی تئاتر مشهد هم کمتر سری به هنرمندان میزند و از معدود اجراهای تئاتر مشهد کمتر حمایتی میکند. جلسهای اگر میگذارد، فقط مربوط میشود به شورای نظارت. دیداری اگر هست از پروژه پردیس تئاتر شهر مشهد است نه دیدار و تماسی با هنرمندان! چرا برخلاف بیشتر استانها، هیچ خبری از برگزاری جشنواره تئاتر استانی نیست؟! چرا خبری شفاف از حضور هنرمندان در رویدادهای مهم تئاتر منعکس نمیشود؟ با توجه به این برنامهریزی ضعیف، آیا تئاتر مشهد میتواند امیدی به حضور نمایندههایش در جشنواره ملی تئاتر فجر 99 داشته باشد؟
به هرحال باید کمتر بگوییم و کمتر سخن از مشکلات تئاتر مشهد به میان بیاوریم که شاید متولیان تئاتر از خواب طولانی بیدار شوند.
کمکاری در برگزاری انتخابات انجمن نمایش
در این شرایط سخت، نبود و کمبود انجمن هنرهای نمایشی خراسان رضوی به شدت محسوس است. انجمن، تشکلی خصوصی برخاسته از هنرمندان تئاتر مشهد است که میتواند در این شرایط سخت، پلی میان هنرمندان و نهادهای مختلف از جمله اداره فرهنگ و ارشاد استان باشد. از هفتم تیر امسال که مأموریت انجمن به پایان رسید، سرپرستی برای انجمن انتخاب کردند که تاکنون از انعکاس امضای حکم او هیچ خبری منتشر نشده است و باز هم انجمن با اما و اگرهای فراوانی روبهروست. انجمنی که از متولیان برگزاری جشنواره استانی است! انجمنی که باید پیگیر حق و حقوق هنرمندان آسیب دیده تئاتر مشهد باشد! انجمنی که باید در این شرایط بد اقتصادی، معوقهها و بدهکاریهایش را پرداخت کند! انجمنی که باید پاسخگو باشد! انجمنی که فعالیتهایش را فراموش کرده است!
به طورحتم در این شرایط، انتخابات انجمن هنرهای نمایشی خراسان رضوی باید خیلی سریع بهصورت آنلاین برگزار شود. تجربهای که مدیران استان در انتخاباتی چون خانه مطبوعات و رسانههای استان داشتهاند و رویه جدید و غیرقابل انجامی نیست. متأسفانه از هفتم تیر تا کنون در برگزاری انتخابات کم کاری شده است و برگزار نشدن آن با چراهای فراوانی از سوی اهالی هنر روبهروست. بهطورحتم هیچ توجیهی برای تأخیر و برگزار نشدن انتخابات انجمن نمایش نیست، بهجز «بیتفاوتی» که در زیر ماسکها پنهان است.
... و در نهایت شعری از شاعر بزرگ کشورمان، اوحدی؛
نیست در آبگینه آتش و آب/ بادهشان رنگ میدهد، دریاب
باده نیز اندر اصل خود آبیست/ کآفتابش فروغ بخشد و تاب