رای ایران به تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر سازمان ملل چه بود؟

شورای حقوق بشر سازمان ملل مستقر در ژنو که در سال ۲۰۰۶ تاسیس شده است، ۴۷ عضو دارد که از سوی مجمع عمومی سازمان ملل انتخاب می شوند که بدین ترتیب دارای ۴۶ عضو شد و عضویت روسیه که تا سال ۲۰۲۳ باید عضو این شورا می بود، تعلیق شد.

چنین اقدامی از سوی مجمع عمومی ۱۹۳ عضوی سازمان ملل، سابقه دارد و این مجمع در سال ۲۰۱۱ نیز عضویت لیبی را از شورای حقوق بشر تعلیق کرد.

سومین نشست فوق العاده مجمع عمومی سازمان ملل درباره جنگ اوکراین به درخواست آمریکا و متحدانش امروز پنجشنبه به وقت محلی برای تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر برگزار شد.

در این رای گیری ۲۴ کشور از جمله الجزیره، بلاروس، کوبا، کره شمالی، ایران، قزاقستان، چین، روسیه، سوریه، ازبکستان، تاجیکستان و ویتنام در این رای گیری به تعلیق عضویت روسیه در شورای امنیت رای منفی دادند.

در قطعنامه مصوب مجمع عمومی درباره تعلیق روسیه از شورای حقوق بشر مستقر در ژنو آمده است که مجمع عمومی می تواند حق عضویت در شورای حقوق بشر یکی از اعضای شورا  را که مرتکب اقدامات فاحش و سیستماتیک در نقض حقوق بشر شده است، به  حالت تعلیق درآورد.

در این قطعنامه آمده است که شورا درباره گزارش‌های مربوط به «نقض‌ فاحش و سیستماتیک حقوق بشر» و «نقض قوانین بشردوستانه بین‌المللی» که از سوی روسیه در جریان تهاجم آن به اوکراین اتفاق افتاده،  به شدت نگران است.

نمایندگان ۱۱ کشور از جمله آمریکا، انگلیس، کانادا، اوکراین، مولداوی، ژاپن، کلمبیا و نیز رئیس هیات اتحادیه اروپا به نمایندگی از ۲۷ کشور این اتحادیه روز سه شنبه همزمان با برگزاری نشست شورای امنیت سازمان ملل در مورد وقایع بوچا، از "عبدالله شهید" رئیس مجمع عمومی سازمان ملل نشست فوق العاده و اضطراری این مجمع را درخواست کرده بودند تا در مورد تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر سازمان ملل رای گیری شود.

کشورهای غربی از آغاز جنگ اوکراین، روسیه را به ارتکاب جنایت جنگی متهم کرده اند و اکنون در پی واقعه "بوچا"، مسکو را متهم به انجام این واقعه با ابعاد مبهم و رمزآلودش می‌کنند و معتقدند این کشور به دلیل نقض حقوق بشر صلاحیت عضویت در شورای حقوق سازمان ملل را ندارد.

همزمان با اعلام مقامات اوکراینی در ۱۴ فروردین (۳ آوریل) مبنی بر آزادسازی تمامی مناطق پایتخت از کنترل نیروهای روسیه، تصاویری دلخراش از اجساد غیرنظامیان در خیابان‌های شهر "بوچا" منتشر شد که جهان را بهت‌زده کرد. هنوزهیچ تحقیق مستقل بین المللی برای روشن شدن ابعاد نامعلوم واقعه بوچا صورت نگرفته است.

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه روز ۲۱ فوریه ۲۰۲۲ (دوم اسفند ۱۴۰۰) با انتقاد از بی‌توجهی غرب به نگرانی‌های امنیتی مسکو، استقلال جمهوری‌های خلق دونتسک و لوگانسک را در منطقه دونباس به رسمیت شناخت.

پوتین سه روز پس از آن، پنجشنبه ۵ اسفند نیز عملیاتی نظامی که آن را "عملیات ویژه" خواند، علیه اوکراین آغاز کرد و به این ترتیب روابط پرتنش مسکو- کی‌یف به رویارویی نظامی تغییر وضعیت داد. درگیری‌ها در اوکراین و واکنش‌ها به اقدام روسیه همچنان ادامه دارد.

منبع: ایرنا