«ظفر» بر مدار پیروزی

گروه شهرهوشمند- این ایده که یک جرم مصنوعی بتواند دور‌تا‌دور زمین بچرخد، در سال‌۱۶۸۷‌میلادی توسط نیوتن در کتاب اصول ریاضی فلسفه طبیعی مطرح شد و محاسبات مقدماتی آن ازسوی این دانشمند سرشناس صورت گرفت. اما نزدیک به ۳ قرن طول کشید تا این محاسبات دقیق‌تر و موجب پرتاب اولین ماهواره فضایی با نام اسپوتنیک-۱ در سال ۱۹۵۷/۱۳۳۵ توسط شوروی سابق شود. پس از آن با فاصله چند‌ماه، آمریکا ماهواره اکسپلورر-۱ را به مدار زمین فرستاد و به‌این‌ترتیب ماراتن فضایی ابرقدرت‌ها شروع شد.
از آن زمان تاکنون ماهواره‎های زیادی با اهداف مختلف مخابراتی، نقشه‌برداری، تحقیقاتی، انتقال امواج رادیویی و تلویزیونی از مبادی مختلف به مدار زمان ارسال شده‌اند، به‌طوری‌که دستیابی به فناوری پیشرو ساخت و پرتاب ماهواره‌ها، یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور‌های فناور و پیشرو برای رفع بسیاری از چالش‌های طبیعی و انسانی کشور‌ها شده است.
جوانان دانشمند ایرانی هم در این سال‌ها بیکار ننشسته‌اند و طی ۲۰ سال فعالیت جدی خود به‌منظور بومی‌سازی و دانش‌افزایی ساخت و پرتاب ماهواره‌ها موفق‌به کسب سکوی نهم جهانی برای پرتاب مستقل ماهواره به مدار زمین شده‌اند.
پس‌از چندین ارسال موفق مثل ماهواره‌های «امید» و «نوید» و ناموفق مثل ماهواره «پیام» در این چند سال، حالا تا پایان همین هفته شاهد پرتاب ماهواره ظفر-۱ به مدار زمین خواهیم بود و در ادامه بیشتر با این ماهواره و مأموریت‌هایی که انجام خواهد داد، آشنا می‌شویم.

کاربرد‌های ماهواره ظفر-۱
کمک به تهیه نقشه‌های هیدروگرافی برای کنترل وضع دریاچه‌ها
پایش مرز دریاچه‎ها (دائمی و فصلی) و بهبود در پایش خطوط ساحلی از مهم‌ترین اهداف طراحی ماهواره ظفر-۱ است.
کنترل زمین‌خواری، مدیریت بهینه نواحی ساحلی و تعیین مناطق صید ممنوع برای حفظ ذخایر آبی، از کاربرد‌های تصاویر ماهواره‌ای به‌منظور مدیریت هر چه مؤثرتر منابع آبی است.

کمک به مدیریت بحران به وقت زلزله و سیل
شناسایی مناطق تخریب‌شده بعد‌از بحران در نواحی شهری در مقیاس منطقه‌ای، از دیگر کاربرد‌های داده‌های ارسال‌شده از ماهواره ظفر-۱ خواهد بود.
ظفر-۱ و ماهواره‌های بعدی با چنین کاربرد‌هایی می‌توانند به برآورد مساحت آسیب‌دیده و همچنین مدیریت مناطق سیل‌زده، زلزله‌زده، آتش‌سوزی جنگل‌ها و توفان‌زده کمک کنند و خسارات ناشی از آن‌ها را به حداقل ممکن برسانند.

مدیریت هرچه مؤثرتر مناطق شهری
تعیین مرز گسترش شهری و پایش رشد مناطق شهری، از دیگر کاربرد‌های تصاویر و داده‌های ارسالی ظفر-۱ خواهد بود. با استناد به تصاویر ماهواره‌ای، کار دستگاه قضایی در مقابله با زمین‌خواری، جنگل‌خواری و دیگر اقدامات غیرقانونی به‌طور مؤثرتری پیش خواهد رفت و جلو اقدامات غیرقانونی در تصاحب اراضی را به شیوه‌ای اصولی و مبتنی‌بر فناوری می‌توان گرفت.

کمک به تهیه نقشه‌های دقیق زمین‌شناسی
تهیه نقشه‌های ساختاری (شناسایی گسل‌ها، چین‌ها و‌...) در مقیاس ملی کاربرد دیگر ماهواره ظفر-۱ است. برای مدیریت بحران، کاهش خسارات ناشی از بلایای طبیعی و پیشگیری‌های اصولی، پیش‌از هر‌چیز به تهیه نقشه‌های دقیق زمین‌شناسی و تحلیل آن‌ها نیاز خواهیم داشت.

تصویربرداری و پایش دائمی عرصه‌های منابع طبیعی
ماهواره ظفر-۱ با استفاده از دوربین پانکروماتیک با قدرت تفکیک ۲۵‌متر به‌خوبی امکان به روزرسانی نقشه‌های اراضی کشور و پایش عرصه‌های شهری و طبیعی را فراهم خواهد کرد.
تصاویر ماهواره‌ای امکانی فراهم می‌کنند که با استفاده از تصاویر زنده در لحظه و ثبت‌شده از اراضی، امکان تهیه نقشه‌های مختلف از‌جمله نقشه کاربری اراضی، پایش توسعه شهری، مرزبندی پهنه‌های کشاورزی، تغییرات عرصه‌های طبیعی مانند جنگل‌ها، دشت‌ها و گسترش بیابان‌زایی و همچنین پهنه‌بندی و پایش تغییرات رودخانه‌ها و دریاچه‌های دائمی و فصلی فراهم شود.