مأمور پلیس آستانه اشرفیه در درگیری با قاتل مسلح یه شهادت رسید (۱۷ مرداد ۱۴۰۴) قطار تهران - کرمان از ریل خارج شد (۱۷ مرداد ۱۴۰۴) زلزله تربت‌جام خسارت نداشت (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) زلزله تربت جام را لرزاند (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) ۴ شرور تهران با شلیک پلیس دستگیر شدند زلزله تهران را لرزاند | واکنش موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران به اعلام نشدن زمین لرزه (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) کلثوم اکبری قاتل ۱۱ شوهر در دادگاه | ماجرای قتل‌ها چه بود؟ نوروفیدبک برای چه کسانی مناسب است - 5 متخصص زبده نوروفیدبک قوچان، خنک‌ترین شهر ایران در بامداد امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) غرب استان تهران لرزید (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) تسکین درد‌های معده و روده با این دانه تابستانی استفاده از دم‍پایی در پیاده روی اربعین مناسب نیست هشدار وزارت بهداشت نسبت به مخاطرات تابش مستقیم نور خورشید شرایط دریافت مستمری توسط بازماندگان + نحوه محاسبه میزان مستمری تمامی امتحانات علوم پزشکی دانشگاه آزاد حضوری شد وزیر آموزش و پرورش در مشهد: شهادت حق شهید کاظمی بود و حیف بود که این مقام نصیب او نشود ۷ زائر ایرانی در تصادف ون با تریلی در ناصریه عراق مصدوم شدند (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) ۵۷۰۰ مجروح در جنگ اخیر | وزیر بهداشت خواستار پیگیری بین‌المللی جنایات رژیم صهیونیستی شد شروع اعزام‌های حج عمره از ابتدای شهریور | حضور پررنگ بانوان در لیست زائران وزیر آموزش و پرورش: بازنشستگان ۱۴۰۳ در اولویت پرداخت پاداش قرار دارند | پیگیری قرارداد کار معین معلمان خرید خدمات بیشترین علت نیاز زائران به امدادرسانی در پیاده‌روی اربعین، تصادفات جاده‌ای است پیش‌بینی هواشناسی امروز (۱۶ مرداد ۱۴۰۴) | کاهش نسبی دما در شمال و غرب کشور سازمان هواپیمایی کشوری درباره‌ی تهیه بلیت پرواز‌های اربعین اطلاعیه صادر کرد آیا شیرین‌کننده‌های غذایی، بلوغ را در کودکان تسریع می‌کنند؟ چگونه احساس تشنگی را در پیاده‌روی اربعین کاهش دهیم؟ بهترین زمان مصرف چای سبز برای لاغری چه موقع است؟ خدمات ویژه مجهزترین بیمارستان سیار کشور در عمود ٩٨٩ زیبایی و طراوت پوست با میوه‌های تابستانی به بهانه ۱۷ مرداد، روز خبرنگار | ۴ روایت از رنج و رسالت  خبرنگارانی که در جنگ ۱۲ روزه پای کار بودند
سرخط خبرها

گزارشی از آیین ۳۰۰ ساله عزاداری عاشورا در روستای «فدیشه» نیشابور

  • کد خبر: ۲۴۰۰۰۶
  • ۳۰ تير ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۷
گزارشی از آیین ۳۰۰ ساله عزاداری عاشورا در روستای «فدیشه» نیشابور
فدیشه روستایی است که به عشق امام‌حسین (ع) زنده است. شاید در وهله اول این جمله اغراق‌آمیز به نظر بیاید، اما وقتی روز عاشورا به این روستا سفر کنید و با اهالی آن گپ بزنید، خیلی زود این حقیقت بر شما آشکار می‌‏شود.

شیرین سیدی | شهرآرانیوز؛ فدیشه روستایی در ۱۶۰‌کیلومتری مشهد است با چهارصد خانوار جمعیت که غالب آنها حتی مقیمش نیستند و فقط زمان‏‌های خاصی به آن سرمی‌‏زنند. این روستا در جنوب‌غربی نیشابور و در حاشیه بیابان یا به‌قول اهالی: «جلگه»‌ای قرار گرفته که کاشمر و نیشابور را از هم جدا کرده است؛ روستایی با معماری ویژه کویر و مردمانی به مهربانی و سخاوت کویرنشینان؛ اما اینها همه ویژگی‌های این دیار نیست و باید گفت فدیشه روستایی است که به عشق امام‌حسین (ع) زنده است.

