به گزارش شهرآرانیوز؛ ایران در حال حاضر، صرفا در چارچوب پادمان جامع با آژانس همکاری دارد، اما برخورد و رویکرد آژانس در گزارش دهیها درباره فعالیتهای هستهای ایران مبتنی بر پروتکل الحاقی و برجام است؛ در حالی که ایران بارها به این رفتار آژانس تحت مدیریت رافائل گروسی اعتراض کرده، گروسی بی توجه به نگرانیها و دغدغههای عضو آژانس به رفتار خود ادامه داده است.
هر چند ایران به لحاظ قانونی در چارچوب پادمان جامع با آژانس همکاری میکند، در برخی مراحل حتی نزدیکتر این همکاری را انجام داده است. آژانس در رویکردی سیاسی که در تاریخ فعالیت هایش حداقل در دو دهه گذشته کم سابقه بوده است، به بلندگویی برای اعلام و انتشار اخبار لحظه به لحظه فعالیتهای هستهای ایران به ویژه در حوزه غنی سازی تبدیل شده است.
مدیرکل آژانس علاوه بر اینکه هر سه ماه، گزارشی درباره اجرای برجام منتشر میکند، هم زمان گزارشی درباره مسائل مورد سؤال پادمانی منتشر میکند. علاوه بر این، گزارش لحظه به لحظه نصب، راه اندازی، تزریق گاز، دریافت محصول، جمع آوری محصول، انتقال و ذخیره محصول و... را هم در دستور کار دارد. این رویه نوظهور ماه هاست که از سوی مدیرکل آژانس دنبال میشود و انتقاد ایران و برخی اعضای دیگر آژانس به آن هم مانع از تغییر این رویکرد نشده است.
آخرین نمونه از گزارش دهیهای غیرضروری آژانس، انتشار گزارش نصب و راه اندازی و تزریق گاز به دو آبشار سانتریفیوژ IR_۶ است.
اواسط خرداد سال جاری، آژانس در گزارشی اعلام کرد که ایران قصد دارد دو آبشار جدید از سانتریفیوژهای پیشرفته را در سایت فردو نصب کند. آژانس دو هفته بعد گزارش داد که ایران گازدهی به زنجیره جدیدی از ماشینهای IR_۶ را آغاز کرده است و شنبه هفته جاری در گزارشی اعلام کرد که ایران محصول اورانیوم با غنای ۲۰ درصد از این ماشینها را دریافت کرد.
مشخص نیست به چه دلیل یا با دستور چه کشور یا کشورهایی، دیده بان هستهای بین المللی، این رویکرد و رفتار غیرحرفهای را در پیش گرفته است.
برخی بر این نظرند که انتشار این اخبار موجب میشود موضوع ایران همواره بر سر زبانها باشد و به نوعی ایران را همواره تهدید نشان دهند، اما برخی معتقدند روند انتشار اخبار مربوط به ایران در فاصله زمانی کوتاه باعث میشود این گزارشها کم کم اهمیت و تازگی شان را از دست بدهند و آرام آرام اعتبار فنی و حقوقی و هستهای این گزارشها زیر سؤال برود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، با اشاره به انتشار گزارش اخیر آژانس درباره افزایش ذخایر اورانیوم ۲۰ درصدی کشور بیان کرد: گازدهی به یک زنجیره جدید از ماشینهای سانتریفیوژ IR_۶ حداقل دو هفته پیش به آژانس اطلاع داده شده بود و پیشتر آژانس در این باره اطلاع رسانی کرد که بلافاصله، رسانههای بین المللی نیز با هدف پیگیری اهداف خاص، آن را با بزرگ نمایی منعکس کردند.
وی ادامه داد: اقدام روز شنبه، ۱۸ تیر ایران، در برداشت محصول ۲۰ درصد از این زنجیره، بخش فنی و پایانی این اقدام اعلام شده قبلی بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته است که این اقدام برای اجرای تکالیف قانونی سازمان در راه اندازی و گازدهی هزاردستگاه (شش زنجیره) از ماشین سانتریفیوژ IR_۶ صورت گرفته است.
گفتنی است ایران از بهمن ۱۴۰۰ برای نصب و راه اندازی سانتریفیوژهای نسل جدید IR_۶ در تأسیسات زیرزمینی خود یعنی نطنز و فردو اقدام کرد.