صفحه نخست

سیاست

اقتصاد

جامعه

فرهنگ‌وهنر

ورزش

شهرآرامحله

علم و فناوری

دین و فرهنگ رضوی

مشهد

چندرسانه‌ای

شهربانو

افغانستان

عکس

کودک

صفحات داخلی

صائب زمانه | پرونده سالگرد درگذشت استاد محمد قهرمان

  • کد خبر: ۱۰۸۹۰۱
  • ۲۷ ارديبهشت ۱۴۰۱ - ۲۰:۰۱
محمدرضا شفیعی کدکنی خطاب به او سروده: «خراسان است و شعر قهرمانش/ خراسان را تو شعر قهرمان باش». در این پرونده در چند بخش، به وجوه مختلف زندگی و آثار محمد قهرمان پرداخته‌ایم. شاعر بزرگ خراسان و مهم‌ترین احیاگر سبک هندی و شعر صائب در دوره معاصر.

شهرآرانیوز - در آغاز قرن ما، سبک هندی یا اصفهانی، به‌ویژه شیوه صائب، دوباره در کانون توجهات قرار گرفت و احیا شد. نیما یکی از کسانی بود که برخلاف عقیده شایع و رایج از شعر سبک هندی تمجید کرد و آن را «اعلادرجه ترقی شعر ایران» و «نمونه حد کامل شعر» خواند. اما شاعرانی که به این سبک رجوع کردند، برخلاف گویندگان مکتب «بازگشت»، براساس توافق یا قرارداد قبلی این کار را انجام ندادند. آن‌ها از مناطق مختلفی برخاسته بودند و علایق و انگیزه‌های خاص خودشان را داشتند. حیدرعلی کمالی، شاعر عصر مشروطه که از پیشگامان احیای سبک هندی و شعر صائب در دوران معاصر نیز هست، در مقدمه «منتخبات اشعار صائب» (۱۳۰۵) نوشته است: «... نه آنکه هرکس عراقی است حتما در گفتار پیسپر عراقی‌هاست یا همینکه فارسی یا شیرازی شد قطعا باید کلمه‌بندی او کلمه‌بندی آن‌ها باشد یا اگر خراسانی است لازم است به‌طرز خراسانی‌ها سخن راند. چنین نیست؛ بل اختیار هریک از روش‌های سه‌گانه بسته به ذوق و سلیقه شاعر است.» همین است که تعداد معتنابهی از شاعران معاصر خراسان نیز درسبک هندی یا اصفهانی طبع‌آزمایی کرده‌اند. یکی از ایشان و شاید مهمترینشان محمد قهرمان (۱۰ تیر ۱۳۰۸-۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲) است، کسی که «در سخن پیروی صائب خوشگو می‌کرد/ در خراسان غزلش بوی صفاهان می‌داد». این بیت را قهرمان در رثای دوستش، غلامرضا قدسی، سروده، اما شاید خودش بهترین مصداق آن باشد. محمدرضا شفیعی کدکنی خطاب به او سروده: «خراسان است و شعر قهرمانش/ خراسان را تو شعر قهرمان باش». اما قهرمان نه به‌واسطه اشعارش، که به‌دلیل پژوهش‌های مهمش نیز اهمیت دارد. در این پرونده در چند بخش، به وجوه مختلف زندگی و آثار این شاعر بزرگ خراسان پرداخته‌ایم. 

علی باقریان

شناخت‌نامه محمد قهرمان در ۱۲۰ ثانیه



• عنوان پرونده برگرفته از شعر مرتضی امیری اسفندقه برای استاد قهرمان که در زمان حیات او و در محضر رهبری خوانده است:
 
مثل درخت تازه‌نشانده جوان بمان
دور از هجوم و حملۀ باد خزان بمان
 
طبع بهاری تو زمستان ندیده است
ای باغ پرشکوفه! همیشه جوان بمان
 
برگشته‌ای دوباره به پنجاه سالگی
هشتاد و چند سال دگر همچنان بمان
 
پیری و از جوانی حافظ جوان‌تری
ای صائب زمانه! کلیم زمان! بمان
 
دریا که هیچ‌گاه به پیری نمی‌رسد
پرجوش و پرخروش، کران تا کران بمان
 
از شاعر بزرگ پر است آن جهان، بس است
ای شاعر بزرگ! تو در این جهان بمان
 
می‌خواهم از خدا که هزاران هزار سال
ای خضر شعر! زنده بمانی، بمان! بمان!
 
روی زمین فرشته شدن کار مشکلی است
ای بهتر از ملائک هفت آسمان بمان
 
کفر است یا نه؟ گفتم و تکفیر می‌شوم
ای روح شعر! مثل خدا جاودان بمان
 
در تو شکست راه ندارد، نداشته است
ای در زمینِ شعرِ دری قهرمان، بمان
 
اسفند دود می‌کندت عشق هر سحر
از چشم‌زخمِ مدعیان در امان بمان
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.