امسال شاهد صفی طولانی از فیلم‌های آماده اکران بودیم، اما بیشتر آثار حاضر در این صف برخلاف سال‌های گذشته برای اکران حتی در پرمخاطب‌ترین زمان‌های سال تمایلی نداشتند. در گزارش پیش رو نگاهی داریم به فروش آثاری که امسال روی پرده سینماها رفت. این نوشتار براساس آمار ارائه شده در سایت سمفا تنظیم شده است.
شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز - سینمای ایران تا پیش از شیوع کرونا، هرساله با صفی طولانی از فیلم‌های تولید شده روبه رو بود که برای به دست آوردن بهترین زمان اکران با یکدیگر به رقابت می‌پرداختند. رقابتی که پیروزی در آن می‌توانست فروش بیشتر یک اثر را تضمین کند. اما سال ۹۹ و اتفاقات پیش بینی نشده اش این روال همیشگی سینماها را برهم زد.
البته امسال هم ما شاهد صفی طولانی از فیلم‌های آماده اکران بودیم، اما بیشتر آثار حاضر در این صف برخلاف سال‌های گذشته برای اکران حتی در پرمخاطب‌ترین زمان‌های سال تمایلی نداشتند. تعطیلی پی درپی سینماها، نبود برنامه‌های حمایتی، در نظر گرفتن ظرفیت ۵۰ درصدی و یا در برخی مناطق یک سوم برای فروش بلیت و ترس خود مردم از حضور در سالن‌ها از جمله عواملی بودند که صاحبان آثار را برای نمایش فیلمشان دچار تردید می‌کرد.
در این میان چندین اثر هم خطر اکران را پذیرفتند و راهی سینماها شدند، اما هیچ کدام از آن‌ها اکران موفقی را پشت سر نگذاشتند. به طوری که می‌توان گفت اکران‌های سینمایی در سال ۹۹ شکست خورده بود. در گزارش پیش رو نگاهی داریم به فروش آثاری که امسال روی پرده سینماها رفت. این نوشتار براساس آمار ارائه شده در سایت سمفا تنظیم شده است.
صدر جدول تنها با فروش ۳ میلیاردی
رتبه اول پرفروش‌ترین فیلم سال ۹۹ به «
شنای پروانه» اولین ساخته
محمد کارت اختصاص دارد. فیلمی که عنوان بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از جشنواره سی وهشتم فجر کسب کرد و در فهرست اکران نوروزی سال ۹۹ قرار گرفت، اما تعطیلی سینماها اکرانش را متوقف کرد. سرانجام در تیر امسال مسئولان سازمان سینمایی عوامل فیلم را راضی کردند تا با بازگشایی مجدد سینماها «شنای پروانه» را راهی پرده نقره‌ای کنند. اما بعد از گذشت نزدیک به یک ماه از آغاز اکران.
رسول صدرعاملی تهیه کننده فیلم در نامه‌ای اعلام کرد که به احترام کادر درمان، نمایش «شنای پروانه» را متوقف می‌کند به این ترتیب اکران اولین ساخته کارت با فروشی حدود ۲ میلیاردو ۳۰۰ میلیون تومان به پایان رسید. سرنوشت «شنای پروانه» تا بهمن امسال همچنان نامشخص بود تا اینکه نسخه قاچاق آن راهی بازار شد و عوامل فیلم را مجبور کرد برای جلوگیری از ضرر بیشتر بعد از پایان جشنواره سی ونهم فیلمشان را بار دیگر در سینماها به نمایش دربیاورند.
هم اکنون «شنای پروانه» با فروش ۳ میلیارد و ۲۲۹ میلیون تومان با اختلاف از دیگر فیلم‌ها در صدر جدول قرار دارد. این اثر درحالی عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را از آن خود کرده که میزان فروشش با فیلم هجدهم جدول فروش سال ۹۸ برابری می‌کند. سال گذشته فیلم «متری شیش ونیم» که فضای متفاوت از «شنای پروانه» داشت و همانند این اثر عنوان بهترین فیلم نگاه تماشاگران را از آن خود کرده بود، نزدیک به ۲۸ میلیارد تومان بلیت فروخت و با این میزان هم توانست در صدر فروش قرار گیرد.
اکران به ۲ شیوه و رتبه دوم در سینماها
فیلم «
خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» نیز که تقریبا روالی شبیه به «
شنای پروانه» را برای اکران طی کرد با فروش یک میلیارد و ۵۷۱ میلیون تومان رتبه دوم جدول فروش را از آن خود کرده است. این فیلم هم در فهرست اکران نوروزی ۹۹ قرار داشت که با تعطیلی سینماها روبه رو شد و درنهایت در کنار «
شنای پروانه» از تیر ۹۹ روی پرده سینماها رفت.
فیلم پیمان قاسم خانی برخلاف فیلم محمد کارت، اما از اکران در سینماها انصراف نداد و هم زمان با ادامه داشتن نمایشش در سینماها راهی اکران آنلاین هم شد تا از دو طریق مخاطبان را با خود همراه کند. از میزان فروش فیلم‌های اکران آنلاین اطلاعات دقیقی در دست نیست و تنها می‌توان به آماری که سایت «اقتصاد ۲۴» ارائه کرده استناد کرد که براساس آن «خوب، بد، جلف ۲: ارتش سری» در اکران آنلاین به فروش ۴ میلیارد و ۲۵۱ میلیون و ۵۶۰ هزار تومان رسیده است که از میزان فروشش در سینماها بیشتر است. با این حال مجموع فروش اکران آنلاین و سینما‌های این اثر به میزان فروش فصل اول آن که بهمن سال ۹۵ روی پرده سینماها رفت نزدیک هم نیست. «خوب بد جلف یک» فروشی حدود ۱۶ میلیارد تومان داشت.
