مدیریت شهری با حقوق شهروندی گره خورده است
علی اصغر تیموری
شهروند خیابان آیت‌الله عبادی
حقوق شهروندی مجموعه‌ای از حقوق و امتیازاتی است که در نظام حقوقی یک کشور به شهروندان با لحاظ دو اصل کرامت انسانی و رفع تبعیض در راستای فراهم‌سازی زمینه رشد شخصیت فردی و اجتماعی تعلق می‌گیرد. حقوق شهروندی تفاوتی با دیگر شاخه‌های حقوق ندارد، چون مجوعه‌ای است که از دل آن‌ها خارج شده است و یک نوع خاص و جدید از حقوق نیست. شاید اصلاح حقوق شهروندی جدید باشد، ولی در مفهوم حقوقی، جدید و نوپدید و نوپا نیست.
حقوق شهروندی از مشرق زمین سرچشمه گرفته و دین اسلام از بانیان اصلی آن است، اما در منابع قدیمی مهم‌ترین منبع در شرق و حتی در سازمان حقوق بشر، مهم‌ترین سند این شاخه را نهج البلاغه می‌دانند. این شاخه علم حقوق از نظر کلمه و ساختار هجایی زبان، جدید است، اما از نظر مفهومی جدید نیست. عباراتی مانند ایهاالناس، العهد، مدینه و بلد در قرآن کریم به حقوق شهروندی اشاره دارد به همین دلیل است که استادان حقوق عقیده دارند حقوق شهروندی در اصطلاح نوپا و نوپدید و از قرن ۱۸ میلادی در قوانین وارد شده است و از نظر مفهوم ریشه‌دار است و طلوعش در مشرق زمین بوده و در دین اسلام تکامل یافته است.
مدیریت شهری از حقوق شهروندی جدا نیست و به‌هم گره خورده است. حقوق شهروندی از دو کلمه «شهر» و «وند» تشکیل شده است؛ شهر منظور جامعه اسلامی است که کشور، آبادی، شهر و روستا از مصادیق آن است و «وند» به معنای عضویت است. شهروند یعنی عضو یک شهر بودن عضو یک جامعه انسانی بودن است. البته جالب است بدانیم اصل این واژه «شهربند» بوده است و منظور کسی است که به یک شهر بند است و به یک جامعه انسانی اتصال دارد و خودش را عضو آن جامعه انسانی می‌داند در اثر مرور زمان شهربند به شهروند تغییر پیدا کرده است.
وقتی ما درباره جامعه انسانی صحبت می‌کنیم، یکی از این مصادیق شهر است و ارتباط بین حقوق شهروندی و شهروند و مدیریت شهری در این جامعه انسانی تعریف می‌شود. تمام کار‌هایی که در شهر انجام می‌شود، حتی اگر یک فرد بخواهد زندگی گوشه‌گیرانه داشته باشد و در یک زندگی کاملا فردی زندگی کند، آثار زندگی او به جامعه بار می‌شود؛ بنابراین در محیط شهری حقوق شهروندی بر روابط بین شهروندان، شهروندان و ارکان دولت و حکومت حاکم است.
در حقوق اداری، قضایی، حقوق فردی و ... حقوق شهروندی حاکم است. هیچ جایی از کار شهری، مدیریت شهری و شهروند بدون حقوق شهروندی تصورشدنی نیست. در تمام مسائل مربوط به تولد تا فوت افراد حقوق شهروندی حاکم است و مدیریت شهری مجبور به رعایت و اجرای آن است.
در دین اسلام کاملا مشخص است که آزادی بیان، آزادی اندیشه و امنیت، نظافت و بهداشت جزو مهم‌ترین حقوق شهروندان است. همه این موارد در قوانین مختلف هم ذکر شده است، البته اصولی مانند آزادی اندیشه و آزادی دادرسی هم وجود دارد که در قالب حق دادرسی منصفانه و تسریع در رسیدگی در شمار حقوق شهروندی آمده است.
حقوق شهروندی از مشرق زمین سرچشمه گرفته و دین اسلام از بانیان اصلی آن است، اما در منابع قدیمی مهم‌ترین منبع در شرق و حتی در سازمان حقوق بشر، مهم‌ترین سند این شاخه را نهج البلاغه می‌دانند. این شاخه علم حقوق از نظر کلمه و ساختار هجایی زبان، جدید است، اما از نظر مفهومی جدید نیست. عباراتی مانند ایهاالناس، العهد، مدینه و بلد در قرآن کریم به حقوق شهروندی اشاره دارد به همین دلیل است که استادان حقوق عقیده دارند حقوق شهروندی در اصطلاح نوپا و نوپدید و از قرن ۱۸ میلادی در قوانین وارد شده است و از نظر مفهوم ریشه‌دار است و طلوعش در مشرق زمین بوده و در دین اسلام تکامل یافته است.
مدیریت شهری از حقوق شهروندی جدا نیست و به‌هم گره خورده است. حقوق شهروندی از دو کلمه «شهر» و «وند» تشکیل شده است؛ شهر منظور جامعه اسلامی است که کشور، آبادی، شهر و روستا از مصادیق آن است و «وند» به معنای عضویت است. شهروند یعنی عضو یک شهر بودن عضو یک جامعه انسانی بودن است. البته جالب است بدانیم اصل این واژه «شهربند» بوده است و منظور کسی است که به یک شهر بند است و به یک جامعه انسانی اتصال دارد و خودش را عضو آن جامعه انسانی می‌داند در اثر مرور زمان شهربند به شهروند تغییر پیدا کرده است.
وقتی ما درباره جامعه انسانی صحبت می‌کنیم، یکی از این مصادیق شهر است و ارتباط بین حقوق شهروندی و شهروند و مدیریت شهری در این جامعه انسانی تعریف می‌شود. تمام کار‌هایی که در شهر انجام می‌شود، حتی اگر یک فرد بخواهد زندگی گوشه‌گیرانه داشته باشد و در یک زندگی کاملا فردی زندگی کند، آثار زندگی او به جامعه بار می‌شود؛ بنابراین در محیط شهری حقوق شهروندی بر روابط بین شهروندان، شهروندان و ارکان دولت و حکومت حاکم است.
در حقوق اداری، قضایی، حقوق فردی و ... حقوق شهروندی حاکم است. هیچ جایی از کار شهری، مدیریت شهری و شهروند بدون حقوق شهروندی تصورشدنی نیست. در تمام مسائل مربوط به تولد تا فوت افراد حقوق شهروندی حاکم است و مدیریت شهری مجبور به رعایت و اجرای آن است.
در دین اسلام کاملا مشخص است که آزادی بیان، آزادی اندیشه و امنیت، نظافت و بهداشت جزو مهم‌ترین حقوق شهروندان است. همه این موارد در قوانین مختلف هم ذکر شده است، البته اصولی مانند آزادی اندیشه و آزادی دادرسی هم وجود دارد که در قالب حق دادرسی منصفانه و تسریع در رسیدگی در شمار حقوق شهروندی آمده است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