شاید در وهله اول این جمله اغراق‌آمیز به نظر بیاید، اما وقتی روز عاشورا به این روستا سفر کنید و با اهالی آن گپ بزنید، خیلی زود این حقیقت بر شما آشکار می‌‏شود. آنچه در ادامه می‌خوانید گزارش سفری یک‌روزه به این روستاست که بزرگ‌ترین آیین تعزیه‌خوانی کشور در آن برگزار می‌شود.

چراغ عزاداری، امام‌حسین (ع) از سحرگاه روشن می‌شود

برای رسیدن به فدیشه باید جاده را در اتوبان مشهد-تهران زیر چرخ ماشین بیندازید و تا سی‌کیلومتری جنوب‌غرب نیشابور برانید. در اینجا وقتی تابلوی روستای حسن‌آباد سالار دیده می‌شود، باز باید پانزده کیلومتر دیگر را در مسیر چپ جاده رفت تا به روستای فدیشه رسید. طی کردن این مسیر با خودرو سواری در‌صورت نبودن ترافیک، کمتر از دو ساعت زمان نیاز دارد. ما در اولین ساعات صبح به فدیشه رسیدیم، اما شهر کاملا مهیای عزا بود و اسباب پذیرایی از مهمانان و هیئات عزاداری فراهم شده بود.

اهالی روستا فضایی ویژه توزیع و صرف صبحانه مخصوص روز عاشورا را -که حلیم نیشابوری است- فراهم کرده بودند؛ همه هزینه‌های این مراسم را اهالی روستا تأمین می‌کنند و برای پذیرایی از عزاداران در برخی سال‌ها بیش از صد دیگ حلیم نیز طبخ شده است.
همچنین میدان اصلی روستا برای دادن سلام به هیئت مرتب و جایگاه برگزاری مراسم تعزیه و شبیه‌خوانی ویژه آن، آب‌و‌جارو و فرش شده بود. موکب‌های مردمی به یاد شهدا و متوفیان برپا بود.

نسیم صبحگاهی عطر اسپند را در فضا پراکنده بود و رایحه خوش خاکِ آب‌و‌جارو‌شده خبر از حضور مهمانان زیادی می‌داد، چنان که گمان می‌کردی اهالی از چند‌ماه قبل، برای این روز تدارک دیده‌‏اند. جالب است بدانید که معمولا و در اغلب سال‌ها، در مراسم بزرگ‌ترین تعزیه‌خوانی کشور در روستای فدیشه بیش از پنج گروه تعزیه‌خوانی برتر کشور در قالب شصت تعزیه‌خوان، واقعه عاشورا را به نمایش می‌گذارند.

«فدیشه»، روستایی که به عشق امام‌حسین (ع) زنده استمراسم تعزیه خوانی و علم گردانی در روستای فدیشه سال ۱۴۰۳ / عکس : مهناز نعمتی

از گرمای کویر تا گرمی دل مردم فدیشه

وقتی در فاصله صبحانه تا شروع آیین‌‏های عاشورا، به خانه‌های روستا -که اکثرا همچنان بافت کویری خود را حفظ کرده بودند، اما شرایط مطلوبی‏ نداشتند- سرزدیم، متوجه شدیم که خود آنها هم ساکن دائمی روستا نیستند و اغلب فقط چند‌روز در سال را برای برگزاری مراسم عاشورا به روستای آبا‌و‌اجدادی‌شان می‌آیند. جالب است بدانید همه خانه‌های روستای فدیشه که بر سر‌در آنها پرچم سیاه برافراشته شده، محفل سوگواری سالار دشت نینواست و همه آنهایی که در این روز (عاشورا) به این روستا می‌آیند، هر چند هزار نفر که باشند می‌توانند به خانه اهالی فدیشه بروند و عزاداری کنند. 

