داستان ادامه‌دار بلاتکلیفی انجمن هنر‌های نمایشی خراسان رضوی

شکیبا افخمی‌راد | شهرآرانیوز - برگزاری انتخابات انجمن هنر‌های نمایشی یکی از دغدغه‌های این روز‌های اهالی تئاتر است. انتخاباتی که پیش از این‌ها باید برگزار می‌شد، اما به دلایل مختلفی که مهم‌ترین آن بنا به نظر مسئولان، شیوع کرونا بوده بار‌ها به تعویق افتاده است. سرانجام در ماه‌های گذشته و با بهبود شرایط کرونا فراخوانی برای انتخابات انجمن هنر‌های نمایشی منتشر شده و برخی نیز ثبت‌نام کرده‌اند.

درحالی‌که انتظار می‌رفت با نزدیک بودن زمان برگزاری جشنواره تئاتر استان و همچنین از سرگیری اجرا‌ها در سالن‌های تئاتر روند برگزاری انتخابات سرعت بگیرد، اما این اتفاق رخ نداد و هنوز انجمن وضعیت بلاتکلیفی دارد. ما در گزارش پیش رو با سه نفر از هنرمندان تئاتر مشهد درباره آسیب‌های این بلاتکلیفی، مشکلات هنرمندان تئاتر در این روز‌ها و اولویت‌های کاری انجمن هنر‌های نمایشی صحبت کرده‌ایم و همچنین به سراغ سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی رفته‌ایم و دلیل تأخیر در برگزاری انتخابات یاد شده را جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

طولانی شدن روند انتخابات

عباس جانفدا کارگردان تئاتر با اشاره به نزدیک بودن زمان برگزاری جشنواره تئاتر استانی از تأخیر در برگزاری انتخابات انتقاد می‌کند و می‌گوید: هیئت مدیره جدید انجمن می‌توانست به برگزاری مطلوب‌تر این رویداد کمک کند. اما الان با یک هیئت مدیره ناقص که شاید به لحاظ وجاهت قانونی هم مشکل داشته باشد، قرار است به استقبال جشنواره تئاتر استان برویم.

او درباره غیر قانونی بودن فعالیت انجمن فعلی توضیح می‌دهد: ابلاغ هیئت مدیره قبلی در یک تاریخی به پایان رسید و ابلاغ جدیدی هم برای آن‌ها صادر نشد، در این بین مدیرعامل انجمن هنر‌های نمایشی کشور در حرکتی غیر قانونی هیئت مدیره‌های قبلی انجمن‌های استان‌ها را بدون نظرخواهی ابقا کرد. این اتفاق باعث شده انجمن استان این روز‌ها سروسامانی نداشته باشد.

این کارگردان که از علت به تعویق افتادن انتخابات اظهار بی‌اطلاعی می‌کند، می‌گوید: اینکه چرا انتخابات پیش از این برگزار نشده یا آیا می‌توانستند انتخابات را به صورت آنلاین برگزار کنند چندان اهمیتی ندارد حتی هنرمندان تئاتر با غیر قانونی بودن این اتفاق هم کنار آمده‌اند. آنچه اهمیت دارد این است که چرا روند برگزاری انتخابات از زمانی که قرار شد برگزار شود و ثبت‌نام‌ها صورت گرفت، طولانی شد. به طوری که انتخاباتی که داشت گرم و پرشور پیش می‌رفت، سرد شد.

او با ابراز نگرانی از وضعیت برگزاری جشنواره تئاتر استان نیز می‌گوید: درست است که ابلاغ دبیر جشنواره صادر شده و الان هم کارش را انجام می‌دهد، اما قطعا هیئت مدیره جدید می‌توانست خیلی به او کمک کند و در تعامل بیشتر با مدیران استانی و شهری، حامیان اقتصادی را پای کار بیاورد. الان، چون هیئت مدیره ناقص است و تکلیف خودش را نمی‌داند به نظرم در برگزاری این رویداد تأثیر بسیار منفی می‌گذارد.

