اوراق میلیاردی برای پروژه‌های راهبردی

مسعود سلطانی - حال و هوای اقتصاد شهر در سال 98 خوب است. این جمله دقیقا بر خلاف پیش‌بینی‌های بانک جهانی و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس است که هر‌کدام به‌ترتیب رشد منفی 5/3 درصدی و منفی 5/5 درصدی را برای اقتصاد ایران در سال جاری پیش‌بینی کرده بودند.
پیش‌بینی این 2 نهاد درباره اقتصاد ایران احتمالا صادق خواهد بود اما قصه در دومین کلان‌شهر ایران به نحوی دیگر رقم خواهد خورد. پروژه‌های عمرانی بزرگ و تزریق بودجه‌های کلان خصوصی، مردمی و دولتی در اقتصاد مشهد چهره شهر را سرخ نگاه خواهد داشت. ‌امسال تنها از محل فروش اوراق مشارکت رقمی بالغ بر 4000‌میلیارد تومان در مشهد مقدس صرف پروژه‌های زیرساختی خواهد شد.

اوراق مشارکت پارسال سر سفره امسال
قانون برنامه و بودجه ٩٧ عرضه اوراق مشارکت را به بازار سرمایه، یعنی بورس، محدود کرده بود. همین موضوع برای شهرداری‌ها محدودیت‌هایی را ایجاد کرد. محدودیت‌ها به این منجر شد که تا آخرین لحظات سال گذشته شهرداری‌ها نتوانند از ظرفیت پنج‌هزار‌وپانصدمیلیارد‌تومانی پیش‌بینی‌شده در قانون 97 برای انتشار اوراق مشارکت استفاده کنند.با وجود این، از آنجا که طبق قانون پایان هر سال مالی انتهای تیر‌‌‌‌ماه سال بعد آن است، برای استفاده از ظرفیت اوراق مشارکت بودجه 97 تا انتهای تیرماه سال جاری به شهرداری‌ها مهلت داده شد.شهرداری مشهد نیز در 2 مرحله از این ظرفیت استفاده کرد و 1200 میلیارد تومان از سقف 5500 میلیارد تومانی اوراق مشارکت پیش‌بینی‌شده در بودجه 97 را جذب کرد. این یعنی مشهد به عنوان یک کلان‌شهر در میان 8‌کلان‌شهر دیگر ایران 21درصد از این ظرفیت را به خود اختصاص داد.در آخرین روز از خردادماه سال جاری 350‌میلیارد تومان اوراق مشارکت برای نوسازی بافت فرسوده اطراف حرم مطهر رضوی به عاملیت بانک شهر منتشر شد که بازپرداخت 50 درصد اصل و سود آن را دولت بر عهده گرفته است.در 2 روز پایانی تیرماه نیز 850 میلیارد تومان اوراق مشارکت منتشر شد و به فروش رسید.
معاون شهردار و رئیس سازمان اقتصادی، سرمایه‌گذاری و مشارکت‌های مردمی شهرداری مشهد در این‌باره گفت: شهرداری در راستای تأمین مالی پروژه‌های زیرساختی شهر از محل بودجه سال ۹۷، ۱۲۰۰میلیارد تومان اوراق مشارکت عرضه کرده است.
اژدر اژدری افزود: 350 میلیارد تومان اوراق مشارکت در ۲۹ خردادماه امسال برای اجرای طرح نوسازی و بهسازی بافت پیرامون حرم مطهر رضوی و ۱۵۰ میلیارد تومان نیز در راستای توسعه، تعریض و بدنه‌سازی خیابان حر عاملی در ۳۱ تیرماه با عاملیت بانک شهر به فروش رسید.
وی ادامه داد: برای اجرای مرحله سوم پروژه خط۳ قطارشهری، ۷۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت در ۳۱تیرماه امسال با عاملیت بانک صنعت‌ومعدن منتشر شد و به فروش رسید که ۵۰درصد از اصل و سودهای علی‌الحساب آن از سوی دولت تضمین شده است. همچنین وزارت کشور مجوز اوراق مشارکت مرحله ۴ از خط۳ و تکمیل پروژه خط۲ قطارشهری، هر یک به مبلغ ۳۰۰ میلیارد تومان از محل بودجه سال۹۸ را صادر کرده است که تا نیمه دوم سال منتشر می‌شود.وی بیان کرد:‌ دریافت ۱۴۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت ویژه بافت فرسوده اطراف حرم با تضمین بازپرداخت ۵۰درصد از اصل و سودهای علی‌الحساب از سوی دولت و ۵۰درصد به‌وسیله شهرداری مشهد در دستورکار قرار دارد و امیدواریم تا پایان سال در مرحله انتشار و عرضه قرار بگیرد.