«فدیشه»، روستایی که به عشق امام‌حسین (ع) زنده است

عاشورا به روایت فدیشه

صدای نوحه هیئت‌ها ما را به میدان شهر می‌کشاند. جمعیت یک‌به‌یک از روستا‌های اطراف مثل حسین‌آباد جنگل و زیرآب وارد می‌شوند. این هیئت‌ها زنجیرزنان و حسین (ع) حسین (ع) گویان، در‌حالی‌که علم‌هایشان در پیش حرکت می‌کنند، به سوی میدان فدیشه می‌آیند تا به میدان‌دار سلام گویند و از او جواب بگیرند. هیئت روستای فدیشه از سویی دیگر می‌آید و به این جمع سیاه‌پوشِ ایستاده در میدان می‌پیوندد. در فدیشه مراسم صبح عاشورا با سنت تاریخی علم‌گردانی و با حضور هیئت‌های عزاداری آغاز می‌شود و اهالی روستا‌های مختلف «علم‌ها» را که نمادی از «سرو» و نشانه آزادگی سالار شهیدان است، از تکایا و هیئت‌ها بیرون می‌آورند و در کوچه و بازار می‌گردانند.

در گفتگو با یکی از روستاییان می‌شنویم که هر‌ساله، پنجاه هیئت از روستا‌های اطراف در این آیین که حالا قدمت آن از سیصد سال هم فراتر رفته، شرکت می‌کنند؛ آیین «عَلَم‌سلام» و همچنین تعزیه باشکوه فدیشه در فهرست میراث‌معنوی به ثبت رسیده است.
مراسم تعزیه هم شکوه ویژه‌ای دارد.

صحنه‌ها طبق وقایع عاشورای سال‌۶۱‌هجری بازسازی و روایت نخستین همان صبح زود با ورود کاروان امام‌حسین (ع) به صحرا آغاز می‌شود و تا نزدیک غروب ادامه دارد. در این بازه زمانی، حدود ۲۵‌تعزیه‌خوان در صحنه‌های مختلف عاشورا را شبیه‌خوانی می‌کنند. هوا گرم است، اما گروه‌های مردمی با پاشیدن مه بر روی مردم و دادن آب و شربت به عزاداران سعی در سنگ‌تمام گذاشتن برای سوگواران حسینی دارند.

کار کوچکی نیست پذیرایی کردن تمام‌عیار از حدود ۵۰ هزار نفر میهمان در روستایی که میزبانانش به هزار نفر هم نمی‌رسد. جمعیت آن‌قدر زیاد است که حتی شرکت مخابرات در ارائه خدمت به آنها عاجز مانده و اینترنت به سبب ازدحام جمعیت در روستا تقریبا از دسترس خارج شده است، اما مردم فدیشه با وجود همه مشکلات اقتصادی امسال هم مانند همه سال‌های گذشته با روی باز خود از آن سربلند بیرون آمدند.

به هر خانه که می‌رفتی، با چای و میوه پذیرایی می‌شدی و برای صرف ناهار دعوتت می‌کردند. نزدیک ظهر از هر‌خانه بوی غذای نذری بلند بود و سفره هر‌کدام پهن. میهمانان و عزاداران بدون در‌زدن به هر خانه می‌رفتند و مهمان اهالی فدیشه بودند و این، به جز دیگ‌های حلیمی بود که از شب گذشته برپا کرده بودند و چنان که متوجه شدیم، تعدادشان به هشتاد دیگ می‌رسید.

«فدیشه»، روستایی که به عشق امام‌حسین (ع) زنده است

تحسین و افسوس، کوله‌بار سفر به فدیشه

آیین تعزیه -چنان که گفتیم- تا غروب برپا بود و پس از آن هم نوبت به شام غریبان، اما م‌حسین (ع) رسید که در خانه‌ها برگزار می‌شد. به‌سبب ازدحام جمعیت مسیر آرامگاه نوساز امامزاده‌عبدا... (ع) را که در یک‌کیلومتری غرب روستا و در مسیر جاده حسین‌آبادجنگل بود، بسته بودند؛ مقبره‌ای که بنای اولیه آن به حدود سیصد سال و پیش از روزگار زندیه می‌رسد. راه بازگشت به مشهد را پیش می‌گیریم، اما حالا تعریف ما از ارادت خالصانه به سیدالشهدا (ع) تغییر کرده است و البته افسوس برای حال روستا در روز‌های غیرعزاداری سالار شهیدان (ع) همراه ماست.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->