به گفته جانفدا طولانی شدن روند برگزاری انتخابات، تئاتر مشهد را بلاتکلیف نگه داشته است، آن هم در شرایطی که سالن‌های تئاتر درحال بازگشایی است و اجرا‌ها نیاز به سامان‌دهی دارند.

جانفدا با اشاره به نزدیک شدن روز‌های پایانی سال می‌گوید: هیئت مدیره جدید هرچه سریع‌تر باید شکل بگیرد تا بتواند برای اعتبارات سال آینده‌اش برنامه‌ریزی کند. در غیر این صورت هیئت مدیره در سال آینده هم با مشکلات مالی زیادی دست و پنجه نرم خواهد کرد.

او درباره اولویت‌های کاری انجمن هنر‌های نمایش استان نیز یادآور می‌شود: هیئت مدیره باید به وضعیت تئاتر شهرستان‌ها رسیدگی کند. در این ایام تئاتر شهرستان‌های ما نابود شده و چیزی به نام تئاتر شهرستان‌های خراسان رضوی اصلا وجود خارجی ندارد. از این‌رو هیئت مدیره بلافاصله بعد از شروع کارش باید به شهرستان‌ها سرکشی و برای حل مشکلات آن‌ها برنامه‌ریزی کند. همچنین افرادی که در رأس کار قرار می‌گیرند باید اعتبار و قدرت از دست رفته انجمن هنر‌های نمایشی را به آن برگردانند.

به گفته جانفدا انجمن هنر‌های نمایشی خراسان رضوی در کشور بسیار اثرگذار بوده، اما در سال‌های اخیر اثرگذاری خود را از دست داده و جایگاهش را به استان‌های دیگری داده است.

تعریف وظایف انجمن

جواد رحیم‌زاده از هنرمندان تئاتر مشهد با اشاره به تأخیر در برگزاری انتخابات انجمن می‌گوید: اگر افرادی که اکنون در انجمن هنر‌های نمایشی استان فعالیت می‌کنند قانونی و درست مورد حمایت باشند، بودنشان ایرادی ندارد، اصلا همین افراد در ادامه هم باشند و کارشان را انجام دهند، ولی اعلام کنند چه برنامه‌هایی برای تئاتر مشهد و استان دارند.

این کارگردان با تأکید بر ضرورت مشخص شدن وظایف اعضای انجمن خاطرنشان می‌کند: ما بار‌ها از مسئولان خواسته‌ایم که وظایف هیئت مدیره را تشریح کنند تا ما براساس آن نگاهی به عملکرد هیئت مدیره داشته باشیم، اما هیچ‌وقت این اتفاق رخ نداده است. به نظر او اینکه چه شخصی در هیئت مدیره انجمن باشد اهمیتی ندارد و مهم این است که تئاتر مشهد رونق داشته باشد.

رحیم‌زاده با اشاره به برگزاری انتخابات انجمن همچنین بیان می‌کند: افرادی که فکر می‌کنند وقت بیشتر و ذهن مدیریتی بهتری دارند این مسئولیت را برعهده بگیرند، وظایف و منابع مالی‌شان را هم به صورت شفاف بیان کنند.
رحیم‌زاده تأکید می‌کند: کسانی که روی کار می‌آیند باید جلسات متناوبی با گروه‌های تئاتر برگزار کنند، پیگیر کار‌ها باشند و نگاه کلان به تئاتر داشته باشند. چون کسی به درد مدیریت می‌خورد که به فکر همه هنرمندان تئاتر استان باشد.

شفاف نبودن منابع مالی

محمد جهانپا کارگردان و بازیگر تئاتر صحبت‌هایش را با انتقاد از روند فعالیت‌های انجمن هنر‌های نمایشی استان آغاز می‌کند و می‌گوید: دغدغه انجمن هنر‌های نمایشی نباید فقط بر روی صحنه رفتن یک نمایش باشد بلکه به باور من تکریم هنرمندان و پیگیری معیشت آن‌ها باید از دغدغه‌های اصلی هیئت مدیره انجمن هنر‌های نمایشی باشد. در دوسال گذشته که تئاتر مشهد با بحران کرونا روبه‌رو بوده، انجمن هنر‌های نمایشی نتوانسته به وظیفه ذاتی خودش عمل کند و نگاه منطقی و انسانی در قبال هنرمندان داشته باشد.

