آزیتا حسینزاده عطار
خبرنگار شهرآرا محله
تاریخ وقف مسجد امام محمدتقی (ع) برمیگردد به سال ۱۳۴۴؛ یعنی ۴ سال بیشتر از نیم قرن. زمانی که خیابان قرنی تا هتل امکان در محل فعلی بولوار مجد مسکونی بود و از آن به بعد هر چه از حرم دورتر میشدیم باغات عبدالرضای قلعه آبکوه، باغهای دکتر ثقهالاسلامی و باغهای حاجی وثوقی در آن واقع شده بود. لابه لای خاطرات حسین اسدی الفت، شهروند و نمازگزار قدیمی این مسجد، حرفهای قشنگی از حال و هوای محله در آن سالی است که مسجد وقفی مرحوم حسن سوزنچی ساخته شد؛ همان روزها که شهروندان مشهدی برای خرید میوه و ترهبارشان، از محلههای حوالی حرم که تنها خیابانهای مشهد آن زمان بودند به باغهای این سوی شهر که آن زمان به قلعههای آبکوه و سعدآباد معروف بود، میآمدند. آن طور که قدیمیها میگویند آخرین مسجد شهر مشهد از سمت ورودی دروازه قوچان در سال ۴۴ همین مسجد منسوب به مرحوم سوزنچی است که با وجود اینکه از سال ۸۴ به نام امام محمدتقی (ع) تابلویی بر روی سر درش الصاق شده است، هنوز در میان شهروندان به مسجد سوزنچی معروف است.
مسجد قدیم صفای بیشتری داشت
خاطرات حاجی اسدی از نمازگزاران قدیم مسجد که از سال ۶۰ به عنوان فرمانده پایگاه بسیج مسجد و چند سالی بعد از آن به عنوان مسئول کانون فرهنگی مسجد فعالیت میکند، درباره این پاتوق مذهبی اهالی محله از همان نیم قرن پیش شروع میشود؛ وقتی مرحوم حاج حسن سوزنچی از زمینهای بسیاری که در آن سالها داشت و تعدادی را به ساخت مغازه و پاساژ و آبادانی محله اختصاص داده بود، این تکه زمین را هم به عنوان محل عبادت اهالی محله آجر به آجر روی هم چید و مردم را در محلی جمع کرد که بین آنها انس و الفتها را زیاد میکرد. حاجی با اشاره به جمعیت نمازگزاران مسجد که حالا تعدادشان در هر وعده نماز به ۲۰۰ نفر میرسد، میگوید: «آن روزها مسجد صفا و صمیمیت بیشتری داشت. قلبها اهالی را به هم میدوخت و اگر کسی مشکلی داشت مسجد محلی بود که مشکلات مردم را در آن حل کنند و اگر کسی نیازی داشت همه اهالی جیبشان را یکی میکردند تا همسایهشان هم خوش زندگی کند.» بعضی برنامههای این مسجد از همان زمان دور تا حالا برقرار است. فعالیتهایی مانند دعای ندبه روزهای جمعه، مراسم هیئت سهشنبه شبها و برنامههای قرآنی دیگر که در روزهای دیگر هفته برگزار میشود.
کلاسهای فرهنگی و آموزشی
دو پایگاه بسیج خواهران و برادران این مسجد نیز در سالهای انقلاب و جنگ تحمیلی خوش درخشیدهاند. در این دو پایگاه که به نامهای امام محمدتقی (ع) و شهید صدوقی است فعالیتهای بسیاری انجام میشود. حاجی اسدی درباره فعالیتهای آنها میگوید: «برخی برنامهها جمعی است و دو پایگاه همزمان در آنها مشارکت دارند. فعالیتهایی مانند برگزاری جشنها، مناسبتها، سمینار، راهپیمایی و تهیه جهیزیه از فعالیتهای مشترک آنهاست، اما از فعالیتهایی که در هر پایگاه بهطور مستقل انجام میشود میتوان از حلقه صالحین، کلاسهای قرآن، کلاسهای آموزشی و مشاوره و همسرداری و کلاسهای آموزشی فرهنگ آپارتماننشینی که در گذشته با حمایت شهرداری تشکیل میشد، کلاسهای فرهنگی و کلاسهای تقویتی و اوقات فراغت و بازارچه فعالیتهای هنری، کلاسهای عقیدتی و کلاسهای ورزشی مانند فوتبال، فوتبالدستی، دوومیدانی، دوچرخهسواری و کنگفو نام برد.
یک اتاق ۳ در ۳ و فعالیتهای فرهنگی بسیار
کانون فرهنگی هنری خواهران و برادران این مسجد با نام سابقون در یک اتاق ۳ در ۳ با یک رایانه که دیگر قابل تعمیر نیست، فعالیت دارد. حاجی اسدی میگوید: «کانون از سال ۷۵ افتتاح شد و من از همان سال به عنوان مسئول آن فعالیتم را در این مسجد ادامه دادم. داستاننویسی، فیلمنامهنویسی، فیلمسازی، تئاتر، سرود، نشریات و برنامههای اردویی از دیگر برنامههای کانون فرهنگی مسجد امام محمدتقی (ع) است که ۴۵ دختر و بیش از ۱۰۰ پسر نوجوان عضو دارد.» از این کانون تاکنون ۱۰ فیلم به جشنواره رویش فرستاده شده است که طی سالهای ۸۷ تا ۹۳ با کمترین امکانات تهیه شدهاند. چند فیلم نیز درجشنواره فیلم امامرضا (ع) برگزیده شده و در جشنواره فیلم عمار ۶ فیلم از تولیدات این مسجد شرکت کرده است. همچنین در سال ۸۷ گروه سرود و نمایشنامه این کانون در مسابقات خانه فرهنگ رتبه اول را کسب کرد.
دریافت لوح سپاسهای متعدد و نیاز به بودجه
حاجی اسدی در ادامه میگوید: این مسجد به واسطه فعالیتهای بیشماری که در زمینههای هنری و فرهنگی و آموزشی نظامی در سالهای جنگ تحمیلی انجام داده است تاکنون لوحهای سپاس بسیاری از شهرداری، سپاه و مشاوره آستانقدس دریافت کرده، اما چند وقتی است که دچار بحران مالی شده است و برای تأمین مخارج روزمره مانند حقوق خادم، پرداخت قبوض و هزینههای جانبی تعمیرات مسجد دچار مشکل شده است. وقتی با شهرداری و اوقاف و ارگانهای مرتبط دیگر برای کمک به مسجد صحبت کردیم، پاسخ این بود که شهروندان باید در امور مسجد کمک کنند، اما در این محله عایداتی که از شهروندان در روزهای پنجشنبه از نمازگزاران جمعآوری میشوند زیر ۱۰۰ هزار تومان است و این مسجد منبع درآمد دیگری ندارد و برای احیای دوباره نیاز به بودجه دارد.