نگاهی به چشم انداز سرمایه گذاری در بازار بورس | بازار سرمایه در فضای بیم و امید

امین عظیمی زاده | شهرآرانیوز؛ آمار‌ها نشان می‌دهد بیشترین میزان بازدهی در ۲۰سال گذشته، یعنی از سال ۱۳۸۱ تاکنون، مربوط به بورس بوده است. آن طور که روند شاخص بورس نشان می‌دهد، ارزش دارایی‌ها در این بازار در ۲۰سال گذشته ۳۸۲برابر شده است؛ این در حالی است که در این مدت، طلا ۱۹۰ برابر و مسکن نزدیک به صدبرابر شده است.

این روند افزایشی در ۱۰ سال گذشته، نیز برای بورس ۵۵ برابر، طلا ۲۰ برابر و مسکن ۱۵ برابر بوده است. با این حال مشکل اصلی بازندگان بازار سرمایه عمدتا زمان نامناسب ورود به این حوزه و ناآشنایی بیشتر آنان با بازار سهام بوده است؛ هرچند عوامل دیگری هم در نوسانات این بازار و افت چشمگیر آن نسبت به مرداد ۱۳۹۹ نقش داشته اند.

حالا برخی از پیش بینی‌ها حاکی از این است که با احیای برجام، دلار افت می‌کند و این نمی‌تواند برای برخی شرکت‌های بزرگ خبر خوبی باشد، اما از سوی دیگر، بهبود نقل و انتقالات مالی را با خود به همراه دارد و می‌تواند بالاخره سایه‌های نااطمینانی را در این بازار دست کم برای مدتی از میان بردارد.

البته به نظر می‌رسد در کوتاه مدت برخی صنایع بتوانند در بورس استقبال خوبی داشته باشند و برخی دیگر به اندازه آن‌ها خوش اقبال نباشند. همین موضوع باعث می‌شود پتانسیل‌های خوب بازار سهام برای افراد ناآشنا به بازار چندان قابل دستیابی و کشف نباشد. به همین منظور به افراد ناآشنا با بازار سهام یا کسانی که وقت کافی ندارند، اما می‌خواهند از رشد بازار سهام بهره‌مند شوند، سرمایه گذاری در صندوق‌های سهامی معتبر را معرفی می‌کنیم. برای افرادی که تا حدودی ریسک پذیرند، سرمایه گذاری در بورس از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری بهتر است.

نقدشوندگی بورس

یک کارشناس بازار سرمایه به شهرآرا می‌گوید: هر چند بازار بورس در طول دو سال اخیر در کلیت امر روند نزولی داشته، اما که در بورس حدود ۸۰۰ شرکت داریم که ممکن است سودآوری و عملکردشان با یکدیگر متفاوت باشد. برای مثال شرکت‌هایی داریم که روند سود نزولی داشته اند و در مقابل برخی شرکت‌ها سودشان دو برابر شده است. باید به این نکته نیز توجه کرد که همیشه سود سرمایه گذاری و ریسک در بازار‌های مالی بیشتر از بازار‌های مبتنی بر دارایی بوده است، اما از سوی دیگر، نقد شوندگی بازار بورس از بازار دارایی بسیار بیشتر است؛ بنابراین از جهت نقد شوندگی قابلیت بهتری دارد.

امیر زندنژاد طهرانی درباره تفاوت میان دو گروه از سرمایه گذاران در بورس (سهام داران عمده و غیرعمده) و تأثیر آن بر روند سرمایه گذاری نیز می‌گوید: بی تردید نقش سهام داران عمده با توجه به حجم و نفوذ سرمایه‌ای که دارند، از سهام داران غیرعمده بیشتر است، اما باید گفت این تقسیم بندی که تحت عنوان سهام داران عمده و غیرعمده شکل گرفته، بیشتر مبتنی بر عرف و رویه حاکم بر بازار است و در کلیت اقتصاد چنین تفکیکی صورت نمی‌گیرد و به واسطه عرف موجود در بازار از این تعابیر استفاده می‌شود. سهام داران خرد بازار نیز اگر به سهام اصلی شرکت‌ها دست پیدا کنند، به تدریج می‌توانند به سهام داران عمده تبدیل شوند. به عنوان مثال در همین مشهد شرکت‌هایی وجود داشته اند که به مرور زمان، سهام داران خرد آن‌ها جا پای سهام داران عمده گذاشته اند.

فلسفه اصلی سرمایه گذاری در بورس

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه توصیه می‌کنم مردم همچنان در بورس سرمایه گذاری کنند، می‌گوید: همه بورس‌ها در سراسر جهان برای این هدف تشکیل شده اند که سرمایه‌های خرد مردم، وارد چرخه تولید و صنعت شده و از سپردن این پول‌ها به بانک‌ها برای دریافت سود جلوگیری شود. وی می‌افزاید: متأسفانه در ما به دلیل اختلال در نظام اقتصادی کشور و فراهم نبودن شرایط، بورس همواره با چالش‌های اساسی همراه بوده و همین عامل هم موجب شده است مردم به تداوم سرمایه گذاری شان در بازار‌های مالی خوش بین نباشند و اعتماد لازم را نداشته باشند. در عین حال نباید این واقعیت را انکار کرد که در همین شرایط نیز برخی شرکت‌های حاضر در بورس، سود سالانه شان از بانک‌ها نیز بیشتر است و شهروندان می‌توانند با مطالعه و مهارت‌های لازم آن‌ها را شناسایی و سود خوبی از آن‌ها کسب کنند.

آینده بورس

وی درباره آینده بازار سرمایه می‌گوید: ما همیشه آینده بازار بورس را مثبت پیش بینی می‌کنیم؛ زیرا شرکت‌هایی بسیار قوی در بورس داریم که سابقه فعالیت آن‌ها در زمینه سهام داری و شرکت داری نیز شایان توجه است. اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که بورس در کلیت به اخبار و عملکرد خوب نیاز دارد تا نوسانی منطقی را تجربه کند. به همین دلیل نگاه من به آینده بازار سرمایه مثبت است، اما باید توجه کنیم که هر کاری، نیازمند آموزش و تحقیق است و توصیه می‌کنم که مردم پیش از حضور در همه بازار‌های داخلی و بین المللی مانند بورس، فارکس، ارز‌های دیجیتال و موارد مشابه، حتما آموزش‌های لازم را ببینند و صرفا بر اساس گفته‌ها و شنیده‌های افراد نزدیک به خود تصمیم گیری نکنند.

زندنژاد طهرانی درباره تأثیر مذاکرات اخیر برجام و بورس هم می‌گو ید: نه تنها بازار بورس، بلکه می‌توان گفت همه بازار‌ها در انتظار به نتیجه رسیدن مذاکرات برجام هستند و بلاتکلیفی در همین موضوع رکودی بر همه بازار‌ها ایجاد کرده و نقدینگی موجود را به سوی بانک‌ها سوق داده است. در نتیجه بازار سرمایه در وضعیت انتظار است و طولانی شدن این امر به بحرانی شدن بازار می‌انجامد و ثبات موجود بر آن را مختل می‌کند. ما هم امیدواریم کارگزاران سیاسی ما هرچه سریع‌تر به نتیجه ممکن برسند تا بازار‌ها نیز بیش از این معطل نمانند.

مشهد جایگاه دوم بازار بورس

وی درباره استقبال مشهدی‌ها از بورس و جایگاه مشهد در بازار سرمایه نیز می‌گوید: همیشه بعد از تهران، مشهد و اصفهان، جایگاه بسیار ویژه‌ای در بازار سرمایه داشته اند و همواره میان سهام داران این شهر‌ها رقابت وجود داشته است؛ زیرا سهم اصلی از این بازار را دراختیار قرار دارند. بر همین اساس اقبال مشهدی‌ها به بورس نیز همچنان در جایگاه خوبی قرار دارد. شرکت‌های موجود در مشهد و استان خراسان نیز عمدتا سابقه‌های خوبی دارند و از واحد‌های صنعتی نمونه کشور محسوب می‌شوند؛ حتی بسیاری از شهرستان‌های استان نیز صنایع بزرگی دارند که حضور این شرکت‌ها در بورس به رونق تولید در استان کمک می‌کند و برای ارتقای سطح رفاه شهروندان استان مناسب خواهد بود.

انتظار ثبات در بورس

شهرام معینی، کارشناس اقتصادی، هم با بیان اینکه در صورت انجام توافق، شاهد ثبات نسبی در بورس خواهیم بود، می‌گوید: برای بازار بورس پیش بینی می‌شود که شبیه همان اتفاقی بیفتد که از سال ۱۳۹۴ به بعد روی داد؛ یعنی رشد نسبی برخی گروه‌های ذی نفع برجام به واسطه ارتباطی که با شرکت‌های بین المللی دارند، شکل می‌گیرد. وی می‌افزاید: از آنجایی که نرخ دلار نیمایی هم اکنون نزدیک به ۲۶هزار تومان است، نمی‌توان انتظار رشد شایان توجه سود برای شرکت‌هایی که صادرات دلاری دارند را داشت، اما تا حدودی ریسک تولید آن‌ها را کاهش خواهد داد. به طور کلی با احیای برجام، بازار بورس در وضعیت و افقی شفاف‌تر قرار خواهد گرفت و تا حدودی این بازار از فضای نامطمئن فعلی خارج می‌شود.