او با انتقاد از تعطیلی سالن اصلی تئاتر شهر و تماشاخانه بهار خاطرنشان می‌کند: در تعطیلی‌های اخیر در دو سالن مهم تئاتر مشهد بسته شد که ضعف بزرگی برای هیئت مدیره انجمن و معاونت هنری و سینمایی اداره‌کل ارشاد خراسان رضوی محسوب می‌شود. آن‌ها در این چندسال نتوانستند وضعیت تئاتر شهر را پیگیری و در این سالن را بر روی علاقه‌مندان بازگشایی کنند.

جهانپا از هیئت مدیره انجمن درخواست می‌کند از عملکردشان گزارشی ارائه کنند: انجمن‌های پیشین، بعد از پایان دوره فعالیت‌هایشان هرگز گزارش عملکردی نه به هنرمندان تئاتر نه به سرپرست‌های گروه‌های نمایشی ارائه نداده‌اند. به طوری که ما در طول مدیریت هر انجمن اصلا متوجه نشدیم که آیا آن‌ها به اهداف کوتاه مدت و بلند مدتشان دسترسی پیدا کرده‌اند یا نه؟ یا توانسته‌اند امکاناتی را با هم افزایی با نهاد‌های مختلف به تئاتر خراسان اضافه کنند؟ یا توانسته‌اند در آموزش تئاتر پیشرفت داشته باشند؟

به نظر این کارگردان ارائه گزارش عملکرد باعث می‌شود تا انجمن‌های بعدی با نظم بیشتری فعالیت کنند.
جهانپا درباره دیگر مسائل مغفول‌مانده در تئاتر استان که می‌تواند از سوی انجمن هنر‌های نمایشی پیگیری شود نیز می‌گوید: تقویت تئاتر شهرستان‌ها، داشتن نگاه بومی و اقلیمی به تئاتر خراسان، ایجاد موقعیت فعالیت برای فارغ‌التحصیلان تئاتر که هر روز بر تعدادشان افزوده می‌شود و سرزدن به پیشکسوتان هنر‌های نمایشی همه جزو مواردی است که باید از سوی انجمن هنر‌های نمایشی پیگیری شوند.

او همچنین یادآور می‌شود: انجمن هنر‌های نمایشی ما نتوانسته با نهاد‌های مختلف دولتی همکاری و هم‌افزایی خوبی داشته باشد درحالی که این هم‌افزایی‌ها می‌تواند در‌های جدیدی را بر روی اهالی تئاتر بگشاید تا آن‌ها بدون دغدغه بتوانند نمایش فاخر تولید و برای مردم اجرا کنند.

این کارگردان، همچنین درباره منابع درآمدی تئاتر بیان می‌کند: منابع درآمدی و هزینه‌های انجمن هنر‌های نمایشی شفاف نیست و ما نمی‌دانیم در طول سال چه مبلغی به تئاتر مشهد و خراسان تزریق و این مبالغ چطور در این استان هزینه می‌شود. باید برای اهالی تئاتر مشهد این موضوع شفاف‌سازی شود.

جهانپا که بر این باور است تئاتر استان نیاز به هوای تازه دارد، از کسانی که در دوره‌های پیشین سکان‌دار هدایت انجمن بوده‌اند درخواست می‌کند تا اجازه دهند در این دوره نسل جوان‌تر و پرشورتر به بدنه مدیریتی تئاتر استان نزدیک شوند.
او همچنین تأکید می‌کند: در هیئت مدیره انجمن باید نمایندگانی از همه افکار و عقاید حضور داشته باشند. افرادی با نفوذ و متخصص که بتوانند باهم در یک فضای گفت‌وگومحور هرآنچه برای تئاتر مشهد مفید است را پیگیری کنند.

در انتظار تأیید تهران

در ادامه به سراغ جواد روشندل سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی می‌رویم و از او علت تأخیر در برگزاری انتخابات انجمن را جویا می‌شویم او می‌گوید: اقدامات برگزاری انتخابات انجمن هنر‌های نمایشی انجام شده، یعنی شرکت‌کنندگان و داوطلبان برای عضویت در هیئت مدیره و هیئت رئیسه و بازرسی ثبت‌نام کردند و فهرست این افراد که باید از داخل گروه‌های ثبت‌نام شده باشد به اداره کل هنر‌های نمایشی کشور فرستاده شده تا تأیید شود. همچنین منتظر هستیم این اداره‌کل ناظری را معرفی و تقویم زمانی برگزاری انتخابات را اعلام کند.

او درباره نحوه برگزاری انتخابات نیز توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه شرایط شیوع کرونا کمی بهبود پیدا کرده و تعداد افراد شرکت‌کننده در انتخابات هم کم است یعنی از گروه‌های الف سه نفر، گروه ب دو نفر و گروه ج یک نفر امکان حضور دارند، برای برگزاری مجمع عمومی مشکلی نداریم و حتی می‌توانیم اعلام کنیم در شهرستان‌ها هم ناظر بفرستیم تا آنجا هم انتخابات برگزار شود.

روشندل در واکنش به انتقاد‌های هنرمندان تئاتر که چرا پیش از این انتخابات برگزار نشده نیز اینگونه پاسخ می‌دهد: به هرحال در این مدت همه رویداد‌ها تحت‌تأثیر کرونا قرار گرفت و نمی‌شد رویداد‌های جمعی را برگزار کرد. در آیین‌نامه انجمن نمایشی هم تأکید شده مجمع عمومی با حضور اعضا باید برگزار شود یعنی افراد یک جا جمع شوند، گزارش بشنوند و در همانجا رأی مکتوب و مخفی دهند. همچنین آیین‌نامه جدیدی هم تدوین نشد تا در شرایط کرونا بشود آنلاین و از طریق سایت کار‌های انتخابات را دنبال کرد.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل ارشاد استان یادآور می‌شود: با بهبود شرایط ما مصمم شدیم که امسال انتخابات را برگزار کنیم. تقریبا در تقویم زمانی هم حرکت کردیم و چند روزی در هر موضوع تأخیر داشتیم.
به گفته او استان‌های دیگری که توانستند زودتر انتخاباتشان را برگزار کنند، شرایط بهتری از نظر شیوع کرونا داشتند.

روشندل درباره زمان تقریبی برگزاری انتخابات انجمن نیز می‌گوید: من فکر می‌کنم اگر تهران تغییراتی در سیاست‌ها و روش‌های اجرای انتخابات ایجاد نکند، تا پایان آبان انتخابات برگزار خواهد شد.

او درباره وضعیت برگزاری جشنواره تئاتر استانی هم توضیح می‌دهد: براساس فراخوان ۱۵‌مهر آخرین مهلت ارسال آثار به دبیرخانه جشنواره بود که با هماهنگی‌ها و تقاضای اهالی تئاتر این تاریخ تا ۳۰ مهر تمدید شد. هم‌زمان با تمدید این تاریخ هماهنگی‌ها با هیئت بازبینی هم انجام شده و به‌زودی بازبینی‌ها آغاز خواهد شد.

روشندل با اشاره به چند گزینه در نظر گرفته شده برای برگزاری جشنواره خاطرنشان می‌کند: امکان دارد برای جلوگیری از ازدحام، جشنواره استانی در مشهد و هم‌زمان در ۲ یا ۳ شهر هم‌جوار برگزار شود و داور‌ها برای دیدن آثار به آن شهر‌ها هم بروند. به این ترتیب چراغ تئاتر در شهرستان‌ها هم روشن خواهد شد. گزینه دیگرمان هم این است که مانند پارسال به صورت مجازی جشنواره را برگزار کنیم. در نهایت باید دید نظر شورای سیاست‌گذاری جشنواره برای چگونگی برپایی این رویداد چه خواهد بود.

در ادامه بخوانید:

داوران بازبین سی و یکمین جشنواره تئاتر استان خراسان رضوی معرفی شدند

 

کافه شهر| مشهدی‌ها کجا می‌توانند تئاتر ببینند؟

---