به گزارش شهرآرانیوز، اواسط پاییز بود که کمبود شیر خشک در داروخانهها، تیتر یک بسیاری از رسانهها شد. گمانهزنیهایی که گاهی این کمبود را ناشی از مشکلات توزیع مطرح میکردند، برخی تخصیص نیافتن ارز برای خرید مواد اولیه را مشکل در تولید میدانستند. تعدادی هم بر نظارت نداشتن صحیح بر فروش شیرخشک و قاچاق تأکید داشتند. در این میان آنچه اهمیت دارد این است که مشکل در هر کجای زنجیره تولید، توزیع و عرضه شیرخشک در داروخانهها باشد، این مردم هستند که باید تاوان این چرخه معیوب را بدهند و برای خرید یک قوطی شیرخشک به چند داروخانه سر بزنند و در نهایت کلافگی سردرگم و نگران دست خالی برگردند. بعد از حدود چهارماه گفته شد که به دلیل فراوانی تولید شیرخشک، هیچ مشکلی در توزیع آن دیگر مطرح نیست و با طراحی مدل ثبت سیستمی کد ملی به صورت سهمیهای شیرخشک در داروخانهها ارائه میشود، اما این روزها باز هم گلایههایی از نبود شیرخشک در داروخانهها به گوش میرسد. گلایهای که این بار فقط از سمت مردم نیست و به صورت جدی از سوی داروخانهها نیز مطرح میشود. برای بررسی میدانی کمبود شیرخشک به چند داروخانه در سطح شهر سر زدیم تا دلایل این کمبود را جویا شویم.
توان اقتصادی خرید نداریم
قفسه شیرخشک خالی است! از متصدی فروش داروخانه سؤال میکنم که شیرخشک دارید؟ بدون مکث پاسخ منفی میدهد و برای اینکه سؤال بعدی را نپرسم قاطع میگوید: از هیچ مارکی! سراغ مدیر داروخانه را میگیرم و دلیل نداشتن شیرخشک را میپرسم که میگوید: توان اقتصادی خرید نداریم چون باید از شرکتها نقدی شیرخشک بخریم. برای خرید شیرخشک بخشی از مبلغ را مردم میپردازند بقیه را ششماه باید منتظر باشیم تا از سمت بیمه پرداخت شود.این مدیر داروخانه ادامه میدهد: اگر نقدی بدهند حتی سود هم نداشته باشیم مشکلی نداریم، اما با این شرایط اگر میلیاردر هم باشیم نمیتوانیم از پس این موضوع بر بیاییم.
سهمیه ما همان اول قطع شد
به داروخانه بعدی میروم. پزشک داروخانه میگوید: سهمیه ما را همان اول قطع کردند. باید ثبت سیستمی میکردیم. مادری مراجعه کرد که نه شناسنامه و نه کد ملی داشت، باید ردش میکردیم؟ شیرخشک فروختیم بازرسی سهمیه ما را قطع کرد.
وی ادامه میدهد: همان اوایل کمبود جدی شیر خشک، به مشکل خوردیم، دیگر به خرید نقدی و تأخیر پرداخت بیمه نرسیدیم!
فقط یک مارک شیرخشک داریم
در قفسههای داروخانه بعدی شیرخشک آپتامیل به چشم میخورد. به مدیر داروخانه میگویم: شما ظاهرا مشکلی در خرید شیرخشک ندارید؟ پاسخ میدهد: فقط همین یک مارک را میتوانیم بخریم که متقاضی زیادی داریم وگرنه سایر مارکها را نداریم. مطالباتمان را بیمه با تأخیر پرداخت میکند. از طرف دیگر باید از شرکت نقدی بخریم. اغلب داروخانهها این توان اقتصادی را ندارند. وقتی بیمه بعد از ششماه یا بیشتر پول را برمیگرداند چگونه ما از شرکتهای تولیدکننده نقدی خرید کنیم؟
قید فروش شیرخشک را زدیم
همان بدو ورود به داروخانه دیگری، در پاسخ به سؤالم مدیر فروش میگوید: شیرخشک اصلا نداریم، اما میتوانم راهنمایی کنم از کجا بگیرید. از او درباره دلایل کمبود شیرخشک در اغلب داروخانهها میپرسم که میگوید: بازرسیهای سختگیرانه اغلب داروخانهها را به سمتی برد که قید فروش شیرخشک را زدند. واقعا به دردسرش نمیارزد. در اوج شلوغی داروخانه فردی که برای خرید شیرخشک مراجعه میکند باید برای او کد ملی ثبت کنیم. اگر این کار را انجام ندهیم بلافاصله بازرسی برخورد میکند.
