توسعه روابط با کشور‌های عربی در دستور کار ایران

عرب هاشمی | شهرآرانیوز؛ «انتظار می‌رود وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی برای اعلام احیای روابط در بغداد حضور پیدا کنند.» این خبری است که روزنامه عراقی «المدی» مدعی آن شده است؛ خبری که با توجه به مذاکرات اخیر ایران و عربستان در عراق، دور از ذهن نیست و می‌توان انتظار داشت دیپلمات‌های تهران و ریاض به زودی با یکدیگر دیدار داشته باشند.

نشست‌های ایران و عربستان وارد مرحله دیپلماتیک شده است

منبع آگاهی که با این روزنامه عراقی گفتگو کرده، در بخشی از مصاحبه خود گفته است: «مرحله نشست‌های امنیتی به پایان رسیده است و ما امروز وارد مرحله برگزاری نشست‌هایی با بُعد دیپلماتیک شده ایم. انتظار می‌رود وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی برای اعلام احیای روابط به بغداد بیایند.»

این ادعا در حالی، شامگاه سه شنبه، مطرح شده است که روزنامه سعودی «الشرق الاوسط» چاپ لندن نیز اخیرا به نقل از یک منبع آگاه عراقی ادعا کرد که ازسرگیری روابط بین عربستان سعودی و ایران احتمالا در بغداد و با حضور مقامات مسئول دو کشور مذکور و نیز مصطفی الکاظمی، نخست وزیر و فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق، اعلام خواهد شد.

روزنامه «الشرق الاوسط» به نقل منبع مذکور مدعی شده بود که مذاکرات الکاظمی در جریان سفرش به جده و تهران، موجب قطعیت یافتن بسیاری از پرونده‌های مورد اختلاف بین دو طرف شد، امری که ممکن است به کاهش تنش‌ها در سراسر منطقه منجر شود. شبکه «روسیا الیوم» هم اخیرا به نقل از یک منبع دولتی عراق خبر داده بود: «پنج نشست پیشین که در بغداد میان تهران و ریاض برگزار شد، در سطح امنیتی و اطلاعاتی بود، اما نشست آتی در سطح دیپلماتیک خواهد بود.»

این گزارش‌ها در حالی منتشر شده اند که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، اخیرا اعلام کرد که تهران از موضوعات ازسرگیری روابط با عربستان سعودی، بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور و آغاز گفت وگوی سیاسی، استقبال می‌کند.

تحولات روابط مصر و ایران

از سوی دیگر، درباره توسعه ارتباطات ایران با دیگر کشورها، دیپلمات‌های مصری مدعی شدند که در آستانه سفر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به منطقه، تحولات جدیدی در روابط ایران و مصر به وقوع پیوسته است.

روزنامه «العربی الجدید»، روز گذشته به نقل از منابع یادشده ادعا کرد: «دیداری در سطح بالا میان برخی مقامات مصری و ایرانی در جریان سفر اخیر عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر، به سلطنت عمان در ابتدای هفته گذشته صورت گرفته است که در آن، مقامات بلندپایه هیئت همراه رئیس جمهور مصر با هماهنگی طرف عمانی با مقامات ایرانی دیدار کرده اند.»

طبق ادعای دیپلمات‌های مصری، این دیدار «در مجموع، دارای بُعد امنیتی بوده و در آن به وضعیت نوار غزه و سوریه پرداخته شده است.» این منابع که اشاره‌ای نیز به نام آن‌ها نشده است، همچنین مدعی شدند: «نقاط توافق بسیاری میان دو طرف وجود داشته و در برهه آتی ممکن است هماهنگی‌های مستقیمی میان قاهره و تهران در برخی مسائل مربوط به غزه صورت گیرد.» در ادامه این گزارش آمده است: «در جریان این دیدار، بر هماهنگی مشترک تا جای امکان در محافل بین المللی توافق شد و آن هم در شرایطی که قاهره و تهران تمایل دارند به سطح خوبی از روابط برسند و این روابط به تدریج و براساس رویداد‌های منطقه گسترش یابد.»

در سفر اخیر رئیس جمهور مصر به عمان، سامح شکری، وزیر امور خارجه، عباس کامل، رئیس سازمان اطلاعات، و هاله السعید، وزیر برنامه ریزی، و تعدادی از مقامات مصری حضور داشته اند. منابع مصری همچنین در گفتگو با این روزنامه قطری با اشاره به اینکه عمان نقش بسزایی در بهبود روابط ایران و کشور‌های عربی دارد، مدعی شدند مجاری ارتباطی‌ای میان عمان، ایران و عربستان سعودی وجود دارد و دو طرف درباره مسائلی از جمله وضعیت یمن و مسائل مربوط به امنیت منطقه به تفاهم رسیده اند.

این ادعا‌ها در حالی مطرح شده است که منابع مصری اخیرا خبر داده اند که یک جریان قدرتمند درون نیرو‌های مسلح این کشور و بخش امنیت ملی سازمان اطلاعات مصر شکل گرفته است که هرگونه مشارکت در هر ائتلاف نظامی علیه ایران را رد می‌کند. منابع مذکور به روزنامه «العربی الجدید» در این ارتباط خبر داده بودند که عده‌ای از سران نظامی ارشد مصر به صراحت در چند نشست نظامی این کشور با ورود به هر گونه مداخله نظامی مستقیم با ایران مخالفت کرده اند.

منابع یادشده همچنین اضافه کرده بودند که یکی از اهداف اصلی سفر قریب الوقوع عبدالفتاح السیسی به سلطنت عمان، اطمینان دهی به طرف ایرانی با این مضمون است که قاهره تمایلی به درگیری مستقیم نظامی با ایران ندارد.