شهرآرانیوز - پیچند دریایی یا تنوره دریایی (Waterspout) ستونی از هوا و بخار آب است که به سرعت حرکت می کند و معمولاً به صورت قیفیشکل ظاهر میشود. در این تنوره یک ستون هوای متلاطم حرکت دورانی دارد که گاهی به یک ابر «کومولوس کانژستوس»، گاهی به یک ابر «کومولی»شکل و گاهی به یک ابر «کومولونیمبوس» متصل است. این سیستمهای متلاطم غالباً بر روی آب ایجاد میشوند و از نظر چگونگی ایجاد با توفان تفاوت دارند. عمر پدیده «واتر اسپات» معمولاٌ حدود ۱۰ دقیقه است.
در شکل رایج، این تنوره دریایی دارای یک چرخه حیات پنج قسمتی است: تشکیل یک نقطه تاریک روی سطح آب؛ تشکیل الگوی مارپیچ روی سطح آب؛ تشکیل یک حلقه اسپری؛ توسعه یک قیف متراکم قابلمشاهده؛ و در نهایت محوشدن.
اکثر آبراههها، آب را به داخل خودشان نمیمکند. آنها ستونهای کوچک و ضعیفی از هوای در حال چرخش روی آب هستند. اگرچه این آبراههها معمولاً ضعیفتر از همتایان زمینی خود (طوفان یا گردباد) هستند، نسخههای قویتری هم دارند که به ندرت شکل میگیرند. آبراههها بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری شکل میگیرند: اروپا، آسیای غربی (خاورمیانه)، استرالیا، نیوزیلند، دریاچههای بزرگ و قطب جنوب. در موارد نادر در دریاچههای نمک بزرگ هم دیده شدهاند. برخی دیگر از آنها هم در سواحل شرقی آمریکا و سواحل کالیفرنیا یافت میشوند. اگرچه نادر است اما آبراههها با برف متأثر از دریاچه یا پدیدهٔ برف دریاچهای هم مرتبط هستند.
در قرون ۱۸ و ۱۹ میلادی میان ملوانان اعتقادی رایج وجود داشت که شلیک یک توپ جنگی، واتر اسپاتها را از بین میبرد. کاپیتان ولادیمیر برونوسکی ادعا میکند که این تکنیک موفقآمیز بوده است، زیرا شاهد عینی از بینرفتن یکی از این تنورهها با شلیک توپ در دریای آدریاتیک بوده است.
تنوره دریایی یکی از دلایل ناپدیدشدن کشتی تجاری معروف «ماری سلست» (Mary Celeste) بوده است. این کشتی در سال ۱۸۶۱ در نوا اسکوشیا کانادا ساخته شد، اما ۵ دسامبر ۱۸۷۲ در حالیکه در شرایط کاملاً عادی قرار داشت با بادبانهای نیمهبرافراشته، بدون سرنشین در میان اقیانوس اطلس پیدا شد.
صبح روز گذشته (۲۵ تیر ماه ۱۴۰۲) در بندرانزلی پدیده واتر اسپات یا گردباد دریایی رخ داد که ویدئویی از آن پربازدید شده است: