تاکید استاندار خراسان رضوی بر میزبانی شایسته از زائران دهه پایانی صفر رئیس ستاد کل نیروهای مسلح از سازمان بسیج مستضعفین بازدید کرد رهبر انقلاب: هربار به تابلوی عصر عاشورا فرشچیان نگاه کرده‌ام، گریه کرده‌ام آیت‌الله علم‌الهدی: نصب پنل خورشیدی برای مراکز پرمصرف ضروری است | اولویت با تامین برق ضروریات مردم است نه مراکز تفریحی پر مصرف موافقت رئیس‌جمهور با تفویض تمام اختیارات برای رفع ناترازی انرژی در خراسان رضوی شمار تلفات تروریست‌ها در درگیری با ارتش پاکستان به ۴۷ کشته رسید (۱۸ مرداد ۱۴۰۴) دستور قوه قضاییه به دادگستری استان‌های مرزی برای فراهم‌کردن تسهیلات به زائران سردار رادان: استفاده از گذرنامه غیر در مرز پیگرد قانونی دارد ویدئو | توضیحات سخنگوی قوه‌قضائیه از آخرین وضعیت پرونده حادثه تروریستی دادگستری زاهدان زنگنه: آنچه در پشت‌پرده مذاکرات در جریان است، کاملاً به‌نفع ایران است مهاجرانی: مسئولان از سؤالات خبرنگاران فرار نکنند لایحه مبارزه با قاچاق انسان و اعضای بدن در کمیسیون قضایی مجلس تصویب شد روزنامه سعودی الریاض: اسرائیل نمی‌تواند به اهداف خود در جنگ غزه دست یابد مذاکرات ترامپ-پوتین و طرحی برای برقراری آتش‌بس میان مسکو-کی‌یف بیانیه وزارت خارجه در خصوص تحولات منطقه قفقاز | ابراز نگرانی از هرگونه مداخله خارجی در نزدیکی مرزهای مشترک با ایران جریمه یک میلیارد دلاری دانشگاه کالیفرنیا بابت حمایت از غزه رئیس کمیسیون قضایی مجلس: خلاء قانونی در بکارگیری سلاح توسط محیط بانان به پایان می‌رسد استاندار خراسان رضوی مطرح کرد: احتمال انتقال آب به مشهد از خارج حوزه برای تامین نیاز شهروندان ردپای سلاح‌های شکارچیان متخلف در اغتشاشات| اصلاح قانون حمل سلاح محیط‌بانان در دستور کار مجلس است محمد رعد: تحویل سلاح یعنی خودکشی برای لبنان| شرافتمان را نمی‌فروشیم پزشکیان: در دنیا برخی از خود فروخته‌ها اخبار را بر اساس نیت‌های شوم استعمارگران و متجاوزان مدیریت می‌کنند ارتش پاکستان: ۳۳ تروریست را در خط مرزی با افغانستان کشتیم نتانیاهو تعلیق صادرات سلاح و تجهیزات نظامی به اسرائیل از سوی آلمان را پاداشی برای حماس دانست سندرز: در جنگ غزه بایدن خطا کرد و ترامپ این اشتباه را بدتر ادامه داد آلاسکا میزبان ترامپ و پوتین مواضع مشترک وزرای خارجه ۵ کشور اروپایی در مخالفت با اشغال غزه آنکارا از توافق صلح ارمنستان و جمهوری آذربایجان ابراز رضایت کرد
سرخط خبرها

مشروعیت اقدام نظامی ایران از منظر حقوق بین‌الملل

  • کد خبر: ۲۴۳۹۰۲
  • ۱۸ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۳:۴۱
مشروعیت اقدام نظامی ایران از منظر حقوق بین‌الملل
دکتر محمد ستایش‌پور - عضو هیئت‌علمی دانشکده حقوق دانشگاه قم

رئیس دفتر سیاسی مقاومت اسلامی حماس، دکتر اسماعیل هنیه که به‌عنوان میهمان برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید ایران به تهران سفر کرده بود، در نخستین ساعات بامداد روز چهارشنبه ۱۰‌مرداد ۱۴۰۳، به‌همراه محافظ خویش، در اثر اصابت‌قرار‌گرفتن محل اقامت ایشان در تهران به فیض شهادت نائل آمدند.

باوجود اینکه رژیم صهیونیستی در روز‌های آغازین ارتکاب این جنایت، صریحا مسئولیت آن را نپذیرفته است لیکن با ارتکاب این اقدام ازسوی رژیم صهیونیستی با توجه به سبقه‌ای که در‌این‌زمینه دارد، نه‌تن‌ها ایرانیان و مسلمانان بلکه آزادگان در سراسر جهان، بار‌ها سخن از بایستگی عدم انفعال، انتقام و خونخواهی سر داده‌اند. به‌موجب آنچه در ماده ۲ (۴) منشور سازمان ملل متحد آمده، به صراحت هرگونه تهدید و توسل به زور، ممنوع دانسته شده است. 

تعهد به ممنوعیت تهدید و توسل به زور در حقوق بین‌الملل، تا به آنجا در حقوق بین‌الملل موضوعه قوام یافته که افزون بر شأن تعهد ناشی از معاهده بین‌المللی، شأن تعهد برخاسته از قاعده حقوق بین‌الملل عرفی دارد و حتی بعضا آن را واجد شأن قاعده آمره دانسته‌اند. از‌این‌رو، قدر متقن آن است که اقدام ارتکابی در‌خصوص شهادت رئیس دفتر سیاسی مقاومت اسلامی حماس، نقض صریح و مسلم معاهده بین‌المللی و قاعده حقوق بین‌الملل عرفی است و به‌این‌ترتیب، در اینکه اقدام شنیع صورت‌گرفته در‌خصوص شهادت دکتر هنیه، نقض حقوق بین‌الملل است، تردیدی وجود ندارد. 

در‌خصوص امکان‌سنجی مشروعیت اقدام نظامی جمهوری اسلامی ایران که در اطاعت از رهبر معظم انقلاب، از آن به خونخواهی شهید هنیه نیز یاد شده، بایسته است که به دفاع مشروع استناد شود. دفاع مشروع به‌عنوان یک حق ذاتی در ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد به عنوان استثنایی بر قاعده ممنوعیت تهدید و توسل به زور مورد تصریح است. 

ماده ۵۱، بیانگر حق ذاتی دفاع مشروع است که استثنایی بر قاعده منع توسل به زور دانسته می‌شود و درواقع، مجوز توسل به زور در وضعیتی استثنایی قلمداد می‌شود. درواقع، به حکم منطق و گزاره‌های عقلایی، هر عمومی، استثنا و بلکه استثنائاتی دارد و در اینجا، دفاع مشروع، استثنایی است که بر منع توسل به زور بار شده است. به موجب ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد، چنانچه حمله‌ای مسلحانه علیه کشوری صورت بگیرد، کشوری که به آن حمله شده است، می‌تواند به عنوان یک حق ذاتی از خود دفاع کند.

شایان ذکر است که این حق به صورت جمعی هم قابلیت اعمال دارد؛ مادامی‌که شورای امنیت سازمان ملل متحد، اقدام مقتضی به عمل نیاورد، کشور دفاع‌کننده از این حق برخوردار است. دیوان بین‌المللی دادگستری به‌عنوان دادگاهی که رکن اصلی قضایی سازمان ملل متحد است و در گستره جهانی از صلاحیت بین‌المللی برای رسیدگی حقوقی به اختلافات میان کشور‌ها برخوردار است، بار‌ها به فراخور رسیدگی به قضایای مختلف بر حق دفاع مشروع اشاره داشته و بر آن اساس، عمل کرده است.

از‌این‌رو، مطابق با حقوق بین‌الملل، بدون تردید، اقدام نظامی جمهوری اسلامی ایران در‌خصوص شهادت دکتر هنیه، در قالب دفاع مشروع، مجاز محسوب می‌شود.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
آخرین اخبار پربازدیدها چند رسانه ای عکس
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->