رتبه‌های سوم تا دهم
آقای سانسور
رتبه سوم پرفروش‌ترین فیلم‌های سینما در سال ۹۹ به «
آقای سانسور» ساخته علی جبارزاده اختصاص دارد. این فیلم که از حضور بازیگرانی، چون محمدرضا فروتن و بهرام افشاری بهره گرفته، محصول سال ۱۳۹۶ است. «
آقای سانسور» از ۲۶ شهریور امسال راهی سینماها شد و توانست با فروش یک میلیارد و ۱۸۷ میلیون رتبه سوم را به دست بیاورد. رتبه چهارم جدول فروش به «
دیدن این فیلم جرم است» ساخته رضا زهتابچیان، سینماگر مشهدی اختصاص دارد. اثری که نزدیک به دوسال توقیف بود و سرانجام ۱۶ دی امسال روی پرده سینما‌های کشور رفت. مجموع فروش فیلم زهتابچیان یک میلیارد و ۱۲۰ میلیون تومان است البته این نکته را باید یادآوری کرد که «
دیدن این فیلم جرم است» نیز جزو آثاری است که نسخه قاچاقش در فضای مجازی منتشر شده است.
رتبه پنجم جدول امسال به «
زن‌ها فرشته اند ۲» به کارگردانی آرش معیریان اختصاص دارد. این فیلم هم در ابتدا قرار بود نوروز ۹۹ روی پرده برود، اما در نهایت در اواخر تیر اکران شد. فروش اثر معیریان به یک میلیارد هم نرسید و با حدود ۷۵۸ میلیون تومان به کار خود پایان داد. این در حالی است که رتبه فروش فیلم پنجم سال ۹۸ که به «
سرخپوست» اختصاص داشت نزدیک به ۱۵ میلیارد تومان بود. ۵ رتبه بعدی جدول فروش امسال هم به ترتیب به «
پیشی میشی»، «بی حسی موضعی»، «
آن شب»، «
آبادان یازده ۶۰» و «
تا ابد» اختصاص دارد.
فروش آثار گروه هنر و تجربه
منگی
اگر بخواهیم به فروش فیلم‌های گروه هنر و تجربه هم نگاه کنیم، فیلم «
منگی» نخستین ساخته رسول کاهانی، سینماگر خراسانی در رتبه اول این بخش قرار دارد. این اثر که از ۱۵ شهریور امسال روی پرده سینماها رفت ۵۳ میلیون تومان فروخته است. رتبه دوم فیلم‌های هنر و تجربه به «
یلدا» ساخته مسعود بخشی اختصاص دارد. این فیلم با حضور بازیگرانی، چون بهناز جعفری و فرشته صدرعرفایی از اول تیر روی پرده سینماها رفت و توانست به فروش ۲۶ میلیون تومان دست پیدا کند. «
خط باریک قرمز» اثر
فرزاد خوشدست سینماگر مشهدی رتبه سوم را در میان آثار گروه هنر و تجربه از آن خود کرده است. فروش این اثر حدود ۲۰ میلیون تومان است. مستند «
جایی برای فرشته‌ها نیست» و «
بازگشت کوتاه» نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
فروش سینما‌های مشهد
در سایت سمفا آماری نیز از فروش سینماها در امسال ارائه شده است که براساس آن سینماهویزه مشهد با فروش ۷۶۱ میلیون تومان در رتبه اول میان سینما‌های شهرمان قرار دارد. رتبه دوم به سینمااطلس اختصاص دارد، این سینما امسال فروش ۳۲۳ میلیون تومان داشته است. سینما آفریقا با فروش ۱۲۹ میلیون تومان رتبه سوم را از آن خود کرده است. سینما‌های ویلاژتوریست، گلشن و سیمرغ که کمتر از سه سینمای دیگر در این ایام فعالیت داشتند به ترتیب با فروش ۸۰، ۷۶ و ۲۹ میلیون تومان رتبه‌های چهارم تا ششم را به دست آورده اند. این میزان فروش به خودی خود نشان دهنده سال بد سینماهاست و همچنین می‌تواند زنگ خطری باشد که با ادامه این روند سینماها به ویژه سینما‌های خصوصی به سمت تعطیلی و تغییر کاربری بروند.
کمکی که اکران آنلاین نکرد
ناگهان درخت
البته امسال درکنار اکران‌های سینمایی، اکران آنلاین هم شکل گرفت و برخی از فیلم‌ها تنها در این مدیوم به نمایش درآمدند. از میان آن‌ها می‌توان به فیلم «
خروج» ساخته ابراهیم حاتمی کیا، «
طلا» به کارگردانی پرویز شهبازی، «
ناگهان درخت» به کارگردانی صفی یزدانیان، «
جمشیدیه» ساخته یلدا جبلی، «
سراسر شب» به کارگردانی فرزاد موتمن و همچنین «
دوئت»، «
پسرکشی»، «
حمال طلا»، «
گیلدا»، «
هایلایت»، «
نرگس مست»، «
ساز‌های ناکوک»، «
مهمانخانه ماه نو» و «
قتل عمد» اشاره کرد. با نگاهی به آمار پراکنده‌ای که از میزان فروش این نوع از اکران وجود دارد، می‌توان گفت امسال نمایش آنلاین هم همچون سینماها با شکست روبه رو شد. مهم‌ترین علت آن را هم می‌توان قاچاق فیلم‌ها و نبود تبلیغات کافی برای آن‌ها به ویژه در رسانه ملی دانست.