2800 میلیارد تومان از محل بودجه 98
سقف انتشار اوراق مشارکت برای کلان‌‎شهرها در بودجه سال 98 در ابتدا 5500 میلیارد تومان دیده شده بود که با درخواست شهرداران کلان‌شهرها این رقم به 8000 میلیارد تومان افزایش یافت. همچنین دولت متعهد شد اگر این اوراق برای پروژه‌های حمل و نقل عمومی و احیای بافت فرسوده هزینه شود بازپرداخت 50 درصد اصل و سود آن را بر عهده گیرد.پیش‌بینی شهرداری مشهد برای استفاده از این ظرفیت 2800 میلیارد تومان است. با این حساب، می‌توان گفت مشهد به عنوان یکی از 8 کلان‌شهر ایران به‌تنهایی از 35درصد ظرفیت اوراق مشارکت سال 98 استفاده خواهد کرد. این رقم حکایت از افزایش 14 درصدی سهم مشهد در مقایسه با سال گذشته دارد، بودجه‌ای که می‌تواند نقشی اساسی در توسعه شهر ایفا کند.
مدیر تأمین منابع مالی معاونت اقتصادی شهرداری نیز در این‌باره به شهرآرا گفت: تاکنون مجوز انتشار 2 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت از شورای اسلامی شهر مشهد، استانداری خراسان رضوی و وزارت کشور گرفته شده و انتشار این اوراق تقریبا قطعی شده است.
سید محمد عنبری ادامه داد: برای نوسازی ناوگان اتوبوس‌رانی مشهد نیز مجوز انتشار 800 میلیارد تومان اوراق مشارکت از سوی شورای اسلامی شهر و استانداری صادر شده است و اکنون در حال مذاکره با وزارت کشور هستیم. اگر مجوز این اوراق نیز صادر شود، در مجموع 2800 میلیارد تومان اوراق مشارکت در سال 98 منتشر خواهیم کرد.

350 میلیارد تومان نقد برای بافت مرکزی
عنبری درباره سهم دولت در تعهد 3100 میلیارد تومانی رئیس جمهور برای اتمام پروژه نوسازی بافت فرسوده اطراف حرم نیز بیان کرد: سال قبل در سفر رئیس جمهور به مشهد مقرر شد 3100‌میلیارد تومان اوراق مشارکت برای این پروژه طی 3 سال منتشر شود. دولت نیز تضمین بازپرداخت 50 درصدی اصل و سود آن را بر عهده گرفت. قرار بود 700 میلیارد تومان در سال 97، 1400‌میلیارد تومان در سال 98 و 1000 میلیارد تومان در سال 99 منتشر شود.وی افزود: از آنجا که در بودجه 97 پیش‌بینی لازم برای انتشار 700 میلیارد تومان اوراق مشارکت برای نوسازی بافت اطراف حرم مطهر رضوی انجام نشده بود این اوراق منتشر نشد اما دولت طبق تعهد، سهم 350 میلیارد تومانی خود را امسال از طریق شرکت بازآفرینی شهری به صورت نقدی به این پروژه تزریق خواهد کرد.

3300 میلیارد تومان بیش از پیش‌بینی
بودجه شهرداری مشهد امسال 8 871 میلیارد و 57 میلیون و 424 هزار تومان پیش‌بینی شده که سهم درآمدهای شهرداری حاصل از فروش اوراق مشارکت 1050 میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.امسال 1200 میلیارد تومان اوراق مشارکت با استفاده از بند «د» تبصره5 بودجه 97 منتشر شده است و انتظار می‌رود تا پایان سال 2800 میلیارد تومان اوراق مشارکت با استفاده از همین بند در قانون 98 منتشر شود. از سوی دیگر، 350 میلیارد تومان از تعهد دولت در قبال پروژه نوسازی بافت فرسوده اطراف حرم مطهر رضوی به صورت نقدی به شهرداری پرداخت خواهد شد. پس در مجموع، شهرداری 4350 میلیارد تومان از طریق واگذاری دارایی‌های مالی (فروش اوراق مشارکت) در سال 98 کسب خواهد کرد.این رقم 3300 میلیارد تومان بیش از پیش‌بینی صورت‌گرفته در جدول شماره 7 بودجه شهرداری مشهد در سال 98 است که در آن درآمد حاصل از واگذاری دارایی‌های مالی بودجه حوزه اقتصادی و سرمایه‌گذاری شهرداری مشهد 1050 میلیارد تومان پیش‌بینی شده است.این خبر خوشی برای شهر مشهد است و پیش‌بینی می‌شود شورای اسلامی شهر در بازنگری و اصلاح احتمالی بودجه شهرداری در آذرماه امسال این بخش از قانون بودجه شهرداری را اصلاح کند.