درباره دبیرستان حاجتقی مشهد که فوتبالیستهای زیادی به فوتبال ایران و خراسان معرفی کرد
مرتضی اخوان - بچههای مدرسه خیابان دریادل توی قاب تصویر چفت هم ژست گرفتهاند؛ در قامت تیمی که قرار است فاتح آرزوها باشد. هر کدامشان امروز که به آن عکسها نگاه میکنند، سری میان سرها درآوردهاند و فوتبالیست شاخصی شدهاند و به آن دوران افتخار میکنند؛ به دورانی که فوتبال آموزشگاهها کم از جدال باشگاهها نداشت. هرکدامشان یکپا خواهان باشگاهی داشتند و هر مدرسهای آرزوی داشتنشان. خیلی از بچههای همان تیم رؤیایی، امروز یک معلم هستند. معلمهای شاگردان زیاد دیگری که باز در مستطیل سبز سری میان سرها شدهاند. وجهاشتراک تمام این بچهها یک چیز بود: «زندگی در دبیرستان حاجتقی»!
حاجتقی و بنای نسل فوتبالی
معتمد بزرگ بازار مشهد اواسط سال ۱۳۳۵ بود که بنای مدرسهای را تأسیس کرد که بعدها در حوزه ورزش شهرت یافت. زندهیاد حاجتقی آقابزرگ روزی که در خیابان دریادل، محله نوغان مشهد، این مدرسه را ساخت، شاید حتی فکرش را نمیکرد جایی در تاریخ از دبیرستان او با نام یک پایگاه خوب ورزش و بهویژه فوتبال آموزشگاهی یاد شود. دیوارههایی که در دهه ۶۰ با غریو هیجان فوتبال ستارههای توپوتور شهرت پیدا کرد و امروز وقتی به نامهایی که از این مدرسه در عرصه ورزش بیرون آمدهاند نگاه میکنیم، متوجه بنای عظیمی که حاجتقی آقابزرگ بنا کرده است میشویم. شاید بنای یک نسل فوتبالی که بعدها به فوتبال این شهر اعتبار دادند.
مدارسی برای پرورش فوتبالیست
فوتبال آموزشگاهها، آنروزها در سطح بالایی پیگیری میشد؛ یک تورنمنت غیرحرفهای، اما جدی. دبیرستان حاجتقی خیابان دریادل، تنهادبیرستانی نبود که در دهههای ۵۰ تا ۷۰ فوتبالیستهای زیادی را به فوتبال مشهد معرفی کرد. مدارسی مثل نصیرزاده، وحید، فیاضی، کوی رضائیه، شهید محراب و... همه کانون فوتبالهای آموزشگاهی بود. کُریخوانیهای دانشآموزان فوتبالدوست هم دراینمیان محله به محله میچرخید و گاهی دیوارنوشتهای چون: «آماده مسابقه با تیم مدرسه شما هستیم» نقل محافل میشد. عمدتا مدارسی که در محلههای پایینشهر بود، به سبب مجاورت با زمینهای خاکی، مدارسی فوتبالخیزتر بوده و دانشآموزان خاکخورده این زمینها از بنیه بهتری برای درخشش در مستطیل فوتبال بهرهمند بودند.
آقامعلمها و زنگ ورزش
دبیرستان حاجتقی یکی از مدارس شاخص شهر مشهد بود که فوتبالیستهای خوبی در آن تحصیل میکردند. بااینهمه زمینه رشد و پویایی آنها را معلمهایی فراهم میکردند که بعدها به اسطورههای حاجتقی شهرت یافتند؛ از وهابزاده بگیرید تا سعیدی و مجیدزاده و سایرین. درباره وهابزاده یکی از معلمهای دوران طلایی دانشآموزان فوتبالیست دبیرستان حاج تقی گفتهاند او بیشتر از اینکه بخواهد از بُعد تکنیکی و تاکتیکی بچههای مدرسه را برای مسابقات آموزشگاهها آماده کند، با آنها کار روانی میکرده است. وهابزاده هیچوقت دسترد به سینه هیچکس نمیزده و همین زمینه پرورش فوتبالیستهای خوبی از دل دبیرستان حاجتقی را فراهم کرده است.
دانشآموزانی برای فوتبال
منطقهای با جغرافیایی منحصربهفرد. شاید بهخاطر همین در مدرسه حاجتقی همهجور دانشآموز بود؛ دانشآموزانی که نبض مدرسه را با شیطنتهایشان در دست داشتند و آنهایی که آرام و سربهزیر بودند. باوجوداین همهشان در فوتبال به یک چیز اعتقاد داشتند و آن هم بزرگتر بود! وقتی پای اطاعت از بزرگتر به میان میآمد، همهشان «حسین نوچه» را کاپیتان میکردند و بیحرفوبیحدیث زیر نظرش فوتبال بازی میکردند. زمین خاکی وحید، پاتوق همیشگیشان بود. پاتوق امثال خداداد که بعدها به قله فوتبال ایران رسید. پاتوق همه بچههای مدرسه حاجتقی که همه در کنار هم درس نه، فوتبال میخواندند! احمد حامد، رضا عطارزاده، شهید کاظم رنگرز، عباس چمنیان، خداداد عزیزی، مجید حسینیپور، هاشم حسینی، غلام و حسن اصغری و... تنها بخشی از نامهای پُرآوازه فوتبال مشهد است که در دبیرستان حاجتقی در مقاطع مختلف زمانی تحصیل کردهاند.
تصویر یک نبرد فراموشنشدنی
دکتر عطارزاده میگوید: سرم برود، نمیگذارم توپ از خط دروازه بگذرد. گلر جوان، راست میگوید. از جان مایه میگذارد. نهتنها او، تمام ۲۲ بازیکنی که در مستطیل سبز رنگورورفته تختی یک به مبارزه فینال فوتبال آموزشگاههای مشهد آمدهاند، همینطور هستند. سال ۱۳۶۰؛ جایی که دبیرستان حاجتقی آقابزرگ به دبیرستان نصیرزاده رسیده است. ۲ مدرسه نزدیک به هم. یکی چهارراه عشرتآباد و دیگری محله نوغان؛ اما جدال در استادیوم آرزوها بود، جاییکه تکتک دانشآموزان پابهتوپ آرزو داشتند بهزودی در این زمین فاتح جام باشگاهی باشند. هرکدامشان فردایش قرار بود در ابومسلم، پیام، توربو، دهداری یا هر تیم بزرگ دیگر فوتبال مشهد بازی کنند. عباس چمنیان، عطارزاده، احمد حامد، مرحوم تشکری و شهید رنگرز سمت اینور زمین. سمت دبیرستان حاجتقی. هادی منتجبی، مصطفی جلاییان و مصطفی امیدوار آنسو. سمت بچههای دبیرستان نصیرزاده. جدالی که از همان سوت اولش جنگ بود و هیجان. انگاری پای فتح جامی بزرگ در میان باشد. جامی شبیه یک چمپیونز. پایان نبرد با ضربه شهید رنگرز به سود بچههای مدرسه حاجتقی است. ستارههای پیامی حاجتقی برای رسیدن به جام شایستهتر هستند. آنها بازی را با نتیجه ۱ بر ۰ میبرند تا جام را بالای سر ببرند. تصویری ماندگار از یک نبرد آموزشگاهی هیجانانگیز که پُر بود از ستارههای آینده فوتبال مشهد؛ ستارههایی که از راه فوتبال آموزشگاهی به فوتبال باشگاهی معرفی شدند. ستارههایی از دل مدرسه حاجتقی آقابزرگ و نصیرزاده.