او ادامه میدهد: اما دلیل اصلی کمبود در این روزها تأخیر بیمه سلامت در پرداخت مطالبات داروخانه است. شیرخشک را ۱۴۰هزار تومان از شرکت میخریم ۸۰هزار تومان به خریدار میفروشیم و مابقی را باید ششماه بعد از بیمه سلامت بگیریم. حالا که فراوانی شیرخشک است، اما داروخانهها نمیآورند چون واقعا به این شکل خرید شیرخشک برای اغلب ما ممکن نیست. هر چند که در بعضی از مارکهای تخصصی شیرخشکها هم هنوز کمبود هست و مواد اولیهاش دیگر وارد نمیشود.
بیمه باید به تعهداتش عمل کند
برای پیگیری این موضوع به سراغ سید علی جعفری نژاد، رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی میرویم. همان ابتدای گفتوگو مشکل را تأیید میکند و میگوید: داروخانهها درست میگویند. در این زمینه سازوکار مشخصی وجود ندارد. داروخانه با مبلغ گران شیرخشک را از شرکت خریداری میکند. در این راستا بخشی از مبلغ را خریدار میپردازد، اما بقیه مبلغ برعهده سازمان بیمه است که باید به داروخانه پرداخت کند. متأسفانه در این باره هیچ روال مشخصی وجود ندارد که بیمه چه زمانی این مبالغ را پرداخت میکند.
جعفری نژاد با بیان اینکه داروخانهها این نگرانی را دارند و مسئله این نیست که نخواهند شیرخشک بخرند، ادامه میدهد: داروخانهها توان اقتصادی خرید را ندارند مگر اینکه بیمه به تعهداتش عمل کند و مطالبات داروخانهها را واریز کند تا داروخانهها بتوانند مجدد شیرخشک را تأمین کنند. این یک چرخه اقتصادی است که باید عددی به شرکتها پرداخت شود، دوباره از سازمان بیمه جبران شود تا داروخانه هم بتواند شیرخشک را مجدد تأمین کند.
رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی تأکید میکند: در حال حاضر در تولید و توزیع مشکلی نیست. شرکتهای پخش تعداد زیادی شیرخشک در انبارهایشان دارند که میتوانند توزیع کنند اما داروخانهها توان خرید ندارند.
با شرکتهای پخش گفتوگو کردیم
جعفری نژاد درباره اقدامات انجام شده برای حل این مسئله بیان میکند: جلساتی با شرکتهای پخش از سوی معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری برگزار و قرار بر این شده است که شرکتهای پخش مساعدتی با داروخانه داشته باشند و مبلغ شیرخشکها را در زمان بیشتری تسویه کنند. امیدوارم تا پایان سال این فرایند شروع شود و شرکتهای پخش زمان فاکتورها را بیشتر کنند.
وی میافزاید: البته هماکنون هم تعداد زیادی از داروخانههای مشهد شیرخشک دارند و از جیب خودشان هزینه میکنند تا بتوانند آن را در اختیار مردم بگذارند.
همه مارکهای شیرخشک تولید میشود
رئیس انجمن داروسازان خراسان رضوی درباره محدودیت در تولید بعضی مارکهای تخصصی شیرخشک بیان میکند: این مسئله درست نیست. تمام مارکهای شیرخشک تولید میشود و در شرکتهای پخش موجود است. مارکهایی مثل پرینان، آپتامیل، ببلاک، بیومیل موجود و تولید شده است و میتواند در اختیار داروخانهها قرار بگیرد.
نقش نظارت حذفشدنی نیست
جعفرینژاد در پاسخ به گلایه برخی از داروخانهها درباره بازرسیهای سختگیرانه در فروش شیرخشک تصریح میکند: به هر حال باید نظارت وجود داشته باشد. ما نمیتوانیم نقش نظارت را حذف کنیم. باید مشخص باشد یک داروخانه شیرخشک را چطور تهیه و چگونه عرضه میکند. این نظارت از سوی معاونت غذا و دارو بهخوبی انجام میشود. به هر حال داروخانه جزو مجموعه دانشگاه و معاونت غذاوداروست و باید پاسخگوی عملکردش باشد.
وی میافزاید: شاید منظور آنها درباره نظارت دیگر نهادهاست که مورد تأیید ما نیست مثلا نظارتی که از طریق تعزیرات یا جهادکشاورزی یا بازرسی انجام میشود. سازمان جهادکشاورزی وظیفهاش در خصوص شیرخشک صنعتی است و ربطی به داروخانه ندارد وقتی بازرسی از طریق این نهادها انجام شود همکاران ما در مضیقه قرار میگیرند.
جعفرینژاد با ابراز امیدواری برای حل این مسئله میگوید: امیدواریم مساعدتی که شرکت پخش قرار است انجام بدهد اجرایی شود و از طرفی بیمهها نیز به تکالیف خود عمل کنند تا نه داروخانهها دچار مشکل و نه مردم با سختی خرید شیرخشک روبهرو شوند.