دیابت، نوعی بیماری مزمن است که یا لوزالمعده انسولین کافی تولید نمیکند یا بدن نمیتواند بهطور مؤثری از انسولین تولیدشده استفاده کند. انسولین نیز هورمونی است که قند خون را تنظیم میکند. هایپرگلیسمی یا افزایش قند خون یک نشانه شایع در دیابت کنترلنشده است و با گذشت زمان منجر به آسیب جدی در بسیاری از سیستمهای بدن بهویژه اعصاب و رگهای خونی میشود. ۸۵ درصد بیماران دیابتی نوع ۲ چاق هستند. چاقی، فشارخون بالا، تغذیه نامناسب، تحرک کافینداشتن، استرس و استعمال دخانیات از عوامل تشدیدکننده خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است.
هماکنون حدود ۴۱۵ میلیون نفر در دنیا به دیابت مبتلا هستند. همچنین ۸/۸ درصد جمعیت بزرگسال دنیا گرفتار این بیماری هستند و پیشبینی میشود که تا سال ۱۴۱۹ تعداد مبتلایان به این بیماری به ۶۴۲ میلیون نفر برسد. بیماری دیابت در ایران نیز بهسرعت در حال رشد است و تا سال ۱۴۱۹ بیش از ۹ میلیون ایرانی به این بیماری مبتلا خواهند شد.
بیش از ۷۰ درصد عوامل مرتبط با بیماریها عوامل اجتماعی و اقتصادی مانند فقر، اقتصاد و فرهنگ است و درباره بیماری دیابت نیز این عوامل نقش بسیار مهمی در رشد آن دارد. بررسیها نشان میدهد ۱۱ درصد جمعیت کشور ما به بیماری دیابت مبتلا هستند، اگر خوشبینانه نگاه کنیم و آمارهای حداقلی را در نظر بگیریم ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در ایران دیابت دارند البته با توجه به تعاریف مختلف تعداد بیماران مبتلا به دیابت در ایران تا ۸ میلیون نفر نیز برآورد میشود. بیماران مبتلا به دیابت بین دو تا شش برابر بیشتر از دیگر افراد در بیمارستان بستری میشوند و با توجه به اینکه ۱۰ درصد جمعیت کشور هر سال بستری میشوند، سالانه ۶۴۰ هزار مورد بستری افراد دیابتی را در کشور داریم. یک بازه زمانی دو ساله بهترین فرصت برای پویش روز جهانی دیابت در برنامهریزی استراتژیک و تسهیل طراحی، توسعه، ترویج و شرکت در برنامههاست.
مطابق جدیدترین نسخه اطلس فدراسیون جهانی دیابت (IDF)، شیوع این بیماری در سراسر جهان رو به افزایش است و طبق آمار IDF (فدراسیون جهانی دیابت)، در حال حاضر تخمین زده میشود که هر ۷ ثانیه یک نفر در اثر دیابت یا عوارض آن فوت میکند و ۵۰ در صد این مرگ و میرها (در کل ۴ میلیون در سال) در سن زیر ۶۰ سال اتفاق میافتد؛ بنابراین پیشبینی میشود شیوع دیابت تا سال ۲۰۴۵،
۹/۹ درصد افزایش خواهد داشت. بر این اساس ۹/۴۲۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ به دیابت مبتلا بودهاند که تخمین زده میشود در سال ۲۰۴۵ با افزایش ۴۸ درصد به حدود ۶/۶۲۸ میلیون نفر برسد. در مقیاس جهانی نیز دیابت بهویژه در افراد میانسال در سن بین ۴۰ تا ۵۹ سال عواقب جدی اقتصادی و اجتماعی را به دنبال دارد.
علاوه بر این، دیابت کشورهای کمدرآمد و متوسط را تحتتأثیر قرار میدهد، زیرا ۷۷ درصد کل افراد مبتلا به دیابت در سراسر جهان در آن کشورها زندگی میکنند. بسته به گروه سنی، شیوع جهانی دیابت در گروه سنی ۳۹-۳۵ سال حدود ۵ درصد، برای گروه سنی ۴۹-۴۵ سال ۱۰ درصد، برای گروه سنی ۵۹-۵۵ سال ۱۵ درصد و نزدیک به ۲۰ درصد از شروع گروه سنی ۶۹-۶۵ سال است؛ بنابراین شهروندان باید به این موضوع توجه داشته و مراقب سلامتی خود باشند تا از بروز مشکلات دیگر و جدیتر جلوگیری شود.