عاشورا موضوعی منحصر به ۱۴۰۰سال پیش نیست، بلکه یک فرهنگ است

درست است که عاشورا واقعه‌ای بوده است در سال ۶۱هجری، اما همه باور دارند فرهنگ عاشورایی ظرفیتی است که تا سال‌ها می‌تواند تغذیه کننده و پشتیبان فرهنگ دینی ما باشد. اگر دقیق شویم، عاشورا واقعه‌ای است فرهنگی که مبتنی بر عوامل فرهنگ ساز اتفاق افتاده است. برای همین است که ما همچنان ادامه دهنده روضه‌ها و عزاداری‌ها و مناسک محرم پس از قرن‌ها هستیم.

البته یکی از عوامل اصلی این فرهنگ، اخلاص و خون سیدالشهدا (ع) است؛ همان چیزی که از آن به عنوان «ثارا...» نام می‌بریم و معتقدیم که محرم و عاشورا یکی از پایه‌های فرهنگ‌سازی اش همان حدیثی است که می‌گوید: «براى شهادت حسین (ع) حرارت و گرمایى در دل‌های مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی‌شود.»

ما در عرصه رسانه، هنر و صنایع فرهنگی و هنری به دوران مدرنی رسیده ایم و تحولات زیادی در شیوه فرهنگ سازی و صنایع فرهنگی‌هنری به وجود آمده است که اگر می‌خواهیم فرهنگ عاشورایی بیشتر از گذشته جهان شمول و منتقل شود، باید علاوه بر حفظ مناسک و نوع عزاداری‌های سنتی و تأکید بر حفظ این شیوه از عزاداری‌ها و هیئت‌ها، به هنر و رسانه و صنایع فرهنگی هم جدی‌تر از قبل توجه کنیم.

استفاده از محصولات هنری و رسانه‌ای در ارتباط با فرهنگ عاشورایی در دو جنبه بسیار مهم است: نخست جنبه اطلاع رسانی و بازتاب عزاداری‌های سنتی و محافل فرهنگ ساز در حوزه هنری و رسانه‌ای که باید به عنوان نشان دهنده گستره این فرهنگ در همه ابعاد سرزمین ما در همه قشر‌ها و فرهنگ‌ها اتفاق بیفتد. اما بخش دیگری از محصولات هنری ما محصولات مبتنی بر مضامین و پیام‌های عاشورایی است که در این بخش از محصولات هنری به نظر می‌رسد ما باید در فضای تولیدات هنری و رسانه‌ای به نوآوری جدی برسیم، چون هنر و رسانه در دنیای مدرن مبتنی بر نوآوری است و اگر خلاقیت و نوآوری در هنر و رسانه مدرن اتفاق نیفتد، به آن اتفاق جهان شمولی که مدنظر است، نخواهیم رسید.

درباره چرایی نوآوری باید گفت: واقعه عاشورا موضوعی منحصر به ۱۴۰۰سال پیش نیست، بلکه یک فرهنگ است و این فرهنگ می‌تواند در هر عصری مطابق با نیاز‌های آن عصر پاسخگوی نیاز‌های فرهنگ سازی جامعه باشد. این نوآوری محتوایی به معنای ارتباط فرهنگ عاشورا با مسائل روز هر عصر، باعث استقبال مخاطب از محصولات هنر عاشورایی می‌شود.

اگر از نگاه تبلیغی و ترویجی با ابزار هنر و رسانه به حدیث «کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا» توجه شود، می‌بینیم که اصلی‌ترین پاسخ به چرایی نوآوری مضمون و محتواست.