به گزارش شهرآرانیوز معماری ایرانی‌اسلامی سال‌هاست که در ادبیات شهرسازی شهر‌های گوناگون کشور به‌ویژه شهر مشهد که هویتی اسلامی دارد، جا افتاده است؛ اما این گفتمان هنوز به مرحله عملیاتی نرسیده و اقدامات در این حوزه جسته‌گریخته بوده است.
در راستای تحقق اقدامات عملی برای معماری ایرانی‌اسلامی، مدیریت شهری مشهد درصدد است دست‌کم با هویت شهری مشهد که همان زیارت است، اقداماتی را به‌صورت نظام‌مند در شهر انجام دهد. ازاین‌رو، پروژه پیشخوان‌های زیارت و شهر انسان‌محور با رویکرد ایرانی‌اسلامی به عنوان یکی از برنامه‌های مهم این دوره شهرداری مشهد در دستورکار قرار گرفته است تا فضای کالبدی شهر مشهد رنگ‌وبوی هویتی خودش را بگیرد.
مدیر پروژه «پیشخوان زیارت» معاونت شهرسازی و معماری شهرداری مشهد در گفتگو با شهرآرا درباره این پروژه گفت: اوایل دهه ۸۰ بود که رهبر معظم انقلاب موضوع معماری ایرانی‌اسلامی را مطرح کردند و پس از آن بار‌ها این موضوع مورد مطالبه رهبری بوده است.
محمدهادی عرفان افزود: در این سال‌ها موضوع معماری ایرانی‌اسلامی مورد مطالبه قرار گرفته است؛ اینکه کلان‌شهر‌ها ازجمله مشهد چه اقداماتی دراین‌زمینه انجام داده‌اند.
وی با بیان اینکه در سال‌های گذشته شهرداری مشهد قرارداد‌هایی در حوزه مطالعاتی معماری و شهرسازی ایرانی‌اسلامی منعقد کرده است، ادامه داد: در حوزه عملیاتی با تکلیف شورای اسلامی شهر در دوره ششم اقدام مهم شهرداری با رویکرد موضوع معماری و شهرسازی ایرانی‌اسلامی، همین پروژه پیشخوان زیارت است.
اکنون دانشگاه اقبال مطالعات اولیه این پروژه را انجام داده است و پس از جمع‌بندی مطالعات، مشاور این پروژه برای طراحی انتخاب خواهد شد تا درنهایت بتوانیم در سال آینده پروژه‌های عملیاتی پیشخوان زیارت را در مناطق گوناگون شهر مشهد عملیاتی کنیم.
عرفان با بیان اینکه این اقدام شهرداری مشهد نخستین اقدام عملیاتی معماری و شهرسازی با رویکرد ایرانی‌اسلامی در بین شهر‌های کشور است، افزود: در مشهد شاهدیم که با فاصله‌گرفتن از محیط پیرامونی حرم‌مطهررضوی، دیگر چیزی از موضوع زیارت که هویت اصلی این شهر است، مشاهده نمی‌شود. ازاین‌رو، پروژه پیشخوان زیارت درصدد است با تعریف پروژه‌های مناسب در قسمت‌های مختلف شهر، مفهوم زیارت را در شهر تداعی کند.
وی ادامه داد: بی‌گمان اجرای پروژه پیشخوان زیارت برای هر پروژه شهری یا انجام این پروژه در پوسته شهر باتوجه‌به ویژگی‌های هر پروژه شهری یا منطقه شهری متفاوت خواهد بود. ازاین‌رو، باید برای هر اقدام دراین‌زمینه طراحی مناسبی داشته باشیم.
مدیر پروژه پیشخوان زیارت معاونت معماری و شهرسازی شهرداری مشهد گفت: در پروژه پیشخوان زیارت ممکن است اقدامات در قالب یادمان، میدان، انجام فعالیت‌های این بخش در ورودی‌ها یا در پوسته‌های شهری و ساختمان‌ها باشد.