آزاده چشمه سنگی | شهرآرانیوز؛ کافی بود صفحه تلویزیون روی شبکه چهار باز شود و دکتر حسین الهی قمشهای در قاب تصویر ظاهر شود. شاید به قدر ۱۰ ثانیه مکث کافی بود تا پایان سخنرانی پلک نزنی، شبکه را عوض نکنی و دلت نخواهد حرف هایش تمام شود. به فارسی روان صحبت میکرد، اما انگار کلامش شعر بود. جوری آهنگین و پر کشش، از مضامین عاشقانه و عارفانه حرف میزد انگار نه انگار پشت این کلام دل نشین، مردی با دکترای الهیات و تحصیلات کامل حوزوی با تجربه سالها مطالعه و تألیف و ترجمه نشسته است. هرکس در جمع خانواده با هر سن و تحصیلات و نگاهی، بی هیچ مقاومتی جذب کلام گیرای او میشد.
زمانی که مضمون سخن حول زیبایی و دانایی و نیکویی باشد، هیچ فطرت خداجویی از شنیدن حقایق عرفانی سیر نخواهد شد، بالأخص اگر با چاشنی شعر و ادب همراه شده باشد. حسین الهی قمشهای از حوالی سه دهه پیش در قاب تلویزیون ایران در شبکه چهار و جام جم مهمان خانه ایرانیها شد. زمانی که پدرش مهدی الهی قمشهای از فلاسفه و استادان اخلاق و عرفان، از دنیا رفته بود و جای خالی مباحث زیبایی شناسی و فلسفه در تریبون رسانه ملی احساس میشد. این جاذبه بیان نه فقط در میان فارسی زبانان که در میان مخاطب انگلیسی زبان هم وجود دارد.
تسلط او به زبان عربی، انگلیسی و فرانسه به قدری درخور است که بارها در مجامع اروپایی و آسیایی همچون هند و تاجیکستان و انگلیس و آمریکا و کانادا سخنرانی کرده و در دانشگاههایی همچون کمبریج و آکسفورد و کالیفرنیا و استنفورد و کاخ ورسای هم به نشر مباحث اخلاقی و ادبی پرداخته است. حضور او در لندن به منظور شرح و تفصیل هنر و حکمت داستان سرایی در مثنوی، نظامی، عطار و قرآن، خبر از اعتبار جهانی این فیلسوف حکیم میدهد. او که پس از پایان تحصیلات در دانشگاه تهران مشغول تدریس شد، تا به امروز در هیچ سمت رسمی باقی نمانده و همچنان به تدریس آزاد و تألیف و ترجمه مشغول است و با همسرش که دکتری علوم و صنایع غذایی دارد و همانند او استاد دانشگاه، مؤلف و مترجم است، یک مؤسسه فرهنگی هنری با عنوان الهی قمشهای تأسیس کرده است تا آثار صوتی، تصویری و مکتوبش را سامان دهی و منتشر کند.
آنچه این سخنرانیها را جذاب کرده، نگاه چند جانبه او به موضوعات است که حافظه درخشان او در استفاده از اشعار و سخنان بزرگان، به انتقال مؤثر مفاهیم کمک میکند. او حافظ قرآن است و اشراف جامعی به آثار حافظ و مولوی و نظامی و فردوسی و شیخ محمود شبستری دارد. با رندی تمام میتواند افسار کلام را به دست بگیرد و شما را ساعتها در دنیای ادب و عرفان مشغول کند.
قمشهای که هدف خود را همواره آشنا کردن بشریت با لذتهای متعالی برگرفته از زیبایی و دانایی میداند، براین باور است جوانان که ارزشمندترین سرمایههای اجتماعی هر جامعهای هستند، در برابر امواج اطلاعات افسار گسیخته و پراکنده در معرض آسیب اند و تلاش میکند با تولید محتوایی خلاصه و جامع از آثار غنی ادبی و اخلاقی، این قشر از جامعه را از خوراک روحی متعالی سیراب کند. به این منظور در میان ۳۲ کتاب و ۲۱ مقالهای که تاکنون از او منتشر شده، کتابهایی نظیر «۳۶۵ روز در صحبت حافظ»، «۳۶۵ روز با ادبیات انگلیسی» و «۳۶۵ روز در صحبت شاعران پارسی گو»، قطعاتی را به طور روزانه در اختیار مخاطب قرار میدهد تا او از گنجینه آثاری همچون حافظ و مولوی یا سایر اندیشمندان جهانی بهرهمند شود و استاد با نگاهی عالمانه و دینی به شرح مطالب ادبی میپردازد.
در میان آثار او، ترجمه و تفسیر وی از قرآن کریم، از جمله ارزشمندترین تألیفات اوست که در آن قرآن را منطبق با فطرت الهی تفسیر میکند. او بارها با نظر به ورود عرفانهای کاذب به کشور و خطر انحطاطهای اخلاقی و دینی در جامعه، از آموزههای اهل بیت (ع) از جمله امام رضا (ع) که نمونه بارز اخلاق اسلامی هستند، برای فهم درست مبانی عرفانی استفاده کرده است و ساعتها به تفسیر روایات و شرح سجایای امام رئوف پرداخته است. دکتر حسین الهی قمشه ای، امروز در حالی هشتادوسه ساله میشود که همچنان میتوان از نردبان کلام او به آسمان رفت.